در کنار دهها ساحه و جاذبه توریستی در بامیان، “غاریخ” یکی دیگر از جاذبههای توریستی این ولایت است که سالانه صدها نفر را به سویش میکشاند. این غار با فاصله 45 کیلومتری از شهر بامیان در دامنه کوه بابا و در دره قازان فولادی موقعیت دارد.
بامیان را سرزمین عجایب و شگفتیها نام کردهاند. پیشتر تنها بند امیر، مجسمههای بودا، شهرهای غلغله و ضحاک، چهل برج و کوه عروس از جاذبههای شگفتانگیز در بامیان به حساب میآمدند. اما حالا غاریخ نیز به این فهرست افزوده شده است. بیترید برای بسیاریها، ولایت فقیرنشین و کوهستانی بامیان در وجود این همه جاذبههای توریستی به سرزمین عجایب میماند.
غار یخ، یک غار طبیعی در دره قازان فولادی است. در فصل بهار و تابستان تیکهها و کندههای شفاف یخ از سقف این غار به شکل ستونهای بزرگ و طبیعی آویزان میشود. این تیکهها و کندههای ستونی یخ در اثر قطرههای آبی که از سقف غار فرومیچکد، تشکیل میشود. هوای غار یخ در فصول بهار و تابستان بسیار سرد است. بسیاری از سیاحان با مشاهده سردی هوای غار و همچنان کندههای بزرگ یخ در درون این غار، به یاد یخهای قطب شمال میافتند. اما اگر در فصل زمستان سری به این غار زده شود، هوای آن گرم و ملایم است و سبب آزار کسی نمیشود.
محمدعلی، یکی از ساکنان بامیان که برای تفریح به این غار آمده بود، به کلید گفت: “در ماههای بهار و تابستان به هر میزانی که هوا گرم شود، به همان میزان سردی هوا در داخل این غار بیشتر میشود، ولی در فصل زمستان که همهجا را برف میپوشاند، داخل این غار بسیار گرم است.”
باشندههای محل میگویند در داخل غار یخ، یک چاه آب به عمق 30 متر نیز وجود دارد و آب این چاه خیلی سرد و شفاف است. به گفته آنها، این غار آن قدر طولانی است که تاکنون هیچکسی موفق به رسیدن به انتهای آن نشده است. عبدالله برات، شهروند افغان – کانادایی، هنگام بازدید از غار یخ به کلید گفت: “من بیشتر ساحات بامیان را دیدهام. در این ولایت، مناظر زیبا و غارهای طبیعی زیادی وجود دارد. معروفترین غارهای طبیعی بامیان که از جاذبههای گردشگری برخوردار میباشد، غار فریدون در قریه شهیدان است. نام این غار در شاهنامه فردوسی نیز آمده است. همچنان غار متنهگک در ولسوالی یکاولنگ و غار لیگان در ولسوالی ورس، از دیگر غارهای طبیعی در بامیان است که جاذبههای توریستی آنها فوقالعاده میباشد.”
در فاصله 500 متری غار یخ، دو غار مشهور دیگر با نامهای غار خرس و غار آهو نیز وجود دارد. سفرمحمد، یکی از باشندگان محل، میگوید در گذشتهها در این دو غار خرسها و آهوها زندگی میکردند، ولی همزمان با شروع جنگهای ویرانگر داخلی در کشور، خرسها و آهوها از این غارها گریختهاند. او گفت از آن زمان تاکنون کسی حتا یک حیوان وحشی را هم برای بودوباش در این دو غار مشهور ندیده است.
عبدالرحمان احمدی، سخنگوی والی بامیان – که از غار یخ دیدن کرده است – به کلید گفت که از دیدن این غار بسیار لذت برده است. او افزود در صورتی که میدان هوایی بینالمللی بامیان اعمار و امنیت راههای مواصلاتی این ولایت با ولایتهای همجوارش تأمین شود، سالانه صدها سیاح داخلی و خارجی از این غار دیدن خواهند کرد. به گفته احمدی، غار یخ یکی از غارهایی در بامیان است که جاذبههای فوقالعاده زیاد برای جذب گردشگر به این ولایت دارد.
اداره ملی محیط زیست، در سال 1394 خورشیدی، کوه بابا را در شمار ساحات حفاظت شده و سومین پارک ملی اعلام کرد. قله شاه فولادی، دره قازان و همین غار یخ همه شامل ساحات حفاظت شده کوه بابا است. در این کوه، صدها گونه از نباتات طبی، حیوانات مختلفالنوع، پرندگان و مناظر طبیعی خیلی زیبا وجود دارد.
صنعت توریزم در بامیان، پس از زراعت و مالداری، سومین منبع مهم عایداتی مردم این ولایت است. طبق آمارهای رسمی، در سال 1395 تنها از بند امیر، اولین پارک ملی، بیش از 170 هزار سیاح داخلی و خارجی بازدید کردهاند.
