براساس اظهارات مسوولان اتاق معادن و صنایع هرات در در جریان وضع قرنطین، فابریکه¬داران شهرک صنعتی هرات 200 الی 250 میلیون دالر متضرر و 12 الی 13 هزار کارگر کار روزانه خود را از دست داده‌اند.
بربنیاد ارقام اتاق‌های تجارت ولایات هرات و فراه در کنار توقف روند صادرات کالاهای تجارتی، مقدار کالاهای وارداتی هم ۳۰ درصد تقلیل یافته‌است.
به گفته‌ی مسوولان این اتاق‌ها، از این درک میلیون‌ها افغانی تاجران ولایات حوزه غرب افغانستان متضرر شده‌اند.
با آن‌که قیودات روزگردی در حوزه غرب از جانب مردم شکستانده شدهاست، اما مشکلات فابریکه‌داران و تاجران ولایات این حوزه به خاطر مسدودبودن برخی از مرزهای کشورهای جهان و نبود مواد خام، هنوز پابرجاست.
در کنار این، تاجران و سرمایه‌گذاران ولایات غربی افغانستان از عدم صدور ویزه‌ی زمینی از سوی کنسول‌گری ایران در این ولایت نیز انتقاد می‌کنند.
آنان می‌گویند که تاجران و سرمایه‌گذاران برای رونق بخشیدن کار و بار تجارت و سرمایه‌گذاری، نیاز به سفر دارند، اما اکنون با بازبودن مرز ایران، کنسول‌گری این کشور در هرات برای تاجران ویزه‌ی هوایی صادر می‌کند.
این در حالی‌ست که پروازهای داخلی و خارجی مسافرین ملکی از میدان هوایی هرات متوقف می‌باشد.
با آن‌که تاجران و سرمایه‌گذاران با گسترش ویروس کرونا نه تنها میلیون‌ها دالر خساره‌ی مالی متقبل شده‌اند، آنان مکلف‌اند که طبق قانون، مالیات شان را هم به خزانه‌ی دولت واریز کنند.
این تاجران اکنون از دولت می‌خواهند که با معافیت پرداخت مالیات و کاهش تعرفه‌های گمرکی در دوران کرونا، آنان را همکاری کند.
اما وزارت مالیه می‌گوید که معافیت پرداخت مالیات براساس قانون مالیات بر عایدات غیرممکن است.
در میان ولایات حوزه غرب بیشتر تاجران و سرمایه‌گذاران هرات در جریان افزایش شیوع ویروس کرونا به رکود اقتصادی مواجه شده‌اند.
شهرک صنعتی و دو بندر تجارتی (تورغندی و اسلام‌قلعه) در ولایت هرات، زمینه‌ی تجارت و سرمایه‌گذاری بزرگ را در این ولایت فراهم کرده‌است.
بربنیاد معلومات اتاق معادن و صنایع هرات، در حال حاضر 350 الی 400 فابریکه تولیدی در شهرک صنعتی این ولایت اقلام مختلف را تولید می‌نمایند.
حمیدالله خادم؛ رییس این اتاق می‌گوید که با گسترش ویروس کرونا، وضع قیودات داخلی و مسدودشدن برخی از مرزهای خارجی، چرخه‌ی فعالیت 50 درصد این فابریکه‌ها متوقف شده و 12 الی 13 هزار کارگر کار روزانه‌ی شان را از دست داده‌اند.
آقای خادم تاکید دارد که سایر فابریکه‌ها هم به دلیل کمبود مواد خام و کاهش تقاضا در بازارهای داخلی به حالت نیمه‌فعال قرار گرفته‌اند.
به گفته‌ی وی، فابریکه‌های مسدودشده، تولید و مونتاژ عراده‌جات چون موترسیکلت، محصولات فلزی و مواد ساختمانی را تولید و در بازارهای داخلی و خارجی عرضه می‌کنند.
به گفته‌ی رییس اتاق صنایع و معادن هرات، این فابریکه‌داران تنها از درک صادرات کالاهای شان ماهانه 200 الی 250 میلیون دالر عواید به‌دست می‌آوردند که اکنون این رقم به صفر تقلیل یافته‌است.
حمیدالله خادم بیان می‌دارد که برای حمایت از سرمایه‌گذاران پیشنهاد معافیت از مالیات به دولت صورت گرفته است، اما تاکنون تصمیم در این مورد گرفته نشده‌است.
آقای خادم در ادامه تاکید دارد که با بازشدن مرز ایران به روی مسافران و تاجران، کنسول‌گری ایران در هرات از صدور ویزه‌ی زمینی برای سرمایه‌گذاران و تاجران خوداری کرده و ویزه‌ی هوایی صادر می‌کنند.
وی این موضوع را بنا به متوقف‌بودن پروازهای هوایی چالش بزرگ عنوان کرده و می‌گوید که این نوع محدودیت‌ها سرمایه‌گذاران را بیشتر متاثر می‌سازد.
در همین حال، ریاست ارتباط خارجه ولایت هرات نیز این چالش را تایید می‌کند.
امین‌الله آزادانی؛ رییس ارتباط خارجه ولایت هرات به کلید می‌گوید که به منظور برطرف‌شدن این معضل، گفت‌وگوها میان اداره¬اش و کنسول‌گری ایران در هرات جریان دارد.
شماری از سرمایه‌گذاران در ولایت هرات از گسترش ویروس کرونا و ادامه‌ی محدودیت‌ها اظهار نگرانی می‌کنند.
وحید مولوی‌زاده؛ یکی از سرمایه‌گذاران در ولایت هرات به کلید می‌گوید که وضع قرنطین و ویروس کرونا، میلیون‌ها دالر به سرمایه‌گذاران خساره‌ی مالی وارد کرده‌است که احتمال دارد تا دوسال دیگر این خساره جبران نشود.
وی از دولت می‌خواهد که برای حمایت و تشویق سرمایه‌گذاران تعرفه گمرکی مواد خام را کاهش و سرمایه‌گذاران و تاجریان را در دوران کرونا از پرداخت مالیات معاف نماید.
با این حال، ریاست تجارت و صنعت ولایت هرات می‌گوید که به خاطر رشد روند سرمایه‌گذاران این اداره راهکارهای را طرح و با مقام‌های مرکزی شریک خواهد ساخت.
میرعارف صادق؛ رییس این اداره می‌افزاید که برای حمایت و شناخت سرمایه‌گذاران کارمندان ادارهی تجارت و صنعت از شهرک صنعتی نظارت‌های داشته و دارند.
او اطمینان می‌دهد که به زودی مشکلات فابریکه‌داران برطرف و دوباره آغاز به فعالیت خواهند کرد.
با این حال، شمعروزخان مسجدی؛ سخنگوی وزارت مالیه می‌گوید که معافیت از پرداخت مالیات براساس قانون مالیات برعایدات پیشنهاد غیرممکن است.
او تاکید دارد که مالیات براساس مفاد می‌باشد و موضوع پرداخت مالیات برای سکتور خصوصی به همین اساس چالش‌زا نیست.
توقف صادرات و کاهش واردات محموله‌های تجاری در حوزه‌ی غرب
کلید گروپ دریافته است که طی دوماه اخیر به دلیل وضع قرنطین در بیرون از مرزهای افغانستان، روند کالاهای صادراتی حوزه غرب متوقف و 50 درصد رقم محموله‌های وارداتی ولایات این حوزه هم تقلیل یافته است.
گیاهان طبی، محصولات زراعتی، برخی از میوه‌های تازه، کشمش، پسته، صنایع دستی و انواع سنگ‌های گران‌قیمت چون مرمر از حوزه‌ی غرب به بازارهای کشورهای آسیای میانه، آمریکا و اروپا صادر می‌گردد.
عبدالصبور رحمانی؛ رییس ادارهی زراعت ولایت هرات می‌گوید که با گذشت حدود سه ماه به دلیل قیودات داخلی و وضع قرنطین، کشورهای خارجی روند صادرات محصولات زراعتی متوقف شدهاست.
آقای رحمانی تاکید دارد که از این درک دهقانان زیان مالی زیادی متحمل شده‌اند، اما تاکنون رقم دقیق آن مشخص نیست.
به گفته‌ی وی، برای نگه‌داری محصولات زراعتی که پس از کرونا امکان صادرات آن وجود دارد؛ قرار است یک هزار باب کشمش‌خانه، دوصد باب ذخیرگاه پیاز و صد پایه ماشین خشکن محصولات زراعتی ساخته شود.
عبدالصبور رحمانی اضافه می‌کند که این پروژه‌ها با هزینه ۵۲۰ میلیون افغانی از بودجه حکومت در ۱۰ ولسوالی هرات تطبیق خواهد شد.
در همین حال، برخی از دهقانان و صادرکننده‌های کالاهای تجاری می‌گویند که بازار فروش بسیاری از محصولات شان بیش از ۵۰ درصد در بازارهای داخلی هم کاهش یافته‌است.
مرتبط: وزارت اقتصاد: بحران کرونا باعث افزایش 65 درصدی فقر در افغانستان خواهد شد
این دهقانان اظهار امیدواری می‌کنند که با تطبیق پروژه‌های جدید ریاست زراعت روند کاری آنان رونق یابد.
به گفته‌ی آنان، بیشتر از ۵۰ درصد جوانان ساکن در ولسوالی‌ها در دوران شیوع ویروس کرونا کار روزانه‌ی شان را از دست داده‌اند.
از سویی هم، رییس اتاق تجارت هرات به کلید می‌گوید، سکتور خصوصی در بخش صادرات به حالت بلاتکلیف قرار گرفته‌است.
یونس قاضی‌زاده تاکید دارد که گسترش ویروس کرونا و قرنطین اجباری، سبب کاهش محموله‌های وارداتی شدهاست.
به گفته‌ی وی، قبل از شیوع ویروس کرونا، روزانه ۵۰۰ موتر اموال واردات از بنادر تورغندی و اسلام‌قلعه وارد هرات می‌شد، اما پس از گسترش این ویروس ۳۰ درصد رقم اموال واردات نیز کاهش یافته است.
آقای قاضی‌زاده بیان می‌دارد که از این درک میلیون‌ها دالر تاجران هرات متضرر شده‌اند، ولی تا کنون به دلیل عدم سروی دقیق، رقم آن مشخص نیست.
یونس قاضی‌زاده همچنان لغو برخی از قراردادهای تجارتی با کشورهای مختلف در دوران کرونا را یک چالش دیگر بیان می‌دارد، اما وی جزییات بیشتر از این قراردادها ارایه نمی‌کند.
رییس اتاق تجارت هرات می‌گوید که برخی از محموله‌های وارداتی تاجران هرات، در نقاط مرزی ایران و پاکستان توقف داده شده و مقام‌های حکومتی هم تا حال در این راستا اقدام عملی انجام نداده‌اند.
او از کم‌توجهی مقام‌های حکومت به ویژه ریاست تجارت و صنعت هرات در این زمینه انتقاد می‌کند.
بنا به اظهارات وی، تمامی تعهدات برای سهولت‌بخشیدن روند تجارت از سوی ریاست تجارت و صنعت هرات آرمانی بوده‌است.
این در حالی‌ست که میرعارف صادق؛ رییس ادارهی تجارت و صنعت ولایت هرات می‌گوید که در دوران کرونا، مشکل جدی از سوی تاجران و سرمایه‌گذاران به این اداره گزارش نشده‌است.
وی اطمینان می‌دهد، در صورتی که از سوی تاجران شکایتی ثبت شود، به زودی به مشکلات شان رسیده‌گی خواهد شد.
رییس ادارهی تجارت و صنعت ولایت هرات، توقف صادرات را مشکل همه‌شمول در سطح کشور می‌داند و رقم کاهش واردات را هم نمی‌پذیرد.
کلیدگروپ دریافته است که ۲۰۰ الی ۳۰۰ موتر اموال وارداتی تاجران ولایت فراه در مرزهای ایران و پاکستان توقف داده شدهاست.
شاکر ایوبی؛ وارسی‌کننده‌ی ریاست تجارت ولایت فراه می‌گوید که متوقف‌شدن روند صادرات و عدم اجازه‌ی ورود برخی از کالاهای وارداتی، بیش از ۴۵ میلیون دالر تاجران فراه را متضرر کرده‌است.
ایوبی اضافه می‌کند، قبل از دوران کرونا، روزانه ۲۰۰ الی ۲۵۰ محموله‌ی تجارتی، از مرزهای ایران و پاکستان وارد می‌شد، اما پس از شیوع این ویروس، تعداد محموله‌های واردات به ۱۲۰ الی ۱۵۰ موتر تقلیل یافته است.
او از مقام‌های مرکزی می‌خواهد که برای جلوگیری از این معضلات تاجران را از پرداخت مالیات معاف نمایند.
در ولایات غور و بادغیس به دلیل نبود بنادر تجارتی، سرمایه‌گذاری و معاملات تجارتی بزرگ صورت نمی‌گیرد، اما برخی از محصولات زراعتی این ولایات از طریق هرات به کشورهای دیگر صادر می‌شود.
اکنون مسوولان محلی غور و بادغیس هم از کاهش روند کالاهای وارداتی و توقف صادرات اظهار نگرانی می‌کنند.
احمدالله صمیم؛ آمر ادارهی تجارت و صنعت ولایت بادغیس به کلید می‌گوید که در دوران شیوع ویروس کرونا به دلیل کاهش و رکود کار و بار تجارت، هیچ جواز جدید برای تاجران توزیع نشده‌است.
او تاکید دارد که پیش از شیوع ویروس کرونا در کشور، روزانه ۲۰ تا ۲۵ موتر حامل اموال وارداتی به بادغیس وارد می‌شد، اما اکنون این رقم به ۱۵ محموله کاهش یافته است.
به گفته‌ی صمیم، تاجران بادغیس میلیون‌ها افغانی از این بابت متضرر شده‌اند که قابل جبران هم نیست.
پسته، زیره و کنجد از اقلام عمده‌ی صادرات بادغیس می‌باشد.
عبدالتواب تایب؛ رییس زراعت ولایت بادغیس به کلید می‌گوید که در جریان سه ماه اخیر از این محصولات هم به ولایات و بیرون از کشور صادر نشده است.
تایب می‌افزاید که اکنون ادارهی زراعت به منظور رشد روند صادرات و جلوگیری از خسارات مالی دهقانان، طرح مدیریت محصولات زراعتی را روی دست گرفته است.
وی تاکید دارد که براساس همین طرح، قرار است ۲۱۰ باب ذخیرگاه کچالو، ۸۰ باب ذخیرگاه پیاز، ۴۰ باب کشمش‌خانه و ۱۰ باب سردخانه برای نگه‌داری محصولات دهقانان در بادغیس ساخته شود.
به گفته‌ی رییس زراعت بادغیس، این پروژه‌ها با هزینه سه میلیون دالر از بودجه‌ی حکومت تطبیق می‌گردد.
در ولایت غور نه تنها معاملات تجارتی بزرگ صورت نمی‌گیرد، بلکه در این ولایت اداره و نهادی هم برای حمایت از تاجریان وجود ندارد.
معلومات کلید گروپ نشان می‌دهد که تنها برخی از محصولات دهقانان بادغیس از طریق ولایت هرات به بازارهای داخلی و خارجی صادر می‌شود.
فریداحمد؛ رییس ادارهی زراعت ولایت غور به کلید می‌گوید، سالانه ۳۰ تن بادام زمینی، ۲۰۰ تن چهارمغز ۳۰۰تن شفتالو، ۶هزار تن زردآلو از غور به سایر ولایات صادر می‌شود.
به گفته‌ی وی، با این‌که هنوز فصل برداشت این محصولات فرا نرسیده است، با آن‌هم با ادامه‌ی سیر صعودی ویروس کرونا، احتمال دارد این محصولات هم صادر نشود.
رییس ادارهی زراعت ولایت غور تاکید دارد که پیش‌بینی‌های این اداره نشان می‌دهد که با ادامه‌ی شیوع ویروس کرونا، دهقانان غور نیز۵۰ درصد عواید شان را از دست خواهند داد.
اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان نیز مشکلات سکتور خصوصی را در حوزه غرب تایید می‌کند.
جان‌آغا نوید؛ معاون سخنگوی این اتاق به کلید می‌گوید که برای جلوگیری از زیان مالی تاجران و سرمایه‌گذاران در دوران شیوع ویروس کرونا در کشور، اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان طرحی را با حکومت افغانستان پیشنهاد کرده‌است.
وی ایجاد گمرک در ولایات جنوبی افغانستان، در نظرگرفتن بسته‌های تشویقی برای صادر‌کننده‌ها، بسته‌بندی و پروسس معیاری کالاهای صادراتی، معافیت از پرداخت مالیات در دوران شیوع ویروس کرونا و بازنگری برخی از قراردادهای تجارتی را از نکات اساسی طرح پیشنهادی اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان عنوان می‌کند.
جان‌آغا نوید؛ اظهار خوش‌بینی می‌کند که با عملی‌شدن طرح پیشنهادی اتاق تجارت، سهولت‌های لازم برای تاجران و سرمایه‌گذاران در دوران شیوع ویروس کرونا فراهم شود.
نوید تاکید دارد که در دوران شیوع ویروس کرونا خسارات مالی هنگفتی به تاجران و سرمایه‌گذاران وارد شدهاست، اما تاکنون به خاطر عدم بررسی دقیق، رقم آن مشخص نیست.
با این‌که تا کنون روند کالاهای صادراتی ولایات غربی افغانستان متوقف می‌باشد، اما وزارت تجارت و صنعت از سرگیری روند صادرات در سطح کشور سخن می‌زند.
سمیر رسا؛ سخنگوی وزارت تجارت و صنعت به کلید گروپ می‌گوید، طی یک هفته ۱۱۰ تن جلغوزه به چین، ۴۷ تن گیاه طبی و میوه‌ی خشک به هند و دبی صادر شدهاست.
رسا بیان می‌دارد که با وجود انتقال اولین محموله‌های صادرات پس از شیوع ویروس کرونا به کشورهای چین، هند و دبی هنوزهم محدودیت‌ها در برخی از مرزهای کشورهای آسیای میانه، اروپا و امریکا سکتور خصوصی را با مشکل مواجه کرده‌است.
وی تاکید دارد که وزارت تجارت و صنعت تلاش دارد با آغاز برداشت برخی از محصولات زراعتی روند صادرات به حالت عادی قرار بگیرد.
سخنگوی وزارت تجارت و صنعت می‌پذیرد که برخی از محموله‌های تجاری تاجران افغان در نقاط مرزی ایران و پاکستان توقف داده شدهاست، اما او اطمینان می‌دهد که از طریق مذاکره با مقام‌های این کشورها به این مشکل تاجران افغان رسیده‌گی خواهد شد.
براساس آمارهای برخی از گزارش‌ها، در پی گسترش ویروس کرونا، حدود یک‌ونیم میلیارد دالر به سکتور خصوصی افغانستان خساره وارد شدهاست.
