10 دسمبر مصادف است با روز جهانی حقوق بشر، به پیشواز از این روز در حالی در افغانستان تجلیل به عمل میآید كه به گفته مقامها در كشور، پس از گذشت 16 سال نهادهای عدلی و قضایی توانایی تامین حقوق بشر در میان شهروندان کشور را ندارد.
سید محمد هاشمی معین اداری و مالی وزارت عدلیه، در نشستی كه روز چهارشنبه به پیشواز از این روز جهانی در مرکز اطلاعات افغانستان در پوهنتون کابل برگزار شده بود، افزود كه، با وجود تلاشها در راستای اعمال حقوق بشر در 16 سال اخیر، هنوز هم مردم در افغانستان به حقوق ابتدایی و اساسی شان دسترسی ندارند.
معین اداری و مالی وزارت عدلیه، میگوید: “امروز هم بیش تر از 400 هزار طفل واجد شرایط دسترسی به حق تعلیم و تربیه ندارد و كتله بزرگی از هموطنان ما در فقر مزمن به سر میبرند و بدون دسترسی به خدمات صحی، غذای كافی زندگی خود را پیش میبرند.”
همزمان با این، لعل گل لعل، رییس دفتر سازمان حقوق بشر در افغانستان، با تاكید بر دستآوردهای اخیر حكومت در راستای حقوق بشر، میگوید كه، افغانستان از جمع نخستین كشورهایی است كه در سال 1948 عضویت سازمان ملل را اخذ نمود، اما ادامهای جنگ در كشور، بیعدالتی اجتماعی، عدم تطبیق سیستم مكافات و مجازات، بروكراسی و نه سپردن كار به اهل آن، عوامل عمده فرا راه تطبیق اهداف سازمان حقوق بشر در افغانستان است.
لعل گل لعل، میافزاید: “بدون شك وضعیت حقوق بشر در كشور ما نسبت به گذشته برای مردم خیلی مهم است و عوامل خیلی زیاد وجود دارد كه وضعیت حقوق بشر در كشور را با خطر روبرو ساخته است.”
در سوی دیگر، داگلاس کی، رییس برنامه توسعهای سازمان ملل در افغانستان، با اشاره به مادهای اول و مادهای هفتم اعلامیه حقوق بشر، اضافه كرد كه، انسانها همه مساوی متولد میشوند و زنان نیز همانند مردان از حقوق مساوی برخوردارند كه 50 درصد از اعضای هر جامعه را زنان تشكیل میدهند و با حمایت از آنها میتوان با مشكلات زیادی در جامعه مقابله كرد.
داگلاس کی، رییس برنامه توسعهای سازمان ملل میگوید: “مرد ها و زنها از لحاظ جنیست مختلف اند، مگر فرصتهای که برای مردان فراهم شده، باید برای زنان و دختران نیز فراهم شود و برای شان عین فرصت بسته نشود، بدین معنی كه مردان و زنان باید دارای فرصتهای یکسان باشند، من سخنانم را با گفتن این پیام که حقوق اساسی بشر قسمی که در اعلامیه جهانی حقوق بشر تذکر یافته است باید توسط تمام افغانها حمایت و پیروی شود.”
در همین حال، معصومه حسنی، عضو تیم ملی اسكی از ولایت بامیان كه در گذشته با مشكلات زیادی دست و پنجه نرم نموده است با ابراز خرسندی از فعالیتUNDP اضافه كرد كه این اداره با راه اندازی وركشاپها و برنامههای آموزشی به همكاری سایر موسسات داخلی و خارجی توانسته است، سطح اگاهی مردم در ولایت بامیان را بالا ببرد و در حال حاضر زنان و دختران در این ولایت میتوانند فعالیتهای روزمره شان را به گونه عادی و خوب پیش ببرند.
معصومه حسنی، میافزاید: “اولین دختری كه در ولایت بامیان فعالیت ورزشی در رشته اسكی را آغاز كرد، من بودم و در سال 2011 زمانی كه من با پسرها برای تمرین به كوه میرفتم، مردم محل از این كار بدشان میآمد و با من برخورد زشت و نادرست میكردند، حرفهای بدی برایم میگفتند.”
اعلامیه جهانی حقوق بشر، در دهم ما دسمبر سال 1948 میلادی از سوی سازمان ملل متحد تصویب شد و افغانستان یکی از کشورهایی است که این اعلامیه را پذیرفته است، با آنکه بر بنیاد قانون اساسی عملی ساختن این اعلامیه الزامی است، اما دیده میشود که نقض روز افزون حقوق بشر هم از سوی مخالفان، طرفهای درگیر جنگ و هم از سوی برخی از نهادهای دولتی ادامه دارد.