رای ما، انتخاب ما

رای ما، انتخاب ما

اینک قدرت سیاسی برای نخستین بار از یک رییس جمهور به رییس جمهور دیگر انتقال می شود. مردم به مراکز رای دهی رفتند و رای خود را به نفع کاندید دلخواه مورد استفاده قرار دادند.

به تعداد ۹ تن برای انتخابات ریاست جمهوری خود را کاندید نموده بودند و هر یکی از آنها در صدر بودند تا اعتماد مردم را بر خود ازدیاد بخشیده، رای به دست آورند و برنده شوند اما یک تن از ین ۹ تن هم نتوانستند که رای ۵۰ جمع یک را به دست آورند و اینک انتخابات به دور دوم رفت.

ولایات کندز، بغلان، تخار وبدخشان در شمال شرق افغانستان ولایاتی اند که حامیان هردو کاندید در آن وجود داشته وهر کسی می خواهد رای خود را به نفع کاندید دلخواه خود به کار برد. وکلای شوراهای ولایتی، محاسن سفیدان متنفذ، زنان و جوانان در ولایات متذکره مصروف کمپاین هستند ودر صدد اند تا با زور رای خود قدرت سیاسی را از رییس جمهور کرزی به کاندید دلخواه خود انتقال نمایند.

گر چه به سطح عام مردم به انتقال مسالمت امیز قدرت خوشبینی نشان می دهند، اما سوال در این جا است که انتقال قدرت سیاسی به چه نوع صورت خواهد گرفت و مردمیکه در ولایات شمالی برای کاندید ها کمپاین می نمایند انتقال قدرت را به کدام دیده می نگرند آیا آنها برای انتقال قدرت کار می کنند یا برای معاملات مادی؟

انتخابات یگانه را برای انتقال قدرت سیاسی:

حاجی محمد امان اتمانزی یکی از محاسن سفیدان متنفذ و عضو تیم کمپاین داکتر اشرف غنی احمدزی در ولایت کندز است. به عقیدۀ وی انتقال قدرت سیاسی از یک رییس جمهور به رییس جمهور دیگر می تواند افغانستان را به طرف ترقی سوق نماید. اتمانزی می افزاید که تمام اقوام ساکن در کندز می کوشند تا برای قدرت سیاسی شخص مناسبی را بر گزینند تا به بدبختی های جاری را به پایان برسانند: (( تمام تیم ها فریاد های وفاداری و خدمت سر داده اند اما بر مردم است تا فکر نمایند که کدام گروه شایسته قیادت است)).

احمد جاوید هم یکی از باشندگان ولایت کندز است او می گوید که قدرت سیاسی را باید کسی به دست گیرد که یک ادارۀ سالم را در افغانستان ایجاد نموده به کشور انکشاف دهد، فساد را از بین ببرد و برنامه خوب اقتصادی را برای ملت داشته باشد.احمد جاوید می گوید که علماء در این مسئله نقش عظیمی را دارا بوده تا شخص مناسب را به مردم معرفی نمایند:(( ما می خواهیم تا ذریعه یک رای خود رییس جمهور خود را انتخاب نماییم، رییس جمهور آینده باید انسان نیک باشد و کشور را از حالت فجیع نجات دهد)).

ولایت تخار نیز یکی از محل های خوب برای رقابت بین کاندیدان ریاست جمهوری است طوریکه هر کاندید در صدد آن است که رای را از این ولایت به نفع خود به دست آورد. هردو کاندید در ولایات مذکور رقابت می نمایند و به نفع خود شعار می دهند آنها می خواهند با استفاده از رای مردم قدرت سیاسی را کسب نمایند. سهیلا جویا عضو شورای ولایتی تخار است. وی می گوید که با انتقال قدرت سیاسی تغییر بزرگی رونما خواهد شد و مردم در انتظار تغییراند. اسدالله شهباز رییس شورای ولایتی تخار که خود را در کمپاین های انتخاباتی بی طرف می داند می گوید که عدۀ از مردم فکر می کنند که آنها در مقابل انتقال قدرت سیاسی سد واقع خواهند شد: (( این کوشش آنها ناکام است زیرا ملت تصمیم خود را گرفته؛ هیچکسی نمی تواند در مقابل تصمیم مردم مانع شود)).

عوامل حمایت :

ولایات شمال شرق افغانستان نیز محل خوب و مناسب برای رقابت کاندید های رقیب انتخابات ریاست جمهوری بوده وهر کاندید در صدد بود تا از این ولایت ها رای داشته باشند. هردو کاندید در این ولایات به رقابت پرداختند و به نفع خود در مورد پلان های خود شعار می دادند. آنها می خواستند ازطریق رای مردم قدرت سیاسی را کسب نمایند.

مولوی غلام ربانی رحمانی که در ولایت تخار معاون کمپاین داکتر عبدالله است، می گوید که به خاطری از داکتر عبدالله حمایت کرده، که کاندید آنها جهاد کرده و در صورت موفقیت توجه بیشتری به مجاهدین خواهد کرد: (( من به خاطری از داکترعبدالله حمایت خود را اعلان کرده ام که وی مجاهد و همیشه دربین مردم بوده است)). مولوی عبدالقهار حکیمی رییس شورای ولایتی تخار است که رهبری کمپاین داکتر عبدالله را در ولایت تخار به عهده دارد، می گوید که در مقایسه با سایر ولایات رای بیشتری به نفع هر کاندید استعمال شده است. حکیمی به انتقال قدرت سیاسی به دیدۀ قدر نگریسته و می گوید که انتقال قدرت سیاسی به طور خوب صورت خواهد گرفت و امیدوار است که مردم به شخصی رای دهد که به نفع افغانستان باشد: (( داکترعبدالله همیشه به تداوی مجاهدین می پرداخت وعملا در زحماتی که مردم افغانستان دیده است سهیم بود)).

مولوی حکیمی می افزاید که وی به خاطری از داکتر عبدالله حمایت کرد، که برنامه های وی به نفع مردم است. حکیمی می گوید که مردم نمی خواهند به تیم رقیب داکتر عبدلله رای دهند و مانند گذشته صاحبین قدرت بر ملت حاکم باشند.

مولوی عبدلواحد طیبی رییس شورای ولایتی بدخشان که عضو کمپاین داکتر عبدالله است می گوید که وی به خاطری از داکترعبدالله حمایت اعلان کرده است که پدران وکاکا هایش با کاروان عبدالله در سنگر بودند وشهید شده اند(( ما از داکتر عبدالله حمایت خود را اعلان کرده ایم زیرا پدرم، مامایم، کاکایم وسایر اقاربم در سنگر با داکتر عبدالله شهید شده اند به همین دلیل برایش کمپاین می نمایم)).

وحیدالله که در تیم داکتر اشرف غنی کار می کند می گوید که حالا جوان ها فهمیده اند که مردم باید به چه قسم کاندید رای دهند. به گفتۀ وی جوانان در سه ماه به مفکوره های کاندید های از طریق برنامه های آنها پی برده اند بدین ملحوظ جوانان به نام تنظیم و حزب رای نمی دهند. وحیدالله در ادامه می افزاید که مردم برنامه های کاندید ها را تعقیب می کنند و به کاندیدی رای می دهند که برنامه اش به نفع کشور باشد:(( مشخصاتی که ما را واداشته تا از اشرف غنی حمایت خود را اعلان نماییم این بود که اشرف غنی گفت که وی اردوی افغانستان را می سازد و به منظور اجرای این کار طرح های خود را بیان و شریک کرد)).

شکریه عیسی خیل هوتک نمایندۀ مردم بغلان وعضو کمپاین داکتر اشرف غنی احمدزی است، وی می گوید که حالا مردم افغانستان کسی را نمی خواهد که در جنگ های گ‌ذشته دست داشته باشد، بلکه مردم افغانستان کسی را می خواهد که با حزبی مربوط نباشد و دست هایش به خون ملت آلوده نباشد: ((ما در وجود داکتر اشرف غنی لیاقت و استعداد دیده ایم. به همین دلیل از اشرف غنی حمایت خود را اعلان می کنیم)). وی می افزاید که به سبب جنگ های گذشته حالا مردم از تنظیم ها و احزاب سیاسی خسته شده اند زیرا آنها تنظیم ها را در این جنگ ها دخیل می دانند:(( ما برای اشرف غنی به خاطری کمپاین می کنیم که با هیچ حزب دخیل نبوده و شخصیت مستقل است از جانب دیگر وی درهیچ جنگ دخیل نبوده است)).

حاجی پیر محمد هوتک عضو شورای صلح در ولایت بغلان است. که در کمپاین داکتر اشرف غنی کار می کند، وی می گوید که مشوق اصلی وی به کمپاین داکتر اشرف غنی احمدزی برنامه های وی و اعضای تیم وی اند که از اقوام مختلف اند. هوتک می گوید که تیم مقابل یک تیم دولتی است که در جنگ ها و ویرانی های کابل دست داشت: (( ما به کسی وعدۀ پول و چوکی نه سپرده ایم فقط به برنامه های تیم داکتر اشرف غنی رای می دهیم)).

راه های پیدا کردن منصب وپول:

پول ومادیات عواملی بودند که تعدادی از مردم را به طرفداری این و آن واداشتند. گرچه کاندید ها در صورت موفق شدن به عده ای از مردم وعده دادن مناصب در ادارات دولتی سپرده اند اما مردم عام در فکر به دست آوردن پول در مقابل رای هستند. آنهاییکه خود را رهبران قومی و محاسن سفیدان معرفی می کنند، ذهنیت فروش رای را به مردم عام می دهند. با وصف اینکه عده ای از مردم به اساس روابط گذشته مجبور اند برای یک کاندید کمپاین نماید اما بعضی مردم را فقط امکاناتی تشویق نموده اند که توسط یک کاندید مشخص برای شان داده می شود . آنهاییکه برای یک کاندید مشخص کمپاین می کنند و برای شان وعده های چوکی سپرده شده ، به طور رسمی از این وعده ها انکار می کنند.

حاجی محمد امان اتمانزی که یکی از محاسن سفیدان ولایت کندز و عضو کمپاین داکتر اشرف غنی احمد زی است به مادیات اشاره نموده و می گوید که فروشنده های رای به وجدان خود ملامت اند: (( کسیکه در مقابل پول رای می دهد در نهایت به وجدان خود خجالت می باشند)). وی می افزاید:(( فکر کنید عاقبت آنهاییکه به طرف مادیات می روند چه خواهد بود، مردم باید در مقابل پول رای ندهند، مردم باید به فکر ومفکوره رای دهند تا این کشور ازجنجال ها رهایی یابد)).

درین میان اشخاصی نیز وجود دارند که دارای نفوذ در یک منطقه هستند، اما نه توقع پول و نه چوکی را در حکومت آینده دارند و نه تا به حال برای کسی کمپاین کرده اند. عبدالقدیر حسین خیل رییس شورای ولایتی کندز می گوید که کاندید های مختلف به مراتب از وی خواسته اند تا در کمپاین های آنها کار نماید اگر وی قبول می کرد ممکن به وی وعده های داده می شد: (( من بی طرف هستم ، به نفع هیچکسی کار نکرده ام ، از هردو جانب به من پیشنهاد شده تا برای شان کمپاین نمایم ، اگر همرایشان می نشستم ممکن با من وعده های می کردند)).

اصیلا بارکزی عضو شورای ولایتی، ولایت کندز که در کنار کمپاین به خود، به نفع داکتر اشرف غنی هم کمپاین می کرد، می گوید که از طرف کاندید برایش هیچ نوع امکانات داده نشده، بلکه صرف برای آبادی کشورش کار کرده است. وی می گوید که با مصرف شخصی خودش به کمپاین پرداخته است. به عقیدۀ وی کاندید دلخواهش برنامه ها و پلان هایی را داشت که می توانست افغانستان را از بحران فعلی نجات بدهد. اصیلا در ادامه می افزاید که گر چه عده ای از مردم به خاطر به دست آوردن پول ویا موقف در دولت آینده در کمپاین ها مصروف اند، اما هستند اشخاصیکه برای کاندید دلخواه خود به این دلیل به طور رایگان کمپاین می کند که برای کشور برنامه ها وپلان های خوب دارند: (( هیچ نوع امکاناتی را از تیمی که اعلان حمایت نموده ام به دست نیاورده ام)).

اصیلا می گوید که خودش نیز به شورای ولایتی کندز کاندید است و ناگزیراست به خودش نیز کمپاین نماید:((با امکاناتی که در دسترس خود داشتم علاوه بر کمپاین برای خودم، برای داکتر اشرف غنی نیز کمپاین کردم ، من هیچ نوع امکاناتی را از هیچکسی به دست نیاورده ام)).

گرچه آنهاییکه در ولایات شمال شرق مصروف کمپاین بودند، نمی پذیرند که گویا آنها برای پول، قدرت، چوکی، زبان و سایر مسایل مشابه کار کرده اند اما باشندگان این ولایات بر این عقیده اند ؛ آنهاییکه برای کاندید ها در این ولایات کار می کردند به طور حتمی توقع پول یا چوکی داشته اند. یکی از باشندگان ولایت کندز می گوید که بزرگان قریۀ وی برای پول کار می کردند و رقابت بین کاندید های ریاست جمهوری برای شان منبع عواید بود. باشندگان ولایات شمال شرق انتخابات گذشته را از مسایل قومی، لسانی، سمتی و حزبی عاری نمی دانند. آنها معتقد اند که این مردم ازهمین طریق مالک سرمایه شدند. یکی از باشندگان کندز می گوید که وی با وضعیتی مواجه شده که شخصی نزد او آمد و برایش گفت که من از قوم شما هستم پس تو باید به کسی رای دهی که من آنرا نشان می دهم : ((سخنان این شخص باعث آن شد که من شخصا در این انتخابات شرکت ننمایم، زیرا فکر کردم که انتخابات شکل قومی به خود گرفته است)).

تعهد به انتخابات :

مروه اکبری یکی از باشندگان ولایت تخار است. او می گوید که در هرگونه شرایط در انتخابات شرکت می کند و به آنهاییکه از انتخابات جلوگیری می کنند، نشان خواهد داد که زنان افغان به انتخابات احترام خاص دارند. اکبری می گوید که آنها در انتخابات مکرر شرکت خواهند کرد و به کاندید دلخواه شان رای خواهند داد.

در ولایت کندز جوانانی وجود دارند که علاقه مندی به دادن رای دارند اما رای خود را استعمال نکرده اند. حبیب الرحمن که یکی از باشندگان ولسوالی چهار درۀ کندز است می گوید که به سبب مشکلات امنیتی نتوانست رای خود را به کار ببرد: (( درانتخابات شرکت نکردم زیرا در منطقۀ ما مخالفین مسلح وجود دارند و هیچ کس نمی تواند در انتخابات شرکت نماید)). حبیب الرحمن می گوید: (( طالبان به ما می گویند که انگشت شما را قطع می کنیم یا شما را می کشیم . در دور دوم هم رای خود را استعمال کرده نمی توانیم)).

عصمت الله سهاک باشندۀ بغلان می گوید که به آنها وعده های چوکی نه بلکه وعده های همچو اعمار سرک ها، کلینیک ها و وعده های سایر کار های بنیادی سپرده شده است: (( پس ما هم در مقابل پول نه بلکه در مقابل کار رای می دهیم)).

باشندۀ پلخمری اجمل ځدران می گوید که تمام مردم به انتخابات خوش هستند و بار گذشته نیز زنان ومردان در فضای امنیت رای خود را استعمال کردند. ځدران می گوید که تمام مردم باید درانتخابات شرکت نمایند. زیرا شرکت در انتخابات وجیبه ملی ما است. اجمل ځدران از جوانان می خواهد که مسایل قومی و لسانی را ترک نموده و به لیاقت و شایستگی رای دهند.

خوشقدم باشندۀ بدخشان می گوید که هر جوان باید در فکرآیندۀ افغانستان باشد و به کسی رای دهد که برای باز سازی برنامه هایی داشته باشند. خوشقدم در ادامه می افزاید که وی در مبارزات انتخاباتی کاندید ها شرکت می کند تا بداند کدام کاندید برنامه مؤثری برای افغانستان دارد: (( من به مقایسۀ سایر جوانان خود را با فهم احساس می نمایم زیرا به برنامه های کاندید ها تکیه می نمایم ، من می خواهم با کاندید ها بنشینم ، برنامه های شان را از نزدیک مطالعه نمایم که کدام یکی از آنها برنامه های بهتری دارد)).

تعداد رای دهنده گان

هردو کاندید ریاست جمهوری توانستند رای را در ولایات شمال شرقی کندز، تخار، بدخشان و بغلان در انتخابات سال ۱۳۹۳ به دست آورند، اما سطح رای یک اندازه نبوده، بلکه از حمایت جدا مستفید بودند.

تخار:

با شندگان اكثر این ولایت ازبك ها اند و در قدم دوم برادران تاجك به طور وسیع درآن زندگی می كنند مردمان هردو قوم ازبك و تاجك به تنظیم جمعیت اسلامی و جنبش اسلامی مربوط اند.

در دور دوم انتخابات به تعداد 36866 رأی در تخار استعمال شد كه داكترعبدالله 106218 رأی و داكتر اشرف غنی 146648 رأی را به دست آورد.

بدخشان:

این ولایت در جوار ولایت تخار موقعیت داشته كه درآن عدۀ زیادی تاجك ها به نسبت ازبك ها زندگی می كنند و حزب جمعیت اسلامی درآن نفوذ زیاد دارد و جنبش اسلامی در قدم دوم نفوذ زیاد دارد. در دور دوم انتخابات رقابت های انتخاباتی به صورت جدی صورت گرفت و هر یكی از كاندید ها كوشش می كرد حمایت بیشتر مردم را به دست آورد. در دور دوم انتخابات مجموعا به تعداد 312251 رأی در بدخشان به كار برده شد كه 247673 رای را داكتر عبدالله و 64578 رای را داكتر اشرف غنی به دست آورد.

كندز:

كندز ولایتی است كه پشتون ها به مقایسۀ سایر اقوام به سطح وسیع در آن زندگی می کنند، اما اقوام تاجک، ازبک، ترکمن، هزاره ، گوجر، بلوچ ، نورستانی، پشه ای وسایر اقوام نیز در آن زندگی می کنند. باشنده های این ولایت کارت های احزاب، اسلامی، جمعیت اسلامی، افغان ملت، وحدت اسلامی و اسماعلیه را اخذ کرده اند و نفوذ این احزاب به مقایسه سایر احزاب زیاد است.

در دور دوم انتخابات به تعداد 192117 تن انگشتان خود را در ولایت كندز سیاه كردند كه داكترعبدالله توانست 81375 رای و داكتر اشرف غنی 110742 رای را به دست آورد.

بغلان:

بغلان یكی از ولایات دیگری در شمال است كه برادران تاجك زیادی به مقایسه سایر اقوام زندگی می كنند و باشنده های زیاد آن طرفداران جمعیت اسلامی، حزب اسلامی، اسماعلیه و افغان ملت می باشند. دردور دوم انتخابات داكتر عبدالله از داكتر اشرف غنی پیش بوده طوریکه به تعداد ۳۸۴۵۴۰ مردم در این ولایت رای دادند که داکترعبدالله توانست ۲۱۲۲۲۳ رای و داکتر اشرف غنی ۱۷۲۳۱۷ رای را به دست آورد.

به اساس ارقام نشر شده در ویب سایت کمسیون مستقل انتخابات به طور مجموعی ۱۱۹۵۷۷۴ رای درچهار ولایت ذکر شده به کار برده شده که داکتر عبدالله ۷۱۰۴۵۳ رای و داکتر اشرف غنی احمدزی ۴۹۴۲۸۵ رای را به دست آورده اند.