استاد مهوش اولين زن افغان بود كه در عرصۀ هنر لقب استادی راگرفت
فریده مهوش در سال 1326خورشیدی دریک خانوادهء مذ هبی در شهر کابل تولد شد
استاد مهوش اولين زن افغان بود كه در عرصۀ هنر لقب استادی راگرفت
فریده مهوش در سال 1326خورشیدی دریک خانوادهء مذ هبی در شهر کابل تولد شد . مهوش در سال 1333 در مکتب زرغونه شامل و تا صنف هفت درس خواند . فریده اولاد نارینه ندارد وصاحب 5 دختر و 9 نواسه است. مادر وی بی بی هاجره معلم قرانکریم در لیسه عایشه درانی بود . وپدرش یکی از چهره های متد ین وتجار شناخته میشد .پدر او 4 خانم و 16 دختر و 3 پسر داشت .
او از چهره های مشهور موسیقی کشور است و 40 سال عمر به هنر موسیقی افغانی وقف کرده است که درین مدت بیش از 1500 اهنگ صوتي وتصويري را ثبت کرد . او به پنج قاره ء جهان غرض کانسرت محافل داشته و در سال 2003 میلادی برنده جایزه بین المللی اسیا سفیک شد . علاوه بر این مهوش اولین زنی افغان است که در سال 1353 خورشیدی در عرصهء هنر خویش لقب استادی را گرفت.چندی پیش به اساس یک همه پرسی که راه اندازی شده بود لقب اواز خوان ملی راخودکرد و او هم در اهنگ زیبایء اوبچه افغان للو … . خانم مهوش به زبانهای پشتو دری واردو اواز میخواند . استاد از اوان طفولیت با هنر موسیقی علاقه داشت ودر سال 1344با هنرمند شناخته شده کوچه خرابات شهر کهنه کابل”استاد فاروق” ازدواج کرد.فریده 4 سال بعد از عروسی اش با هنر اوازخوانی پرداخت اولین اهنگش که از استاد خیال بود درسال1348چهار سال بعد از عروسیش در رادیو کابل پخش شد . او در زنده گی هنری خویش زحمات ومشقات متعدد کشیده یکی از خصوصیت های خاص او این است که وی با مشکلات بسیاری را که ناشی جال حاکم سنتی در جامعه افغانی بود متقابل شده . مهوش تحصیلات عالی ندارد او فقط 7 سال مکتب خوانده ولی مکتب زنده گی را کاملا یاد گرفت مهوش زمانی به دنیای موسیقی رفت که در ان زمان صدا کشیدن یک جرم عظیم پنداشته میشد .وبا الخصوص بلند شدن صدای زن در جامعه سنتی یک نوع از بدعت به معنای منفی متلاقی میشد . ولی فریده مهوش اینهمه خطرات را پذیرفت وبا الاخره با مقا ومت افراشته و صدای رسا سنت شکنی کرد . و با عنوان یک چهره متبارز در عر صه موسیقی گام گذاشت . اینک مصاحبهء خصوصی مجلهء کلید با ا ستاد مهوش :
سوال :موسیقی اصیل افغانی شما منحیث یک استاد موسیقی چه قسم ارزیابی میکنید ودر چه حالت قرار دارد ؟
جواب: موسیقی اصیل افغانستان ما بسیر دوست دارم ومن برای همه افغانها و هنر مندان بالخصوص هنر مندان جوانان ما تو صیه میکنم که موسیقی اصیل افغانی را فراموش نکند وما به این باور هستم که تا حال موسیقی محلی وفلکلوری ما از یاد شان نرفته وما امیدووار هستیم که جوانان ما به موسیقی ء اصیل شان توجه نماید ودر این موسیقی فرهنگ اصیلشان نگاه کند .
سوال : ما چطور میتوانم که موسیقی اصیل افغانی خود از فر هنگ بیگانه گان نگاه کنم و بهبود ببخشم ؟
جواب : ما یک بار باز هم تاکید میکنم که که باید موسیقی فلکلوری افغانستان از هر نوع اختلاط سوچه بسازم وکوشش کنم که موسیقی افغانی خود نگاه کنم وای مسِ ءولیت از همه بیشتر با جوانان ما زیاد متوجه است از همین خاطر ما از هرچه بیشتر به جوانان و به هنر جوانها احترام دارم به خاطریکه دورانیکه ما موسیبقی میخواندم بی لی میخواندم همین وخت بوهنتون موسیقی ما خرابات و رادیو تلویزون ملی بود که برای موسیقی اصیل افغانی مارا زیاد کمک کردن وهمچونان باید بگویم که کمپوزیوتر های من استاد نینواز استاد شاه ولی ولی واستاد خیال بودن که اینها همهء شان همراه با من در عرصهء موسیقی محلی زیاد کمک کردن ولی جوانهای امروز ما که میخواند شما بیبینید که به چه شرایط میخواند که هیچ کیفیت موسیقی ندارد که باید بگویم که این گناه شان نیست بخاطریکه کسی نیست اینها را کومک کند وباز هم از جوان های خود امیدوار هستم که موسیقی اصیل افغانی تان وفلکلور محلی را فراموش نکنید زیراکه موسیقی محلی اساس موسیقی مااست .
سوال : وقتیکه شما به افغانستان امدی چقدر افغانستان دیگر گون شده ؟
جواب: در افغانستان زیاد تحول امده که ما به زبان خود این تحولات ارایه نمیتوانم بخاطریکه قلب من بسیار نازک شده ومن یک انسان گریه کن هستم .
سوال : نام شما فریده است چرا به فریده تبدیل شد ؟
جواب : چون استاد خیال منرا بسیر دوست داشت ومن هم به شخصیت بزرگوار این استاد خیلی احترام داشتم استاد خیال از لطف ومرحمتش این نام برای من گذاشت که مانایش ماه گونه است .
سوال : شما در امریکا زنده میکنید ودر پنج قاره ء جهان کنسرت های زیاذ انجام دادی ایا اروپایی ها و غربیها به موسیقی افغانستان احترامدارد اگر احترام دارد چقدر احترام دارد وبه موسیقی افغانستان به چه ارزش قاءل است ؟
جواب : من از سال 2000 میلادی بدینسو دریک قرار دادی هستم که کنسرتهای من در اروپا کنسرتهای تعاونی است برای زنهای بیوه ویتیم افغانستان و هر باریکه من در کنسرت بر روی ستیج بر امده ام از بیننده ها وشنونده ها که همه اروپایی وغربی بودن به موسیقی افغانستان« به موسیقی من » همهء شان به پای ایستاد شدن کف زدن وگفتن ما موسیقی افغانستان بسیار دوست دارم وهمچنان اینها گفتن که موسیقی افغانستان یک جذبهء خاص دارد مخصوصا وقتیکه از نی نامهء مولانا جلال الدین بلخی : بشنو از نی چون حکایت میکند = واز جداییها شکایت میکند …
سوال : شما در امریکا زنده گی میکنید ایا شاگر دان هم دارید ؟
جواب : بلی از شاگدان مشهور من فرهاد دریا ، هنګامه وسيما جان ترانه هستند وعلاوه د پر اين من سه شاګرد ديګر هم دارم كه اينها اې شاګر دان رسمي من است كه اينها عپارت است از : حشمت جان
احسان مند در لندن ، اوريا عزيزي و وحيده وفا که اینهه از شاگردان رسمی من است واز من هنر موسیقی تا اندازه ء یاد گر فتند .
سوال : قرار بود از زندهگی شما یک فلم ساخته شود کار این فلم تا کجا رسیده است ؟
جواب : یک ویدیو داشتم از زنده گی نامهء من او هم تقریبا 14 سال قبل در استودیو پامیر شهر المان سید حکیم سپاس همراه من وعده کرد وگفت که من زندهگی نامهء تو میسازم .ماتمام چیزهای که از دوران مکتب به دنیای امده بودم تمامش را به او توضیح کردم واهنگهای جدید ی که ثبت کردم به او دادم ودیو در ظرف دو سه سال تکمیل شد بعد از او از اغای سپاس خواهش کردم که ویدیو من را بکش ولی تا امروز این کار نکرد وتا امروز پیشش مانه اما من نمی دانم او خودش میداند که چرا نمی خواهد ، او براي من وعده ميدهد ولې كار عملي نمي كند .
سوال :از اسعار كدام شاعر استفاده ميكنيد ؟
جواب: من به تمام اشعار شعرا احترام دارم ولی جای مولانا صاحب هیچ کس گرفته نمی تواند زیراکه شعر مولانا صاحب جای ومقام خاصی دارد ومن علاوه بر اشعار مولانا صاحب اشعار عبدالقادر بیدل و اشعار استادنینواز و… خوانده ام .
سوال : شما در یک فامیل روحانی بودی در جامعهء سنتی ما اکثر مردم این خوش ندارد که دخترش به عرصه ء موسیقی برود چه چیزی باعث شد که شما را به دونیای موسیقی برد ؟
جواب : من از زمان طفولیت با موسیقی علاقه داشتم و بعد از فت سال مکتب خواندن در سال 1339 در وزارت اطلاعات وکلتور به حیث یک تایپست ایفای وظیفه نمودم یک روز من یک اهنگ خواندم واستاد فاروق من را گفت که تو بسیار صدای مقبول داری وباید در رادیو همراه موزیک باید بخوانی ومن به تشویق استاد فاروق بعد از چهار سال عروسی من رفتم واولین اهنگم در رادیو کابل ثبت شد .
سوال : اهنگ طفل افغان که برنده جایزهء بین المللی شد شعر وکمپوز این اهنگ از کیست ؟
جواب : این اهنگ از ساختهء وحید قاسمی است وعلی شاه جان شعرش گفته که نه تنها برای من وعلیشاخان افتخاری بزرگ داد بلکه این اهنگ برای همه افغانها در عر صهء هنر یک افتخار کلان است.
سوال : اولین اهنگی که کمپوز کردی کدام اهنگ است ؟
جواب : اولین اهنگ من اینست : روزگاری شد که کرد… .
کلید ګروپ په ټویټر او فیسبوک کې وګورئ
