از مجموع 379 ولسوالی در سراسر کشور 152 ولسوالی ساختمان اداری ندارند. این مشکل باعث اختلال در روند عرضه خدمات به مردم در این ولسوالیها شده است.
طبق تحقیقات کلیدگروپ، دفترهای مقامها و ادارههای محلی در ولسوالیهای بدون تعمیر اداری در ساختمانهای کرایی و کانتینرها مستقر شدهاند. دهها دفتر شورای ولایتی نیز با عین مشکل دست به گریبان است.
طبق اسنادی که وزارت شهرسازی و مسکن در اختیار کلیدگروپ قــرار داده اســت، ولایـتهای بدخشان، پکتیکا، تخار، هلمند، غزنی و پکتیا از شمار ولایتهای هستند که بیشترین ولسوالیهای آنها تعمیر اداری ندارند. ولایت ننگرهار تنها ولایتی است که همه ولسوالیهای آن دارای تعمیر اداری هستند.
مقامهای محلی میگویند که به دلیل کمبود مکان مناسب، هنوز تشکیلات این ادارهها تکمیل نشده و آنها نمیتوانند به گونه درست به مردم خدمات دولتی عرضه کنند. همچنان، تخریب تعمیر ولسوالیها در اثر جنگ و انتقال واحدهای اداری یک ولسوالی به محل دیگر از مشکلات دیگری است که مقامهای محلی را در عرضه خدماترسانی در سطح محلات با دشواریهای فراوانی روبهرو ساخته است. با این حال، وزارت شهرسازی و اداره مستقل ارگانهای محل مدعی هستند در دو سال اخیر برای دهها ولسوالی و دفتر شورای ولایتی ساختمان اداری اعمار کردهاند و این کار در دیگر ولسوالیها نیز جریان دارد.
بدخشان
از مجموع 28 ولسوالی ولایت بدخشان، 19 ولسوالی آن هنوزهم تعمیر اداری ندارند. ولسوالیهای جرم، شهر بزرگ، واخان، زیباک، بهارک، اشکاشم، خواهان و… از شمار این ولسوالیها میباشند.
احمدفیصل بیگزاد، والی بدخشان، با تأیید ارقامی که کلیدگروپ به آن دسترسی پیداه کرده، میگوید که در اثر سعی و تلاش مقامهای محلی بدخشان، به تازگی کار ساخت تعمیر اداری چهار ولسوالی این ولایت منظور شده است. او مدعی است که متباقی ولسوالیهای این ولایت در تعمیرهای کرایی جابهجا هستند.
به گفته والی بدخشان، به دلیل نبود ساختمان معیاری برای این ولسوالیها، ادارات مختلف واحدهای سومی در تعمیرهای جداگانه فعالیت دارند. به گفته او، تعمیر ولسوالی در یک محل، تعمیر قضا در جای دیگر و ماموران څارنوالی نیز در محل دیگری ایفای وظیفه میکنند و این همه به دلیل نبود تعمیر معیاری است که ادارات را در محلهای مختلف دچار پراکندگی ساخته است.
پکتیکا
ولایت پکتیکا به صورت مجموعی دارای 19 ولسوالی میباشد. 15 ولسوالی این ولایت هنوزهم تعمیر اداری ندارند. ولسوالیهای سروضه، برمل، گومل، تروو، جانیخیل، دیله و… از شمار این ولسوالیها اند.
نعمتالله بابری، عضو شورای ولایتی پکتیکا، میگوید که سه ولسوالی این ولایت از مقر اصلی شان بیجا شدهاند که شامل ولسوالیهای اومنه، نکه و گیان میشوند. او مشکل کمبود تعمیر اداری برای ولسوالیهای این ولایت را نیز تأیید میکند و از موجودیت مشکلات در این زمینه سخن میگوید.
تخار
ولایت تخار دارای 17 ولسوالی میباشد، اما 11 ولسوالی این ولایت فاقد تعمیر اداری اند. ولسوالیهای بهارک، بنگی، اشکمش، خواجه بهاوالدین، خواجه غار و…از شمار این ولسوالیها هستند. با آن که خواستیم در این مورد نظر مسوولان ولایت تخار را داشته باشیم اما با تماسهای مکرر موفق به این کار نشدیم.
هلمند
ولایت هلمند دارای 14 ولسوالی است. از این میان پنج ولسوالی این ولایت دارای تعمیر اداری اما 9 ولسوالی دیگر آن فاقد تعمیر اداری هستند. کجکی، دیشو، بغران، موسیقلعه، واشیر، مارجه و … از شمار ولسوالیهای بدون تعمیر ولایت هلمند هستند.
هلمند یکی از ولایتهای ناامن کشور است که در حال حاضر گروههای مخالف مسلح دولت در شماری از ولسوالیهای این ولایت حضور دارند. به همین دلیل مسوولان محلی در این ولایت تأیید میکنند به خاطر ناامنی، آنها مجبور شدهاند که مرکز برخی از ولسوالیهای این ولایت را به مرکز هلمند و یا هم ولسوالیهای همجوار این ولایت انتقال دهند.
عمر زواک، سخنگوی والی هلمند، به کلیدگروپ گفت که در حال حاضر، ادارات ولسوالیهای خانشین، ناوه، نوزاد و موسیقلعه به دلیل ناامنی به مرکز این ولایت انتقال داده شدهاند. در کنار این او تأیید کرد که ادارات شماری از ولسوالیها به خاطر نبود تعمیر اداری به مرکز ولایت هلمند انتقال یافتهاند.
غزنی
ولایت غزنی دارای 18 ولسوالی است. 9 ولسوالی این ولایت تعمیر اداری دارند و ادارات نصف ولسوالیهای باقی مانده دیگر هنوزهم در تعمیرهای کرایی به سر میبرند. ولسوالیهای گیلان، آببند، ولیمحمد شهید، خواجه عمری، گیرو، زنهخان، واغظ، خوگیانی و جغتو از شمار این ولسوالیها هستند.
محمدعارف نوری، سخنگوی والی غزنی، میگوید که تعمیر بیشتر این ولسوالیها به خاطر جنگ و ناامنی تخریب شده و در حال حاضر کارمندان این ولسوالیها به مرکز ولایت غزنی منتقل شدهاند. او گفت که مشکلات در این زمینه را درک میکند اما افزود که در حال حاضر هیچگونه پلانی به خاطر ساخت تعمیرهای این ولسوالیها در دست نیست. به گفته نوری، کارمندان ولسوالیهای فاقد تعمیر اداری یا در خانههای شخصی کرایی و یا هم در کانتینرها جابهجا شدهاند.
زابل
ولایت زابل به صورت مجموعی دارای 10 ولسوالی میباشد اما تنها دو ولسوالی این ولایت تعمیر اداری دارند و 8 ولسوالی باقیمانده هنوزهم فاقد تعمیر اداری اند. ولسوالیهای ارغنداب، نوبهار، دایچوپان، شینکی، شمالزی، میزان، اتغر از شمار این ولسوالیها هستند.
گلاسلام سیال، سخنگوی والی زابل، به کلیدگروپ گفت که در حـال حاضــر شمـاری از این ولسوالیها به خاطر نبود تعمیر، در کانتینرها جابهجا شدهاند. او افزود که کارمندان این ادارات به خاطر کمبود جا، با مشکلات زیادی روبهرو هستند.
سیال افزود که این مشکلات را از چندین سال به این سو با مسوولان ارگانهای محلی و مقامهای وزارت شهرسازی در میان گذاشتهاند ولی آنها به تازگی وعده سپردهاند که در سالهای آینده تعمیر اداری پنج ولسوالی در این ولایت را اعمار خواهند کرد.
در ولایت پکتیا هم اکنون 8 ولسوالی (احمدخیل، جاجی آریوب، لجه منگل، چمکنی، شوواک، دند و…) فاقد تعمیر اند. در ولایت جوزجان شش ولسوالی (آقچه، منگجک،خماب، خواجه دوکوه، قوشتپه، دراز)، در ولایت کابل شش ولسوالی (شکردره، چهارآسیاب، قرهباغ، گلدره، استــالـف، مسـهی) و نورستــان شــش ولسوالی (کامدیش، وامه، وایگل، برگمتال، دوآبه، مندول) فاقد تعمیر اند. به همین شکل پنج ولسوالی در هر کدام از ولایتهای کاپیسا، فراه، فاریاب، کندز و کندهار فاقد تعمیر اداری اند. در سایر ولایتها نیز شماری از ولسوالیها فاقد تعمیر اداری اند اما رقم آن در هر یک از این ولایتها از دو ولسوالی فراتر نمیرود.
پاسخ مسوولان
مسوولان ارگانهای محل در مورد این که ادارت چه تعداد از این ولسوالیها در تعمیرهای دولتی و چه تعداد دیگر در تعمیرهای کرایی جابهجا هستند، جزئیات نمیدهند اما میگویند که هزینه تعمیر کرایی ولسوالیها از بودجه تخصیصیافته همان ولایت پرداخته میشود. منیره یوسفزاده، سخنگوی اداره مستقل ارگانهای محل، در این باره که چرا تعمیرهای اداری این شمار از واحدهای اداری محلی ساخته نشده، میگوید که در گذشته تعمیرهای دولتی که در اختیار این ادارهها بود میتوانست نیازهای این ادارهها را پاسخ بگوید ولی اکنون به دلیل نیازمندیها و مشکلات موجود در این زمینه، حکومت تصمیم گرفته که تعمیرهای اساسی را برای این ولسوالیها بسازد.
ساخت تعمیرهای اداری برای ولسوالیها در قالب برنامه “تحکیم ثبات” به پیش برده میشود. این برنامه در گذشته تحت نظر اداره مستقل ارگانهای محل تطبیق میشد اما در حال حاضر توسط وزارت شهرسازی و مسکن به پیش برده میشود.
نیلوفر لنگر، سخنگوی این وزارت، بـدون ارائــه ارقام دقیق به کلیدگروپ گفـت کــه در دو ســال گـذشتـه، چندین تعمیر برای ولسوالیها و دفترهای شورای ولایتی در ولایتها ساخته شده و هم اکنون کار ساخت شمار دیگر از این تعمیرها جریان دارد. خانم لنگر گفت که در قالب برنامه ” تحکیم ثبات” در هر سال، چندین تعمیر ولسوالی ساخته میشود. به گفته وی، هزینه ساخت هر تعمیر ولسوالی، حدود 350 هزار دالر امریکایی میباشد. او افزود که ساخت و ساز تعمیر ولسوالیها به دو فکتور بستگی دارد: بودجه و امنیت. سخنگوی وزارت شهرسازی میگوید در صورتی که همه ساله بودجه کافی در اختیار برنامه تحکیم ثبات قرار گیرد و امنیت نیز در ولسوالیها تأمین باشد، مدت بسیار کمی در بر خواهد گرفت تا ساختمان اداری ولسوالیها ساخته شود. او در ادامه گفت در حال حاضر این وزارت از قطعات پیشساخته برای اعمار تعمیر ولسوالیها استفاده میکند و این روش برای ساخت تعمیر یک ولسوالی زمان کمتری نیاز دارد.
مشکلات از چه قرار است؟
با آن که مقامهای محلی وجود مشکلات را به خاطر کمبود تعمیرهای اداری تأیید میکنند اما کلیدگروپ به خاطر وضاحت بیشتر در این مورد، گفتگوهایی را با شماری از ولسوالان نیز انجام داده است. غوثالدین، ولسوال ولسوالی بکواه فراه، که او و کارمندان تحت امرش در یک “دشت” ماموریت اجرا میکنند، مدعی است که هیچ شعبه و ادارهای در اختیار ندارند و در حال حاضر آبهای مورد نیاز شان را توسط کراچی انتقال میدهند. او به کلیدگروپ گفت که حضور شورشیان طالب در این ولسوالی باعث شده که دولت عقبنیشنی کند و مقامهای محلی مقر این ولسوالی را به ولسوالی دیگری انتقال دهند. او افزود که مشکلات مردم را به خاطر تأخیر در اجرای کارهای اداری شان درک میکند اما نمیتواند که کاری در این زمینه انجام دهد.
ولسوال بکواه میگوید که این ولسوالی به صورت مجموعی 184 نفر تشکیل دارد اما از این میان، تنها 30 نفر در این ولسوالی به کارهای شان حاضر میشوند و متباقی افراد به خاطر کمبود جا به کارهای شان حاضر نمیشوند. به گفته وی، غیابت این افراد باعث شده که روند خدماترسانی به مردم آسیب ببیند و مردم به گروههای شورشی متوسل شوند.
احمدضیا یعقوبی، ولسوال ولسوالی زنهخان غزنی، در گفتگو با کلیدگروپ گفت در حال حاضر او و ماموران این ولسوالی فعالیت شان را به دلیل ناامنی در گوشهای از ولسوالی زنهخان که تحت حاکمیت دولت است، به پیش میبرند. او گفت که مکان کاری او و همکارانش چند پایه کانتینر است که هیچ امکاناتی در خود ندارد. ولسوال زنهخان افزود که مسیرهای منتهی به مقر جدید ولسوالی همه در کنترول مخالفان مسلح دولت است و باشندگان محل کمتر حاضر میشوند به خاطر انجام کارهای شان به این ولسوالی مراجعه کنند. ولسوال زنهخان میگوید که مردم این ولسوالی تنها درخواستهای اخذ تذکره را به ولسوالی میآورند و متباقی مشکلات شان از جمله دعاوی حقوقی را که نیاز به محکمه و څارنوالی دارد از طریق مخالفان مسلح دولت حل میکنند. وی علاوه میکند در صورتی که یکی از باشندگان محل خواستار اخذ تذکره باشد، او مجبور است که با شماری از همکارانش با واسطه زره عسکری تا نزدیکیهای مقر اصلی ولسوالی برود و مشکل مردم را برطرف سازد.
اما یاسین جویا، ولسوال ولسوالی جغتو در غزنی، میگوید که این ولسوالی تعمیر اداری دولتی ندارد ولی مردم محل خود آستین بر زدهاند و برای این ولسوالی یک تعمیر گلی ساختهاند. به گفته وی، با آن که ولسوالی از مقر اصلیاش به محل دیگری انتقال یافته است اما از همانجا میتواند به مشکلات مردم رسیدگی کند.
شوراهای ولایتی
معضل کمبود تعمیر اداری تنها گریبانگیر ولسوالیها نیست بلکه شماری از دفترهای شورای ولایتی نیز در حال حاضر فاقد تعمیر اداری اند و در تعمیرهای کرایی به سر میبرند. بر اساس معلوماتی که از سوی وزارت شهرسازی و مسکن در اختیار کلیدگروپ قرار گرفته، از مجموع 34 اداره شورای ولایتی، تنها تعمیر شورای ولایتی ولایتهای ارزگان، کنر، سمنگان، غور و بادغیس تکمیل شده و تعمیر اداری شورای ولایتی ولایتهای لغمان، بامیان، لوگر، نورستان و سرپل زیر ساخت قرار دارند. دولت تاکنون برای ساخت این تعمیرها حدود 166 میلیون افغانی هزینه کرده است.