دریکی از چهارراهیهای شهر کابل خبرکارگرانی را میگیرم که برای پیدا کردن لقمه نان حلال و در جستجوی کار لحظه شماری میکنند.
درمیان این افراد کسانی هم دیده میشوند که از نظر سنی دیگر توان کار کردن را ندارند، اما جبر روزگار آنان را مجبور ساخته تا برای پیدا کردن کار، صبح وقت به این چهارراهی بیایند.
عبدالمالک 60 ساله با لباس کهنه، لبان خشکیده و چهره خسته که به اینجا آمده، میگوید که کار نیست و نمیداند که برای خانوادهاش چه کند.
“از بیکاری پرسان نکنید، ساعت 11 بجه است و تاکنون برایم کاری پیدا نشده است. هشت نفر نانخور دارم و حیران هستم که شام چگونه با دست خالی برگردم. باورکنید که در سه وقت خوراک ما نان و چای است و بعضی روزها همین هم میسر نمیشود.”
در کنار عبدالمالک مردی دیگری نشسته که خود را عبدالله معرفی میکند و با قامت خمیده و دستان لرزان در حال پاک کردن کراچی دستیاش میباشد. این مرد هرچند نیروی جوانیاش را از دست داده، اما روزگار وی را ناچار ساخته تا برای خانوادهاش لقمه نانی پیدا کند.
او میگوید:”از ساعت 6 صبح به امید پیدا کردن کار از خانه بیرون شدم، اما تاکنون یک افغانی هم پیدا نکردهام. نمیدانم که چه کنم. واقعا نان پیدا کردن خیلی دشوار شده است، باور کنید که من دریک ماه توان خرید یک کیلو برنج را هم ندارم و خوراک ما یک لقمه نان خشک با یک گیلاس چای تلخ است و بس.”
مانند عبدالمالک و عبدالله صدها تن دیگری نیز هستند که چنین حکایتهای تلخی از بیکاری وفقر دارند.
با این حال چنین وضعیتی برخی نهادهای بینالمللی را نیز نگران ساخته است. به تازگی کمیتۀ بینالمللی صلیب سرخ اعلام کرده که نبود کار ، تامین نیازمندیهای اولیه افغانها را کاهش داده است.
به گفتۀ این کمیته، بازار افغانستان به دلیل افزایش تقاضای شغلی افراد بیکار تحت فشار جدی قرار دارد.
با این حال مبصرین اقتصادی ادامه این وضعیت را از نظر بشری خوب توصیف نمیکنند و از امارت اسلامی میخواهند که با استفاده ازهر راهکاری، فرصتهای شغلی را برای افراد بیکار فراهم سازد.
محبالله شریف، یکی از مبصرین اقتصادی میگوید:”بدون شک، گراف بیکاری به پیمانه زیادی بلند رفته و توان اقتصادی مردم برای تامین نیازمندیهای روزمره شان خیلی کاهش یافته است. برای بیرون رفت از این وضیعت، باید نظام کنونی با جهان تعامل سیاسی و اقتصادی را برقرار کند.”
این درحالی است که به گفتۀ مسئولان وزارت اقتصاد، با رویکار آمدن امارت اسلامی نزدیک به 500 پروژه بزرگ وکوچک عمرانی که درحکومت پیشین از سوی کشورهای مختلف تطبیق میشد، به حالت تعلیق در آمده است.
به گفتۀ عبدالرحمن حبیب، سخنگوی این وزارت توقف این پروژهها نیز در افزایش بیکاری و فقر در افغانستان نقش دارد.
“با توقف این پروژهها هزاران تن از کار بیکار شدند و این باعث گسترش فقر درجامعه شد. در کنار این، وضع تحریمهای اقتصادی بر افغانستان نیز باعث شدت گرفتن چنین وضیعتی شده است.”
اما این مسئول وزارت اقتصاد میافزاید که با تطبیق پروژههای بزرگ عمرانی که ازسوی حکومت کنونی تمویل میشود، فرصتهای کاری برای مردم فراهم خواهد شد.
وی از آغاز کار روی کانال قوشتپه، استخراج برخی معادن نفت درشمال کشور و پروژههای سرکسازی یاد میکند.
این مقام وزارت اقتصاد کمکهای نهادهای بینالمللی و کشورهای خارجی در دوسال اخیر را مساعدتهای فوری بشری و کوتاه مدت خوانده و میگوید که با این کمکها کار بنیادی که باعث ایجاد شغل شود، صورت نگرفته است.
گفتنی است که برعلاوه گسترش فقر و بیکار در کشور، اخراج سیل آسای مهاجران افغان از پاکستان و ایران نیز به میزان بیکاری در کشور افزوده است.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید