در اطراف این جاده مارکیت‌های لباس، بوت، لوازم آرایش و رخت موقعیت دارند. وقتی این جاده را تا آخر برویم به یک مارکیت شش طبقه می‌رسیم که در کنار شفاخانه ملکی شهرمزارشریف قرار گرفته است. مسئولان شاروالی بلخ نام این مارکیت را از “مارکیت نور” به “مارکیت خدیجه الکبرا” تغییر داده و تمام دکان‌های آن را که سال‌ها به دلیل نداشتن مشتری بسته بود، به زنان تجارت پیشه به کرایه داده است.
آنان از تمام دکان‌داران زن در شهر مزارشریف که قبلا به شکل پراگنده در این شهر فعالیت داشتند، دعوت کردند که به این مارکیت گرد هم جمع شده و بازار مخصوص زنان را تشکیل دهند.
در مارکیت خدیجه الکبرا اکنون در حدود 900 خانم تحصیل کرده و غیر تحصیل کرده مصروف تولید و فروش صنایعی چون لباس، لوازم آرایشی، شیرینی و غیره محصولات می‌باشند.
دکانداری بدیل نیست
شماری از خانم‌هایی که در مارکیت زنانه مزار شریف مشغول دکانداری می‌باشند، می‌گویند این کار را از شوق نه، بلکه از روی مجبوریت و به دلیل بسته بودن دروازه‌های نهادهای آموزشی به‌روی زنان انتخاب کرده‌اند.
سویتا، یکی از دکان‌داران این مارکیت که درگذشته محصل پوهنتون بوده، می‌گوید، در صورتی‌که دروازه‌های پوهنتون‌ها به‌روی دختران باز شود، او دوباره به تحصیل خود ادامه خواهد داد.
“جای تحصیل را هیچ چیزی گرفته نمی‌تواند؛ نه فروشندگی و نه هیچ کار دیگری. تحصیل ارزش بالایی دارد، اما من می‌خواهم از وقت خود استفاده کنم، به همین دلیل در مارکیت دکان گرفته‌ام.”
برعلاوه محصلین شماری از فارغان پوهنتون‌ها نیز در این مارکیت به کارهای خلاف رشته پرداخته‌اند، اما شماری از آنان تلاش دارند تاحدودی کارهای مرتبط به مسلک شان را در این مارکیت انجام دهند.
هاجر نظری که از رشته انجینری معادن به درجه لیسانس فارغ شده، در دکان خود موبایل‌های زنان را ترمیم می‌کند.
“من می‌توانم هم موبایل‌های سوخته را ترمیم کنم و هم موبایل‌هایی را که به پروگرام ضرورت داشته باشد، پروگرام نصب کنم.”
وی می‌افزاید: در صورتی‌که زمینه کاری مربوط به رشته تحصیلی اش فراهم شود، بی‌تردید از آن طریق برای مردم و کشور خود کار خواهد کرد.
وضعیت بازار
مارکیت شش طبقه خدیجه الکبرا به دلیل اینکه ویژه زنان است، نسبت به مارکیت‌های دیگری بیرو بار کمتری دارد.
سودابه، یکی از دکان‌داران این مارکیت می‌گوید، هرچند این مارکیت تازه تاسیس است، اما در آن اجناس با کیفیت به فروش گذاشته شده است.
“متاسفانه تاحال زنان کمتر به این مارکیت می‌آیند. تقاضای ما این است که زنان بیایند و از خانم‌ها اشیای مورد ضرورت شان را خریداری کنند.”
تعدادی از زنان هم تولید و هم فروش صنایع دستی شان را در همین مارکیت انجام می‌دهند. زینب، که لباس‌های گل‌دوزی دستی مانند گند افغانی را به رنگ‌های مختلف تهیه و در اطراف دوکان‌اش به نمایش گذاشته، می‌گوید کارو بار مانند گذشته رونق ندارد.
“سابق 24 شاگرد داشتم، اما حال که اقتصاد مردم خراب است و خرید و فروش کمرنگ است، 12 شاگرد دارم.”
نازیه، یکی از مشتریان این زنان برای خریداری چپن زنانه مراجعه نموده و می‌گوید که خریداری از این مارکیت به دلیل زنانه بودنش مانند دیگر مارکیت‌ها نیست، چون در این مارکیت برای مردان اجازه داخل شدن داده نمی‌شود.
“شوهر من که به عنوان محرم با من به بازار آمده است، حال بیرون از مارکیت در کنار سرک منتظر ایستاده است.”
مینه، یکی دیگر از مشتریان این مارکیت از کمبود انوع و اقسام لوازم ضروری سخن می‌گوید.
“لوازم خوب از کمپنی‌های مشهور در این مارکیت موجود نیست، چون فروشندگان تازه کارند و با تمام نیازمندی‌های زنان آشنا نیستند.”
رضایت از کار و نبود مشتری
تعدادی فروشندگان زن با در نظرداشت شرایط کنونی همین قدر فرصت کاری را برای زنان غنیمت شمرده و امیدوارند که در آینده کارو بار شان بهتر شود.
منیژه، یکی از دکان‌داران این مارکیت که از کارش راضی است، می‌گوید که پیش از این بیکار بوده و حال که زمینۀ کار برایش فراهم شده، نباید شکایت داشته باشد.
“شکر مشتری داریم، اما نه به اندازه‌ای که توقع داریم. امیدوارم با گذشت زمان مشتریان ما بیشتر شوند.”
فریده، یکی دیگر از دکان‌داران این مارکیت می‌گوید فروشنده‌ها در مارکیت خدیجه‌الکبرا زنان استند و زنان می‌توانند در این مارکیت به راحتی به دنبال ضروریات شان بگردند.
“ما اجناس گوناگونی را برای فروش آوردیم، اما مشتری نداریم. ازخانم‌ها می‌خواهیم که به این مارکیت مراجعه نمایند، چون دکان‌داران این مارکیت همه زنان استند.”
از سوی دیگر مسئولان مارکیت خدیجه الکبرا می‌پذیرند که مشتریان زیادی به این مارکیت مراجعه نمی‌کنند، اما آنان هم به این امیدوارند که در آینده‌ها این بازار مشتریان بیشتر بیابد.
پشتنه افغان، یکی از مسئولان این مارکیت می‌گوید که از ایجاد این مارکیت تنها چند ماه سپری می‌شود و به همین دلیل مردم تا حال با مارکیت آشنایی ندارند.
“در 120 دوکان این مارکیت، چندین خانم به عنوان فروشنده و شاگرد کار می کنند. تعداد دخترانی که اینجا مشغول کار استند، به 900 تن می‌رسد.”
براساس گزارش‌ها، پس از رویکار آمدن امارت اسلامی در کشور صنایع دستی زنان روز بروز درحال افزایش بوده، اما زنان صنعت کار همواره از نداشتن بازار شکایت داشته و خواهان حمایت مسئولان در زمینه بازاریابی برای محصولات زنان در داخل و خارج از کشور می باشند.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید
