سفـر چهــار روزه میــروسـلاوینچـا، معـاون سرمنشی سازمان ملل متحد در امور سیاسی به افغانستان و دیـدار او بـا مقــامهای ارشــد حکــومت از جـملــه رییسجمهور، رییس اجـرایــی و ســرپرست وزارت خارجه، بحثی را گشود که این سازمان در نظر دارد تا یک نشست منطقهیی پیرامون افغانستان برگزار نماید. طرح این مسأله میتواند مساعدت بزرگی از سوی این سازمان برای تأمین امنیت و ثبات کشور باشد. زیرا براساس موافقتنامه بن، سازمان ملل متحد برای صلح و امنیت و استقرار نظام سیاسى جدید در افغانستان وظیفه مهم و جدی دارد. از جمله میتوان به مواردی اشاره کرد که در متن موافقتنامه بن و ضمیمه دوم آن به این وظایف اشاره شده است.
تلاش براى حفظ و تضمین حاکمیت ملى، تمامیت ارضى و وحدت ملى در افغانستان، جلوگیرى از مداخلات خارجى در این کشور، کمک به بازسازى و نوسازى افغانستان، شرح و بسط وظایف اعضاى اداره موقت، کمک به تأسیس و فعالیت کمسیونهاى پیشبینى شده در این موافقتنامه، بازسازى و اصلاح مستقیم قضایى و ادارى، انجام اقدامات لازم براى ادغام نیروهاى جهادى در نیروى نظامى و پولیس ملى، آمارگیری از تعداد نفوس کشور و ولایتها و نظارت بر انتخـابات عـمـومى از مواردی است که در لایحه وظایف این سازمان در موافقتنامه بن درج شده است. علاوه بر آن، مبارزه با تروریزم و جلوگیرى از تولید و ترانزیت مواد مخدر، رهبرى نیروهاى امنیتى حافظ صلح در سالهای گذشته و تأسیس پولیس و اردوى ملى و آموزش آنها نیز از مسوولیتهای نظارتی این سازمان ذکر شده است.
براساس موافقتنامه بن، سازمان ملل متحد وظایف و کارکردهاى یادشده را با تقاضاى طرفهای درگیر در منازعه افغانستان و بهویژه رهبران و نمایندگان احزاب جهادى، به عهده مىگیرد. برخى از این وظایف آن چنان اهمیت جدى دارد که سازمان مذکور را در صدر تحولات سیاسى و اجتماعى افغانستان قرار داده و پایهگذار نظم سیاسى جدید پس از طالبان مىسازد. ایجاد کمسیونهاى مهم برای پىریزى نظم سیاسى با همکارى مادى و فکرى این سازمان انجام مىپذیرد و حتا شناسایى نیروهاى کارآمد، متخصص و مسلکى که شایستگى استخدام در وزارتخانهها را داشته باشند، با مشورت این سازمان انجام مىشود.
خلاصه این که براساس موافقتنامه بن، سازمان ملل متحد و نهادهاى تابع آن، نقش کلیدى و مهم در تحولات سیاسى و اجتماعى افغانستان پس از طالبان، به عهده گرفتند. از جمله موارد سرنوشتساز این بود که براساس موافقتنامه بن، سازمان ملل متحد مؤظف شد تا بر همه مراحل فرایند صلح در افغــانستـان نظارت کند و برای استقــرار صلـح و امنیـت بر مبنـاى عدالت، اسلام، دموکراسى و پلورالیزم سیاسی با افغانها همکارى کند. با این وجود و با توجه به بیش از چندین دهه بحران و وجود ذهنیت منفى و بىاعتمادى بین احزاب و جریانهاى سیاسى و قومى، بیتردید نقش نظارتى سازمان ملل متحد و یوناما از اهمیت خاصى برخوردار بوده و میباشد. بنابراین، اگر این سازمان در صدد جلب توجه مجامع منطقهیی و جهانی در جهت اعتمادزایی و اعتمادسازی میان دولت افغانستان و مخالفان آن باشد، تأثیر به سزایی در آوردن ثبات و تأمین امنیت خواهد داشت. اما شرط این ایفای مسوولیت آن است که نقش سازمان ملل به صورت منصفانه، بیطرفانه و به دور از هرگونه دخالت انجام شود. کما این که دفتر نمایندگی سازمان ملل در امور افغانستان در گذشته نیز چنین نقشی را ایفا کرده است. این دفتر براساس قطعنامه شوراى امنیت و برای پیگیرى مسایل افغانستان تشکیل شد. یوناما پس از موافقتنامه بن تا زمان برگزارى انتخاباتهای مختلف، نقـش مؤثــر و فعالــى را در عرصههاى سیاسى- اجتمــاعى افغانستان ایفا کرده است. در مجموع، این دفتر به نماینــدگــى از سازمان ملل متحد نقش نظارتى، میـانجـیگـرى، تدارکاتى و پشتیبانی در تحولات افغانستان داشته است.
در نهایت این که یوناما به طور مستقیم مسوولیت اطلاعرسانــى و دانــشافزایـی به مردم در زمینه قانــون اساســى و مسایل حقوقى را نیز به عهده دارد و مســوولیت دارد تــا همــگـان را از حقوق شهروندی شان آگاه سازد. این دفتر میتواند در جلب نظر کشورهاى پشتیبان و جامعه بینالمللى نیز نقش فعال ایفا نموده و تلاش نماید تا از این رهگذر، زمینه و بستر مناسب صلح، ثبات و توسعه افغانستان را فراهم سازد. بنابراین، انتظار میرود تا سازمان ملـل در ایــن تصمیـم خود جدی بوده و برای بـرگــزاری نشسـت منطقهیـی پیــرامون صلح افغانستان، گامهای جدیتری بردارد.
