راننده‌گان بي توجه، قاتل اند

ضمن دهها مشكل ترافيكي، يكي هم افزايش حوادث ترافيكي دركشورمي باشد كه در اين اواخر  قربانيان زيادي را به همراه داشته است.

مقامات وزارت صحت عامه مي گويند كه در هر ماه بين 500 تا 600 قربانـــــي در اثــــر حوادث ترافيكي به شفاخانه هــــاي مربوط اين وزارت در كابل، انتقال داده مي شود.

بـــــه گفته ايــــن مقامـات، تعداد مجموعي قربانيان حوادث ترافيكي در پايتخت ممكن است در يكماه به طور اوسط به هزار تن برسد.

افزايش حوادث

مسوولين  بررســـي حادثــات ترافيكي كابل، مي‌گويند : “در سال گذشته، در شهركابل مجموعا 1072حادثه ترافيكي به وقوع پيوسته است كه 107 فوتي و 364 مجروحيت را تنها در شهر كابل در پي داشته است. وي تـعداد حوادث ترافيكي را از آغاز سال جاري تا كنون 458 حادثه دانسته كه 125 آن فوتي و 310 مجروحيت مي باشد.”

احمد رياض باشنده ولايت بغلان كه فعلاً در شفاخانه وزيـــر مــحمد اكبرخان دركابل بستري مي‌باشد، مي گويد: ” مــن و  دوستم هردو سوار بر بايسكل بوديم كه ناگهان دو موتر كرولا در حاليكه مـــــي خواستند، از يــــكديگرشان سبقت جويند،  دخترخورد سالي را زده و زمانـــي كــه مي‌خواستند فرار نمايند ما را نيز با مــوتر زدند، من از ناحيه پا، كمر و جمجمه شكستگي بـــرداشتم و دوستم نيز صدمهء‌  سختي ديده است.” ‌ ‌

سردار آغا از ولايت ميدان وردگ كه در تصادم  با موتر يك پايش را از دست داده، مي گويد: “پنج روز قبل در حاليكه من و پسر كاكايم بر موترسايكل سوار بوديـــم، موتــــري با ما تـــــصادم كرد كه در نتيجه پسر كاكايم كشته شد و من پايم را از دست دادم. بعداً ثابت شد كه دريور هنگام راننده‌گي نشه بوده است.” ‌ ‌

عبدالعزيز باشنده ولايت كابل مي گويد:”من در جاده عمومي كارتـه سه راننده گي مي كردم كه ناگهان يك موتر ســـرف به سرعت از كوچه فرعي بيرون شده و با موترم برخورد كرد، يك پايم  از دو قسمت شكــسته است و نقاط ديگر بدنم نيز زخم برداشته اند. ‌ ‌

داكتر ســيد قمر الدين حافظ رئيس شفاخانه وزير محـمد اكبر خان مي گويد:”حادثات ترافيكي نظر به ارقام موجود نسبت به سال گذشته افزايش قابل ملاحظه يافته اســـت، سال گذشته ما 2462 مجــــروح ناشـــي از حوادث ترافيكي را به ثبت رسانيديم حالانكــــه تنها در چهار ماه سال جاري 908 واقعه نزد ما مراجعه كرده است.”

او مي افزايد:” ايـن واقعات اكثراً در روز هاي جمعه هنگامي كـه مردم به تفريحگاه ها بيرون از شهر مي روند، در راه باز گشت دچار حادثه مي‌گردند. طــــور مثــال تنها يــــك جمعه30 تن مجروحين حادثـات ترافيكـــي در دو اتاق تحت معالجه قرار گرفتند كه تمام شان الكول نوشيده بودند.” ‌ ‌

داكتر سخــي نــور اوغلي سخنگوي وزارت صحت عامه كشور مي گويد: ‌آمار حادثات ترافيكي در شهر كابل متفاوت مي باشد، بعضاً شكل صعودي و برخي اوقات هــــم سيرنزولي داشته است، راپور دست داشته ما نشان مي دهد كه تنها در ماه گذشته 500 مريض به شفاخانه هاي مركز مراجعه كرده اند و سال گذشته 5000 زخمي وبالاتر از 50 فوتي در شهر كابل به ثبت رسيده است.

سمونوال داد محمد وفــــا سرپرست مديريت ترافيك ولايت بلــــخ آمارحادثات وواقعات حاد در جريان پنج ماه ســال روان را نسبت به همين مدت ، درسال گذشته كم مي داند ومي گويد كه در سال قبل مجموعاً 35 كشته ناشي از حادثات ترافيكي به وقوع پيوسته بود، اما درجريان پنج ماه سال روان مجموعاً 15 مورد حادثه ترافيكي به وقوع پيوسته كه درآن‌ها تلفات جاني وجود نداشته است.  ‌

اين در حاليست كـــــه قبلاً سمونوال يوسف دهاتي معاون قومانداني امنيه ولايت بلخ از بلند رفتن شمار حادثات ترافيكــــي تــــا مرز 50 درصد نسبت به سال 1388 خبرداده و  بيان نموده بود كه در جريان يك ماه ســــــال گذشته 26 مورد حادثه ترافيكي به وقوع پيوســـته و دريك ماه سال 1389 خورشيدي 46 مورد حادثه ترافيكي رخ داده است. ‌ ‌

آقاي داد محمد وفا عوامل حادثات ترافيكي را عدم توجه دريوران ، كـم عرض بودن جاده ها ، عدم آگاهــــي درســـت مردم ازقوانين ترافيك، دانسته ومي گويد كـه درهمه بخش ها مسوولين ترافيك بصورت جـــدي كار مــــي كنند، اما يگانه نگراني كــــــه دارند وجود موتر سايكل هاي زرنج است كه اكثريـــت راننده گــان آن را اطفال خورد سال تشكيل مي دهند وآنان بـــه قوانين ترافيكي آشنائي ندارند.‌

با ايـــن حال ســـــمونوال دادمحمد وفا تائيد مي‌كند كه مديريت ترافيك نيز در حادثات كوتاهي دارد، زيرا شهرمزارشـــــريف به تعداد زيادي از پرسونل ترافيك ضــــرورت دارد وتعداد موجود كافي نمي باشند.

سليم دريور تكسـي شهري است كه به گفته خودش  بدون داشتن اسناد در شهر با موترش كار مي كند. وي مي گويد.” ســــه سال است دريوري مي‌كنم ، جوازســـير و ليسانس ندارم وتا هنوز به مشكل جدي مواجه نشده ام، چندين بار دراطراف روضه مبارك با ترافيك روبرو شده ام، اما در بدل پرداخت 50 افغاني خود را خلاص كردم.”

مسافرين شاهـــراه مزارشريف- كابل شاكي بوده و مي گويند كــه شمار زيادي از دريوران اين مــــسير مـــواد مخـــدر، بخصوص چرس استفاده مي‌كنند، لذا حادثـات ترافيكي بيشتر توسط چنين افرادي رخ مي دهد. طبق اظهارات آقاي دهاتي، بيشترين حادثات دلخراش ترافيكي در مسير شاهراه مزار- كابل و مزار- جوزجان به وقوع مي‌پيوندد.

اما دريوان شاهراه هــــا و تكسي هاي شهري از غفلت و رشوت گيري پوليس ترافيك شكايت  دارند.

سيد جمال دريور تكسي شهر مزارشريف كه بيســـت ســـال است، در بـــلخ دريوري مي كند، مي‌گويد: ” بســــياري در بدل پول جواز دريوري را بدست مي آورند.”

به گفته وي مـــــديريت ترافيك مزار، بدون  سپري نمودن كورس دريـــوري به اشخاص جواز ميدهد. اين شخـــص مـــــي گويد ” من كساني را مي‌شناسم كه بدون اشتراك در كورسهاي دريوري كه از سوي ترافيـك راه اندازي مي شود و بدون اينكه خود در مديريت ترافيك رفته باشند در مقابل  6000 افغاني ليســـــــانس را بدست آورده اند.” اما مسوولين ترافيك اين گفته ها را رد مي‌كنند. ‌ ‌

ضمن ايـــن عوامــل يكــــي هم تخطي هاي فاحش راننده گاني است كــه در هنگام راننده گي قوانين ترافيكي را مراعات نمي كنند. ‌ ‌

رضا ”علي زاده“ باشنده ولايت كابل مي گويد: “با تاسف مي بينيم كه بسياري در هنگام راننده گي يا مصروف حـــرف زدن در مبايل هستند و يا هم مصروف ديدن كـــلپ رقص و امثال آن از طريق تلويزيوني كه در موتر هايشان نصب است كه اين بسيار خطرنـــاك مـــي‌باشد. در ضمن موجوديت چراغ هاي نصب شده بالاي برخي ازدواير دولتي، سفارت خانه ها و… كه نور زيادي پخش مي كنند و باعث خيـــره شدن چشم راننده‌گان شده، سبب بروز حادثات ترافيكي در هنگام شب مي شوند.” ‌ ‌

نا اميدي از وضعيت موجود

مل پاسوال نورالـــدين همدرد رئيس عمومي ترافيك كشور مـي گــــويد: 25 در صــــــد حوادث ترافيكي را وضع نابســامان جاده ها، 25 در صد را بي احتياطي راننده گــــان و به همين ترتيب 25 درصد را عوارض تخنيكـــي ناشـــي ازكهنه بودن وسايط نقليه به بار مي آورد.

او مي افزايد: “تنها 40 در صد وسايط نقليه در كشور فرسوده اند كـــه ايـــن خود از چندين لحاظ مشكل زا مي باشد. در حال حاضــــر در شهر كابل بيش از 400 هزار موتــر در گردش است، در حاليكه جاده هاي اين شهر به طور ستندرد گنجايش 70  هزار واسطه نقليه را دارد.”

به گفتهء آقـــــاي همدرد، وقتي حضور هزاران عراده بايسكل و موترسايكل و ده ها هزار كراچي و صد ها هزار عابر پياده را، بر حضور 400هزار موتر در اين جاده هاي كم عرض بيافزاييم، طبيعي است كه ميزان حوادث ترافيكي بالا مي رود. روزانه 300 واســـــــطه نقليه شامــــل احصائيه ترافيك كابل مي‌گردد. ما بـــه اساس مقرره محيط زيست  4000 واسطه نقليه را تا كنون توقف داده‌ايم،اما زماني كه يك شهر جادهِ‌ درســت و استندرد نداشته باشد، فاقد هرگونه پاركنگ و استيشن باشد ؛ پس چگونه مي توان بر بهتر شدن وضعيت ترافيك اميدوار بود.

عدم هماهنگي بين ارگانها

رئيس ترافيك مـــي گويد: ” ما چندين بار با ارگان هاي ذيربط بـــــه تماس شده ايم تا حداقل مدت كوتاهي از واردات  موتر و وسايط نقليه  ديگر جلوگيري نمايند، امـــا تاحال هيچ اقدامي در اين مورد صورت نگرفته است. ما در رابطه به رعايت از قوانين ترافيكـــي، كنترول هــــاي جدي و پيگير گرفته ايم واز تخطي هــاي  70 در صد از دريوراني كه قوانين را مراعات نكرده و به آن بي اعتنا اند، جلوگيري كرده ايم.  فعلاً مانند سابق پروسهء دادن ليسانس از راه هــاي غير قانوني وجود ندارد، اين كار غير ممكن مي باشد.همچنان با آن عده راننده گاني كـــه زيـــر ســن هستند و راننده گي مي‌كنند برخورد قانوني صورت مي گيرد. ‌ ‌

نگراني از افزايش بيشتر حادثات

با تاسف حادثـــات ترافيكي در ولايت هرات روز بروز افزايـــــش مـــي يابد؛ به گفتهء مسوولين رياســـــت صحت عامـــهء ايــن ولايت، درآخرين رويدادي كه هفتهء‌‌ پيش به وقوع پيوست، بيش از 50  تن كشته و زخمي شدند.

داكتـر بــــركت الله محمدي، مسوول بخش عاجــــل شفاخانــــه حوزوي هرات مي گويد:” در صورتيكه مســـــوولين ذيربط تدابير ويژهء اتخاذ نكنند، نه تنها اين حادثات كاهش نخواهند يافت، بلكه روز بروز بيشتر خواهند شد.

آقاي بركـــت الله محمدي، عامل ديگر بروز حادثات ترافيكي را تعدد و گشت وگذار بيش از حد موتر سايكل ســــواراني مــي داند كه بيشتر آنان را جوانان زير ســــن بيســــــت وپنج سال تشكيل مي‌دهند، اين جوانان به صورت 2 يا 3 نفره در يك موترسايكل از جاده ها عبور و مرور مي كنند.” ‌ ‌

مسـوولين صحـــي از افزايش تلفات حادثات ترافيكي درحالي اظهار نگراني مي كنند كه برخي از باشنده گـــــان شهرهــــرات عملكـــرد ضعيف مسوولين مديريت ترافيــــك را از عوامل اساسي افزايش اين نوع رخدادها مي دانند.

محمد خالقي؛باشنده ناحيهء‌‌ سوم شهرهرات مي گويد:” در حال حاضـــر اكثر كسانيكه در داخل شهر راننده گي مــي كنند، ليسانس تقلبي دارند كه دربدل پول از مديريت ترافيك دريافت كرده اند.

اين درحاليــــست كـــه سمونوال خليل الله وحيدي آمـــــــر تنظيم مديريت ترافيك هرات، ضمن رد اين اظهارات مــــي‌گويد:”همين اكنون طـــــرح آموزش و قواعد ترافيكــي در اكثر مكاتب شهر در دست اجـــــــرا بوده كه مـــــي تواند، در راستاي كـــاهش گـــــراف حادثات موثرباشد.”

هرچند مســوولين ترافيك هرات ارقام دقيق تلفات ناشي از حادثات ترافيكي را در جريان سال روان مشخص نكرده انــد، مگر بر افزايش واقعات ترافيكي تاكيد دارند.

طبق گفته همين مسوولين، مجروحان و كشته شده گان حوادث ترافيكي در يازده ماه سال گذشته حدود 2500 تن در ولايت هرات به ثبت رسيده است كه بيشتر از 30 تن آنان كشته شده ها اند.

عوامل و راه حل

آقاي همدرد بــه اين باور است كه سه علت عمده در بروز حوادث ترافيكي ذيدخل مي باشد، نداشتن ليسانس، بـــي اعتنائي راننده گان، وضع نابسامان جاده ها و خامه بودن و يا يخ بستن آنها در فصل زمستان و در برخي موارد استفاده از مواد نشه آور توسط راننده گان كه همهء‌‌ اينها از مواردبار آورنده حادثات ترافيكي شناخته شده اند. ‌

آقاي همدرد بــــه ايــن باور است كه ميزان حوادث ترافيكي نســـــبت به 82 كشور جهان در كشور ما پائينتراست .

رئيس ترافيك مـــــي گويد: “رعايت از قانون ترافيكي به دليل ارائه آموزش هاي مسلكي براي راننده گــان با استفاده از ايجاد كورس هاي كوتاه مـــــدت در پائين آوردن واقعات ترافيكي نقش زيادي داشته است.”

خرابي شاهراه ها

خان مرزا نماينده شركت ترانسپورتي حصارك پنجشير مي گويــد: “شاهراه كابل -مزارشريف به دليل ازدحـــــام بيش از حد ترافيكي، بسيارتنگ است بــــه همين دليل اين شاهراه شاهد حوادث بيشماري نيز مي باشد.

او مي افزايد: از يك سو عبور و مرور موترهاي باربري كه نبايد مطابق به قانون شاهراه ها ازطرف روز گشت وگذار نمايند كه متاسفانه چنين تخطي هاي ديده مــــي شود و از جانب ديگر عبور و مرور موتر هاي شخصي كـــه با سرعت زيادي در حركت اند، حادثه ساز مــــي باشند. متاسفانه امروز افراد بسياري با نورم هـــــاي دريوري و قانون ترافيكي  برابر نيستند، آنان يا ليسانس را به پول خريده اند و يا هم به سن قانوني نرسيده اند. در حاليكه دريور بايد صحتمند بوده، آغشته به مواد نشه آور نباشد و تمام قوايد سفر را مـــراعات نمايد. اما متاسفانه در اين موارد كنترول صـــورت نـــگرفته و روز به روز ميزان حوادث ترافيكي بلند و بلندتر مي روند. “

انجنيرنورگـــل منگــل معين تخنيكي وزارت فوايد عامه مي گويد: “به نسبت ازدحام ترافيكي در شاهراه ها، وزارت فوايد عامه براي جلوگيري از حوادث، برنامه هـــاي عاجلي را روي دست گرفته است. در قسمت شاهراه جبل السراج- نجراب و سروبي قرار دادي را رويدست گرفته ايم كه مطابق آن در اين مسيـر سركي ايجاد مي گردد كه وسايط باردار را از قسمت جبل السراج به نجراب و بعداً به سروبي سوق مي دهد و روي سرك “تنگي ابريشم” نيز پلان هاي رويدست است كه مطابق آن موتر هاي باربري از طريــق بگرامي به طرف سرخ رود سوق داده خواهد شد. در قسمت عبور و مرور موتر هاي بـــــاربري ايـــن موضوع تنها به فوايد عامه مربوط نـــمي شود، بلكـــه رياست ترافيك نيز در تنظيم نمودن آن ذيدخل مي باشد. “

در اين اواخــر ديده شده  كه حادثات دلخراش ترافيكي را موتر هـــــاي با تناژبلند در شاهراه ها مي‌سازند. در اين مورد آقاي منگل مي‌گويد:  ‌ ‌

“ما در 21 نقطه افغانستان ترازو نصب كرده ايم كه در آينده به تعداد آن افزوده خواهد شد، ولي با آنهم اين مـــوضوع از سوي موتر هاي اضافه بار مراعات نــمي شود، چون هيچگونه جريمهء براي اضافه بار بودن آنها وجود ندارد، قبلاً چنين بود ولي  يكي دوســـال قبل پرداخت جريمه از سوي دولت ملغا اعلام شده است و ما تنها كاري كه كرده مي توانيم ايــن است كه بار آنها را كم كنيم، ولي زماني كه يك مســافه را طي مي كنند، دوباره بر بار خويش مـــي افزايند كـــــه ضمن خرابي جاده ها خطراتي را نيز در پي دارد.”

نور منگل به اين باور است كه اگر يك قانون قاطع در اين قسـمت وضع مي گرديد، بدون شك جلو خطرات حادثــــات ترافيكي و تخريب شدن سرك هـــا گرفته مــــي شد.در همين حال، وزارت تجارت و صنايــــع افغانستان مي گويد كه رياست ترافيك بايـــد احصائيـــهء مشخـــص از نيازمندي وسايط نقليه و گنجايــش آن در شهر ها را داشته باشند كه ما مطابق به آن عمل كنيم.

نبود احصائيه مشخص

احمد فرهــــاد افغانـــزوي سخنگوي وزارت تجارت و صنايع افغانســــــتان مي گويد: ‌‌”وزارت تجارت ســــه وظيــفه مشخص دارد. ايجاد قوانين و پاليسي هاي تجارتي كه تضمين كننده و تنظيم كنندهء‌‌ تجارت افغانستان باشد، بار آوردن تسهيلات در امور تجارت و بهتر ســــاختن زمينه هــا براي تجارت، رفع مشكلات و دفــــاع از تجار وتجارت در كشور و سوم اينكه تنظيم امـــــور بازار مبتني بر قوانين و لوايح كه از طــــرف وزارت تجـــارت و دولت افغانستان تصويب شده است.”

او مي افزايد:” مـــا كوشش مي كنيم تاجران؛ وارداتي داشته باشند كه نيازمندي مردم در آن مد نظرگرفته شود. تراكـم نه تنها موتر بلكه هر موادي كه بيش از ضــــرورت باشد، مشكـــل زا است و از لحاظ محيطي، صحــي، اقتصادي، شهري و غيره زنده گي شهر نشينان را با مشكل مواجه مي سازد. تنظيم واردات موتر در كشور وظيفه ترافيك است. چون ترافيك بايد مشخص ساخته و احصائيه يي داشته باشد كــــه در كشور به چه تعداد موتر نياز است؛ سالانه چـــه تعداد موتر مطابق به نياز مردم وارد گردد كه بعداً ما مـي توانيم، مطابق به احصائيه، واردات موتر را براي تجار الزامي  سازيم.‌

در همين حال عزيز  شمس سخنگوي وزارت ماليه كشور مـــي گويد: “در مــــجموع به اساس سيستم هاي اقتصادي نمــــي توانيم، محدوديت هاي را جهت وارد نمودن موتر ها وضع كنيم، چون يك جهت قضيه حتماً متضرر مي شود و تجارهم قشري است كه بر اسـاس سياست هاي اقتصادي امروزي بايد حمايه شوند. روي هميـــن دليل سكتور خصوصي در بازار آزاد مي تواند، اموال مختلف را وارد سازد وتا آنجا كه عرضه و تقاضا وجود داشته باشد، بايد واردات صورت گيرد.”

او مـــي افزايـــد: “هــــر چنــــد دو سال قبل، محدوديت هاي را جهت منع واردات موتر هاي كه سال توليد آن ده ســــال قبل بوده و يا مدل پائين دارند، وضع شده، ولــــي تجارافغاني بعداً پيشنهاد نمودند كه يك تـــــعداد موتر ها را قبلاً خريداري نموده اند و با ايــن محدوديت آنها خيلي متضرر مي‌شوند كه بر اســــاس فرمـان رياست جمهوري، محدوديت نامبرده از بين رفت. بايد گفت كه موتر هاي مدل جديــد محصولات گمركي بيشتر نسبت به موترهاي مـــدل پايين دارند و موترهاي داراي انــــــجنهاي قــــوي، 25 در صد محصول گمركي مي‌پردازند.”

قابل ذكر است كه واردات موتر از طريق بنادر تورخـــم،  حــيرتان، اسلام قلعه، تورغندي و نقاط مختلف ديگر  كشور صورت مي گيرد.

نتيجه گيري

ما زمانــي مــــي تــوانيم از حادثات دلخراش ترافيكي تا حدي جلوگيري نمائيم كه دامن رشوه و سود جوئي از ارگان هــــاي ذيربط برچيده شود، قوانين ترافيكي بـه شكل درست آن از جانب مردم ، راننده‌گان و حتي پوليس ترافيك  رعايت گردد، در ضمن آگاهي هاي عامه از قوانين ترافيكي بلند برده شود، واردات موتــــر و وســــــايط ديگر نقليه مطابق به نيازمندي و تقاضاي مردم تنظيم شده و بربهبود جاده ها توجـه جدي صورت گيرد.ترافيك كنترول 24 ساعته و جدي را روي دست گرفته و از هيچگونه تخطي چشم پوشــي ننمايد.هماهنگي كامل بين ارگانهاي ذيربط به وجود آيد تا بتوانيم از بروز چنين حوادث تا حدي بكاهيم.

 

کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید