برای لایهبرداری و پاککاری دریای کابل در دو فاز بیش از 150 میلیون افغانی در مدت پانزده ماه مصرف شده است. با این حال، کلیدگروپ به اسنادی دست یافته است که نشان میدهد مصرف این مقدار پول در مدت پانزده ماه برای پاککاری دریای کابل، نتیجه رضایتبخشی در قبال نداشته است. شرکت “ایریگیشن سیستم دولوپمنت جی وی” که کار لایهبرداری دریای کابل را به عهده داشت، نیز از نتیجه پاککاری این دریا راضی نیست.
اسنادی که از اداره مستقل انکشاف زون پایتخت به دست کلیدگروپ رسیده است، نشان میدهد که شرکت “ایریگیشن سیستم دولوپمنت جی وی” کار لایهبرداری و پاککاری دریای کابل در دو فاز با هزینه 150 میلیون افغانی را پس از تکمیل به اداره مستقل انکشاف زون پایتخت تحویل کرده است. بر بنیاد کاپی متن قرارداد، برای فاز اول دریای کابل که از پل آرتل تا چهارراهی عبدالحق به طول 4.7 کیلومتر میشود، مجموعاً 89 میلیون و 250 هزار افغانی اختصاص یافته بود که براساس اسناد کلیدگروپ، شرکت قراردادی پس از پایان کار این فاز، مبلغ 62 میلیون و 475 هزار آن را تحویل گرفته است. همچنان اداره مستقل انکشاف زون پایتخت، از مجموع 66 میلیون و 300 هزار افغانی اختصاص یافته برای فاز دوم دریای کابل، 56 میلیون و 40 هزار افغانی را به شرکت مذکور سپرده است. اما بر خلاف متحوای این اسناد و مصاحبه معاون شرکت متذکره که در زیر آمده است، مسوولان اداره مستقل انکشاف زون پایتخت مدعی هستند که هنوز کار لایهبرداری دریای کابل توسط شرکت “ایریگیشن سیستم دولوپمنت جی وی” به پایان نرسیده است و این مقدار پول نیز به حساب این شرکت انتقال نیافته است.
معلوماتی که به دست کلیدگروپ رسیده است، بیانگر عدم هماهنگی میان ادارات دخیل در پروژه پاککاری دریای کابل است. براساس این معلومات، مسوولان شاروالی کابل و نواحی دوم، سوم و ششم شاروالی از پایان کار لایهبرداری دریای کابل خبر میدهند اما مسوولان اداره مستقل انکشاف زون پایتخت میگویند که هنوز کار لایهبرداری این پروژه جریان دارد. همچنان مسوولان نواحی یادشده از کار لایهبرداری دریای کابل رضایت ندارند و میگویند که بیش از هفتاد درصد این دریا، پس از پاککاری، دوباره آلوده شده است.
فساد در پاکكاری دریای كابل
بر بنیاد اسنادی که در اختیار کلیدگروپ قرار دارد، سرنوشت 40 میلیون و 35 هزار افغانی از مجموع پولهایی که برای پاکاری دریای کابل در دو فاز اختصاص یافته است، نامعلوم است. طبق این اسناد، از مجموع 89 میلیون و 250 هزار افغانی اختصاص یافته برای پاکاری فاز اول این دریا، تنها 62 میلیون و 475 هزار آن، پس از پایان کار این فاز، به شرکت قراردادی سپرده شده است. به این ترتیب، سرنوشت 26 میلیون و 775 هزار افغانی باقیمانده آن نامعلوم است. همچنان از مجموع 66 میلیون و 300 هزار افغانی اختصاص یافته برای پاککاری فاز دوم دریای کابل، تنها 53 میلیون و 40 هزار افغانی آن به شرکت “ایریگیشن سیستم دولوپمنت جی وی”، پس از پایان کار این فاز، سپرده شده است. از این میان سرنوشت 13 میلیون و 260 هزار افغانی باقیمانده آن نامعلوم است. به صورت مجموعی، سرنوشت 40 میلیون و 35 هزار افغانی از مجموع پولهایی که برای این دو فاز در نظر گرفته شده است، گنگ و نامعلوم است.
با این حال، در اسنادی که در اختیار کلیدگروپ قرار دارد درباره سرنوشت این مقدار پول چیزی نیامده است. مسوولان شرکت “ایریگیشن سیستم دولوپمنت جی وی”، در گفتگو با کلیدگروپ اعلام کردند که آنها مطابق قرارداد، پولهای خود را پس از ختم کار از نزد اداره مستقل انکشاف زون پایتخت تحویل گرفتهاند. این مسوولان نیز درباره سرنوشت مبهم 40 میلیون و 35 هزار افغانی که در بالا از آن یاده شده است، چیزی نگفتند. از جانب دیگر، محبوبالحق عطا، سخنگوی اداره مستقل انکشاف زون پایتخت، بر خلاف اظهارات مسوولان شرکت قراردادی و محتوای اسنادی که از درون این اداره در اختیار کلیدگروپ قرار گرفته است، مدعی است که هنوز کار لایهبرداری و پاککاری دریای کابل به پایان نرسیده است و از بودجه اختصاص یافته برای انجام این کار، هیچ مصرف نشده است.
شرکت “ایریگیشن سیستم دولوپمنت جی وی” برای هر یک از دو فاز دریای کابل قراردادهای جداگانه با اداره مستقل انکشاف زون پایتخت به امضا رسانده است. بر بنیاد اسناد اداره مستقل انکشاف زون پایتخت، شرکت فوق در یک “داوطلبی باز ملی” امتیاز پاککاری و لایهبرداری فاز اول این دریا را به دست آورده است. اما قرارداد فاز دوم بدون برگزاری داوطلبی، براساس دستور رییس جمهور غنی با شرکت “ایریگیشن سیستم دولوپمنت جی وی”، منعقد شده است. در توجیه این کار گفته شده است: “پروژه پاککاری فاز دوم دریای کابل به دلیل اینکه یکی از پروژههای عاجل است و با توجه به پیششرطهای تمویلکنندگان خارجی، با شرکت ایریگیشن سیستم دولوپمنت جی وی، عقد قرارداد گردید.”
مسوولان آن دسته از نواحی شاروالی کابل که در کار این پروژه دخیل بودهاند، نیز افراد ناظر بر این پروژه را متهم به فساد میکنند. همتالله امینزی، رییس ناحیه سوم شاروالی کابل، با تأیید وجود فساد در پروژه پاککاری دریای کابل، میگوید که باید از مسوولان مربوط پرسیده شود که پولهای متعلق به این پروژه در کجا به مصرف رسیده است.
اظهارات ضد و نقیض
درباره پایان کار لایهبرداری و پاککاری دریای کابل در دو فاز، اظهارات ضد و نقیض مطرح شده است. محبوبالحق عطا، مسوول مطبوعاتی و آگاهی عامه اداره مستقل انکشاف زون پایتخت، به کلیدگروپ گفت که تا حال کار لایهبرداری و پاککاری دریای کابل در دو فاز به پایان نرسیده است. او همچنان افزود که اداره مستقل انکشاف زون پایتخت در همکاری با اداره مستقل اراضی در نظر دارد تا طرح یک پروژه تازه را در قسمت وسط دریای کابل اجرا کند. به گفته وی، این طرح بعد از طی مراحل اداری روی دریای کابل اعمال خواهد شد.
با این حال، مسوولان شرکت قراردادی به نام “ایریگیشن سیستم دولوپمنت جی وی” مدعی هستند که این شرکت کارش را قبل از معیاد تعیین شده در قرارداد به پایان رسانده است. انجنیر همت، معاون شرکت “ایریگیشن سیستم دولوپمنت جی وی”، به کلیدگروپ گفت که کار پاککاری فاز اول دریای کابل با طول 4.7 کیلومتر از منطقه پل آرتل تا چهارراهی عبدالحق پایان یافته و به اداره مستقل انکشاف زون پایتخت تسلیم داده شده است. به گفته همت، کار فاز دوم از مسجد خاتمالنبیین تا منطقه پل سوخته، در 25 ماه جدی سال 1396 به اداره مستقل انکشاف زون پایتخت سپرده شده است.
از طرف دیگر، شاروالی کابل که ناظر بر اجرای پروژه پاککاری دریای کابل در دو فاز بوده است، نیز از پایان کار شرکت قراردادی خبر میدهد. عبدالجلیل سلطانی، مشاور مطبوعاتی و آگاهی عامه شاروالی کابل، در گفتگو با کلیدگروپ گفت که کار پاککاری دریای کابل “موفقانه به پایان رسیده است.” وی افزود که شاروالی کابل مسوولیت نظارت از اجرای این پروژه را بر عهده داشت.
همچنان مسوولان نواحی دوم، سوم و ششم شاروالی کابل نیز که در کار پاککاری دریای کابل دخیل بودهاند، از پایان کار این پروژه سخن میزنند. در کنار این، اسنادی که از سوی اداره مستقل انکشاف زون پایتخت در اختیار کلیدگروپ قرار گرفته است، نیز نشان میدهد که کار پاککاری و لایهبرداری دریای کابل در دو فاز خاتمه یافته است.
کاری که سودی نداشته است
شاروالی کابل و شرکت “ایریگیشن سیستم دولوپمنت جی وی” از نتایج کار لایهبرداری و پاککاری دریای کابل راضی نیستند. انجنیر همت، معاون “ایریگیشن سیستم دولوپمنت جی وی”، میگوید که در وسط دریا، کثافات از پنجاه سال قبل، روی هم قرار گرفته است که باید پاککاری شود. وی افزود که بدون لایهبرداری وسط دریا، لایهبرداری دو فاز دیگر آن سودمند نیست و آنها در این باره طرح خود را با اداره مستقل انکشاف زون پایتخت شریک کردهاند.
مسوولان نواحی دوم، سوم و ششم شاروالی کابل نیز میگویند تا زمانی که اقدامات جدی برای جلوگیری از تجمع دوباره کثافات در دریای کابل روی دست گرفته نشود، پاککاری این دریا سودی در پی ندارد. به ادعای آنها، پس از پاککاری دریای کابل در دو فاز، هفتاد درصد این دریا دوباره مملو از کثافات شده است.
نجیبالله الکوزی، رییس ناحیه دوم شاروالی کابل، میگوید که قسمتهای فاز اول دریا که مربوط به ناحیه دوم است، 25 درصد پاککاری شده است. وی افزود که بخشهای زیادی از این فاز، پس از پاککاری دوباره مملو از کثافات شده است. الکوزی از حکومت خواست که برای پاک نگهداشتن دریای کابل به اقدامات مناسبتر دیگری متوسل شود؛ زیرا هر سال سپردن مسوولیت پاککاری این دریا به شرکتهای خصوصی، هزینه حکومت را بالا خواهد برد.
همتالله امینزی، رییس ناحیه سوم شاروالی کابل، میگوید که او بیست درصد از کار پاککاری فاز دوم دریای کابل در این ناحیه راضی است. او گفت که شرکت قرادادی بخشهای پارک “چمچه مست” و مناطق نزدیک به پوهنتون خاتمالنبیین را پاککاری نکرده است. امینزی همچنان افزود که برای لایهبرداری در بخشهایی از دریا از ماشینآلات کار گرفته نشده است، بلکه از کارگران غیرفنی استفاده شده است که نتایج مطلوب در پی نداشته است.
همچنان کمسیون مواصلات، مخابرات، امور شهری و شاروالیهای ولسی جرگه نیز کار انجام شده در دریای کابل را غیرمؤثر میخواند. فرهاد صدیقی، عضو این کمسیون، میگوید که با توجه به پول مصرف شده، پروژه پاککاری دریای کابل قناعتبخش نیست.
با این حال، وزارت شهرسازی و مسکن، در نظر دارد طرحهای تازهای را برای استفاده بهینه از محیط دریای کابل در همکاری با اداره شاروالی روی این دریا پیاده کند. نیلوفر لنگر، سخنگوی این وزارت، میگوید که پس از پایان کار پاککاری دریای کابل، قرار است عرض این دریا کوچک شود و برای دستفروشان جاهای مخصوص در دو طرف دریا ساخته شود.
فساد اداری در نهادهای دولتی و خصوصی افغانستان موضوعی است که بارها با انتقادات نهادهای ملی و بینالمللی همراه شده است. اداره تدارکات ملی علیرغم ادعاهایش مبنی بر جلوگیری از بروز فساد در قرادادها، تا هنوز نتوانسته است میزان بلند فساد در پروژههای منظور شده از سوی این نهاد را کاهش و به صفر برساند.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید
