“پولیس برای تامین امنیت جان و مال مردم است؛ اما شماری ازافراد پولیس درشهر مزارشریف، مایه نگرانی مردم شده است.”
این سخنان یک باشندهء مزارشریف است که حدود 40 سال عمردارد. وي از افشای اسمش خودداری نموده میگوید: “از سه سال به اینطرف به دستفروشی و فروشات چکانهء اجناس مشغولم. طی مدتي که در شهر مزارشریف کار میکنم، ناگزیرم که به پولیس ناحیهء دوم شهر مزارشریف، پول پرداخت نمایم.”
وي مي افزايد: “پولیس هایي که درینجا هستند، یک بار صبح ساعت ده و بار ديگر نزدیک شام، از همه دستفروشان و کراچی داران پول جمعاوری میکنند و اگر پول برای شان پرداخت نگردد، مورد آزار و اذیت قرارمی دهند و اجازهء كار و غريبي، نمي دهند.”
زورگيري
محمد رفیع که اجناس چکانه برسر كراچی كوچكش انداخته و در شمال روضهء شریف، مصروف دستفروشي است میگوید: “همین لحظه یک پولیس آمد؛ یک جوراب را از تبنگ اجناسم به زورگرفت و رفت. پولیس همه روزه، پول و اجناس مارا به زور میگیرند و ما چیزی به آنان کرده نمی توانیم.”
عزیزالله دستفروش ديگر میگوید: “شاید شما هم دیدید که این سرباز، يك زیر پیراهني را از من گرفت؛ اما پولش را پرداخت نکرد.” سربازي که زیرپیراهني را از رفیع گرفت، و به ادعاي خودش در حوزهء دوم پولیس شهر مزارشریف موظف است، مدعی است كه زیرپیراهني را گرفته؛ اما در مقابل قيمت آن، 20 افغانی پول هم پرداخت نموده است؛ اما عزیزالله میگوید: “این سرباز، همه روزه از همه دستفروشان پول میگیرد. حالاهم هیچ پولی نپرداخته؛ ادعاي دادن 20 افغانی، واقعیت ندارد! قيمت زیرپیراهني که او گرفت، حداقل 35 الی 40 افغانی مي باشد. عزیزلله میگوید: “من به پولیس پول ندادم؛ به همین خاطر زیرپیراهن را گرفت.”
فساد در ترافيك
پولیس درشهر مزارشریف نه تنها از خرده فروشان و کراچی داران، پول اخذ می کند بلکه از تاکسی رانان، میوه فروشان و حتا گداها هم پول اخذ می نماید.
داوود تاکسی ران در شهرمزار شریف میگوید: “در شهر پارکینگ وجود ندارد؛ هرگاه در اطراف روضهء مبارک موتر را توقف دهیم؛ یا تایرموتر را پنچر مي كنند يا پنجاه افغانی پول مي گيرند.”
داوود می افزاید هرگاه اشتباهاً کدام تخلف کوچکی صورت گیرد، كمتر از هزار افغانی جان خود را از پولیس ترافیک و همچنان پولیس امینی خلاص نمی توانیم. او میگوید: “یکبار موترم در جادهء مسعود، باموتر ديگر تصادم کرد. با وجودیکه طرف مقابلم اسناد و لیسنس نداشت و اشتباه از او بود؛ اما او صحبت تليفونی با یکي از دوستان پولیسش نمود. بعد همه اشتباهات به گردن من افتاد و سه هزار افغانی جریمه ام کرد. ده هزارافغانی ديگر خسارهء موترش را پرداختم و تا یک ماه ديگر جنجال آن باقی بود.”
كميشن كاري
در ضمن آمريت ترافیک شهر مزارشریف نیز به منبع بزرگ عایدات غیرقانونی مبدل شده است: درین آمریت، اشخاص زيادي کمیشن کاری میکنند، كه با کارمندان ادارات و مقامات این اداره، ارتباط دارند.
محمد صابر یک باشندهء شهر مزارشریف میگوید: “حینکه من لیسنس می گرفتم، کار آنرا خودم آغازنمودم؛ اما در مدت شش روز پیهم کارم بجایی نرسید؛ تا اینکه مجبور شدم به کميشن کار، بسپارم؛ او در مدت یک روز برایم لیسنس آورد.”
یکي از کمیشن کاران که نخواست نامش فاش شود با اذعان براينكه آنان پول هاي به دست آمده را میان مسوولان بخش ها تقسیم می كنند، گفت: “براي ليسنسي كه ثبت و راجستر اساس سوانح باشد، باید 5 هزار افغاني پرداخته شود و هرگاه اسناد بدون کنده و اساس باشد، در مقابل دوهزار افغانی در اختیار مراجعه کننده قرار میگیرد.”
همچنان موترداران اطرافی نیز از پولیس کمربندها شاکی اند و میگویند هرباري که از کمربندهای شهر رفت و آمد ميکنند، از سوی پولیس، پول اخذ می گردد. یکي از موترداران ولسوالی چمتال میگوید: “روزانه حدقل سه بار به ولسوالی می رود و به شهر برمی گردد؛ اما در هر بار 40 افغانی به کمربند بلخ تحویل میدهد. او مي گوید: “از موترهای كلان، بيش از هزار افغانی اخذ می کنند.”
در کمربند دهدادی و همچنین کمربند ورودی کابل نیز موترداران شاکی اند که پول زیادی می پردازند؛ به درستی معلوم نیست که این پول از چه جهت و به چه مناسبت گرفته می شود؟
اظهارات پوليس
سمونوال عبدالروف تاج آمرامنیت قوماندانی امنیهء ولایت بلخ در گفتگویي با کلید گفت: “اکثرپولهايي كه در داخل و یا دروازه های ورودی شهر از موترداران گرفته می شود، توسط شرکت هایي اخذ ميگردد که از سوی شاروالی به اجارهء آنان داده شده است.” وي علاوه میکند که شهر مزارشریف، به اجارهء یکی از شرکت ها داده شده و ماهوار 120 ملیون افغانی، به خزانهء دولت واريز مي كند.
تاج، در قسمت اخذ پول از کراچی داران و موتروانان شهری در بخش ترافیک و کميشن کاری، گفت که در تعقیب و ازبین بردن فساد به صورت جدی هستند؛ اما حیني که مسوولان برای تفتیش و کنترول می روند، هیچ شکایتی وجود ندارد؛ مردم بايد با قوماندانی همکاری کنند و چنين مواردي را باما در جریان بگذارند.
