در حاليكه با گذشت هر روز به زمان انتقال مسئوليت امنيت از نيروهاي خارجي به نهادهاي امنيتي داخلي نزديكتر مي شويم، خشونتها نيز در نقاط مختلف كشور اوج گرفته است.
عليرغم نگراني مردم از عدم توانايي نيروهاي امنيتي و نارضايتي از خروج نظاميان خارجي، ریيس جمهوركرزي روند انتقال مسئوليت هاي امنيتي از نظاميان خارجي به نيروهاي افغان را برگشت ناپذير خوانده و ضمن استقبال از آن گفت:” نيروهای افغان به طور كامل آماده تحويل تدريجي مسئوليت ها هستند.”
دفتر سخنگوي دولت افغانستان روز دوشنبه دوازدهم سرطان در بيانيه اي اعلام كرد:” كرزي در ديدار با هيتي از سناتورهاي امريكايي كه به رياست “جان مك كين” وارد كابل شده اند، بر ضرورت انتقال مسئوليتهاي امنيتي از نظاميان خارجي به نيروهاي اردو و پوليس ملي تاكيد كرد.
بر اساس اين بيانيه سرپرست هیئت سناي امريكا در اين سفر نيز به ریيس جمهوراطمينان داد كه واشنگتن به حمايت خود از روند صلح دولت كابل با مخالفان مسلح ادامه مي دهد و از هيچ همكاري در انتقال مسئوليتهاي امنيتي دريغ نخواهد كرد.
اين اظهارات ریيس جمهور در راستاي تعهد انجام شده در نشست ليزبون ابراز مي گردد. پيمان اتلانتيک شمالی (ناتو) و حکومت افغانستان سال گذشته در ماه عقرب١٣٨٩ درنشست ليزبون تصميم گرفتند تا برنامۀ انتقال قدرت، در نيمۀ اول سال 2011 ميلادى آغاز و تا پايان سال ٢٠١٤ تکميل گردد. ناتو در این نشست تعهد سپرد كه با اجرايي شدن پروسه انتقال مسئوليت امنيت اين نهاد نظامي در راستاي آموزش نيروهاى افغان کارهاي اساسي انجام دهد.
اكنون زمان عملي شدن آن تعهد فرا رسيده و قرار است که اولين مرحلۀ انتقال مسئوليت از نيروهاى خارجى به نيروهاى افغان، در ماه جولاى، در هفت ولايت آغاز شود و تاسال ٢٠١٤ ميلادى تکميل گردد. اين ولايات شامل کابل(به استثنای ولسوالى سروبى) پنجشير، باميان و شهرهاى هرات، لشکرگاه، مهترلام و مزارشريف است که به تدریج به دیگر ولسوالى ها نيز گسترش خواهد يافت.
در همين راستا، تعهدهاي متعدد از جانب نهادهاي مسئول حكومتي و حاميان بين المللي آنان صورت پذيرفته است. اين تعهدها عزم راسخ و تصميم قاطع حكومت افغانستان و نهادهاي حامي آن را نشان داده و بيانگر جديت اجراي پروسه انتقال مسئوليتهاي امنيتي از خارجيها به نيروهاي امنيتي داخلي مي باشد.
جنرال ظاهر عظيمي در آغازين روزهاي ماه جولاي از آمادگي لازم و كافي اردوي ملي براي گرفتن مسئوليتهاي امنيتي توسط اين نهاد اطمينان داد.
مسئولان نظامي دسته اول ناتو نيز اعلام كردند كه طرحها براي انتقال مسئوليتهاي امنيتي در هفت ولايت افغانستان از اواخر ماه جولای، در مرحله اجرا قرار دارد و مرحلهء دوم اين انتقال مسئوليتها در ماه دسمبر سال جاري ميلادي آغاز خواهد شد.
تيم ايوانس، از ماموران بلند رتبهٔ نظامي انگلستان در نيروهاي بينالمللي كمك به امنيت (آيساف) در افغانستان، تصريح كرد كه اولين مرحله از انتقال مسئوليتهاي امنيتي به نيروهاي افغان در بيستم ماه جولای آغاز خواهد شد.
حامد كرزي، ریيس جمهور كشور نيز، در ماه مارچ اعلام كرده بود كه در مرحله اول انتقال مسئوليتهاي امنيتي به نيروهاي افغان، هفت منطقه در نظر گرفته شده كه براساس توافق ناتو و دولت افغانستان، قرار شده اين پروسه تا پايان سال 2014 در تمام نقاط افغانستان اجرايي گردد.
اكنون نيز كرزي اعلام كرده كه اين انتقال مسئوليتها احتمالاً از 22 جون تا 22 جولای آغاز خواهد شد.
جنرال ديويد رود ريگز، دومين فرمانده بلند رتبهٔ امريكايي ناتو در افغانستان نيز اظهار داشت كه دولت افغانستان در مسير آمادگي براي آغاز مرحلهي انتقال مسئوليتها قرار دارد.
وي گفت:” مقامات افغان گفتگوهاي رودررو را در سطوح محلي با هدف آمادگي براي انتقال مسئوليتهاي امنيتي آغاز كردند و از طرحهاي آيساف براي حمايت از اين انتقال مسئوليتها بسيار رضايت دارند
بارک اوباما، ریيس جمهور امريكا نيز در هماهنگي با اين برنامه، طرح خروج 32 هزار نيروي نظامي ايالات متحده امريكا را از افغانستان اعلام نمود كه در سال جاري ميلادي به اجرا گذاشته مي شود.
تيم ايوانس در ادامه به اين موضوع اشاره كرد كه انتقال اين مسئوليتهاي امنيتي به معناي اين نيست كه تمام نيروهاي انگليسي از لشکرگاه در ماه جولاي فوراً خارج خواهند شد. وي افزود:” ما متعهد به حمايت از نيروهاي افغان هستيم.”
در عين حال، كارشناسان نگراني نموده اند كه نیروهاي امنيتي افغان از لحاظ کمیت وتجهیزات توانايي مقابله با تهديدهاي موجود را نداشته و پذيرش اين امر تااندازهي دشوار به نظر مي رسد كه اين نيروها بتوانند به آساني اين پروسه را به پيش ببرند.
ميراحمد جوينده؛ آگاه امور سياسي و نماينده مردم كابل در ولسي جرگه قبلي براين باور است كه انتقال مسئوليتهاي امنيتي با چالشها و مشكلات متعددي مواجه خواهد شد. اين آگاه امور سياسي معتقد است:” بايد نهادهاي امنيتي در آستانه اجراي پروسه انتقال مسئوليتهاي امنيتي تجديد نظر جدي در مورد نحوه عملكرد شان داشته باشند.” به نظر جوينده، نداشتن تجهيزات لازم و تربيت كافي از چالشهاي مهم و اصلي نيروهاي امنيتي كشور به شمار آمده و لازم است تا درا ين خصوص توجه جدي تر و بيشتري صورت پذيرد. وي ميافزايد:” علاوه بر نواقص موجود در عرصه تجهيز و تربيت نيروهاي امنيتي كشور، نفوذ مهرههاي استخباراتي مخالفان مسلح دولت در صفوف پوليس و اردو از بن بست هایی جدی تلقی می شود. اين مسئله در گذشته بارها به اثبات رسيده و از این ناحيه آسيبهاي جدي به جامعه و نهادهاي دولتي وارد شده است.”
با اين وجود، وي معقتد است:” ضروري به نظر مي رسد تا نهادهاي امنيتي علاوه بر تقويت جنبههاي تجهيز و تربيت نهادهاي امنيتي، به امر تقويت استخبارات در درون اين نهادها نيز توجه شده و از نفوذ عوامل جاسوسي دشمن در صفوف اردو و پوليس جلوگيري گردد.”
به هرحال، آمادگيها در ولايتهاي ذكر شده تا حدودي به پيش مي رود و مقامهاي مسئول در اين ولايتها از انجام اين پروسه اطمينان داده اند.
حبیبه سرابی؛ والی بامیان و داود صبا والی هرات نيز اعلام نموده اند كه نیروهای امنیتی در این ولایتها آماده گرفتن مسئولیت های امنیتی اند.
والی بامیان و هرات همزمان با انتقال مسئولیت های امنیتی خواستار توجه جدی در عرصه های امنیت، حکومت داری و انکشاف در این ولایت ها میباشند.
مقامات پوليس سرحدي درغرب كشور نيز مي گويند: تدابيري را اتخاذ نموده اند تا قسمتي ازمسئوليت هاي امنيتي شهرهرات را ازنيروهاي بين المللي تسليم شوند.
توريالي حليميار؛ معاون قومنداني زون چهارم سرحدي درغرب كشور به كليد گفت:” سربازان پوليس سرحدي درولايت هرات آماده اند تا در هماهنگي با نيروهاي اردو، امنيت ملي وپوليس ملي مسئوليت تامين امنيت شهرهرات را به عهده گيرند.”
معاون قومنداني زون چهار سرحدي افزود:” گرچه وظيفه اصلي سربازان پوليس سرحدي حفاظت ازمرزها و سرحدات کشورمي باشد، ولي درصورت نياز، براي حفظ نظم عامه وامنيت داخل شهر آماده انجام هر گونه وظيفه مي باشد.”
وي با اشاره به كمبود تشكيلات و تجهيزات نظامي درآستانهء پذيرفتن مسئوليت هاي امنيتي درشهرهرات، بر تجهيز اين نيروها تا كيد كرد.
اظهارات اين مقام نظامي سرحدي درحالي بيان مي گردد كه قرار است تا كمتر از سه هفتهء ديگر مسؤليت تامين امنيت شهرهرات از نيروهاي خارجي به نيروهاي افغان واگذار گردد.
مقامات محلي درهرات مي گويند، نه تنها از تطبيق مرحله اول انتقال مسؤليتهاي امنيتي كه تا اواخر ماه جاري صورت مي گيرد نگراني ندارند كه حتي روند كاري مرحله دوم انتقال مسؤليت را نيز روي دست گرفته اند.
محي الدين نوري؛ سخنگوي والي هرات با بيان اينكه نيروهاي امنيتي در ولايت هرات درهماهنگي كامل به سرمي برند افزود:” تشريك مساعي بين نيروهاي امنيتي اين اميد واريها را ايجاد نموده كه روند انتقال مسؤليت ها به وجه احسن صورت گيرد.”
در همين حال، برخي از شهروندان هرات از تعداد اندك نيروهاي امنيتي در اين شهر نگراني دارند.
غلام فاروق باشنده شهر هرات معتقد است كه اگر در عملي شدن اين روند تعلل صورت گيرد مي تواند پيامدهاي نا گواري را به دنبال داشته باشد.
پيش ازين، ولسوال انجيل هرات نيز كمبود نيروي امنيتي در اين ولسوالي را از نگرانيهاي عنوان نموده بود كه مي تواند روند واگذاري مسؤليت هاي امنيتي را با چالش روبرو سازد.
با اين وجود، مقامهاي نظامي قول اردوي 207 ظفر درغرب كشور با بيان اينكه آماده همكاري با ساير بخشهاي امنيتي هستند، مي گويند از چندي بدين سو برنامههاي مشتركي را روي دست دارند كه مي تواند در تامين امنيت موثر تمام شود.
دگروال نجيب الله نجيبي، مسؤل مطبوعاتي قومانداني 207 ظفر ضمن اعلان اين مطلب از تدابيراتخاذ شده در همين راستا خبر داد.
در همين حال، تعداد ديگري از مردم به پروسه انتقال مسئوليتهاي امنيتي خوش بين اند، آنان اينگونه ابراز اميدواري مي كنند كه بايد نهادهاي امنيتي افغان با گرفتن اين مسئوليت خطير، اعتماد به نفس لازم را پيدا نمايند.
محمدياسين از شهروندان ساكن ولايت غزني، با ابراز خوشبيني نسبت به اين مسئله مي افزايد:”هرچند بايد پذيرفت كه انتقال مسئوليتهاي امنيتي با دشواريهايي همراه خواهد بود، ولي تا بدون مقابله با بحران، استقلال ملي و خود اتكايي به تمام معنی نيز ميسر نخواهد شد.”
در مجموع، از ابراز نظر مردم و كارشناسان چنين دريافت مي شود كه هرچند پروسه انتقال مسئوليتهاي امنيتي امر دشوار است، اما بايد براي انجام اين پروسه همگان مصمم بوده و نهادهاي امنيتي عزم جدي براي اجراي آن داشته باشند.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید