کلید: قبل از همه سلام و خوش آمدید میگویم به شما جناب سفیر؛ خوش آمدید به هرات/ شهر عرفان، ادبیات و فرهنگ و هنر افغانستان!
سپاس ازاینکه فرصت ملاقات دادید تا با شما مصاحبهای داشته باشیم. باید گفت که مردم افغانستان از احساس شما و مردم فرانسه در راستای کمک و همکاری با حکومت و مردم این کشور سپاسگذار اند.
سفیر: «سلام من سفیر فرانسه هستم»، وی به زبان دری گفت.
کلید: تشکر جناب سفیر! میخوهم اولین پرسش را اینگونه آغاز نمایم که فرانسه در کدام بخشها در افغانستان فعالیت میکند؟
سفیر: ما در افغانستان ماموریت طولانی مدت داریم؛ اولین ماموریتی که در افغانستان انجام دادیم باستانشناسی بوده است. هنگامی که شاه امانالله در سال ۱۹۱۹م استقلال افغانستان را اعلام کرد، متوجه این شد که به ایجاد احساسات ملی و تشکیل یک ملت متحد نیاز مبرم است؛ او توانست بخشی از این کار را انجام دهد. شاه امان الله متوجه این شد که لازم است افغانها بتوانند تاریخ خود، تاریخ اسلامی و نیز آنچه که پیش از این رخ داده است؛ به ویژه داستان اسکندر کبیر و حتی قبل از آن، داستانهایی از تاریخ بوداییها را بازخوانی کنند و برای همین به این فکر شد که لازم است باستانشناسانی را در کشور بیاورد. همین بود که از فرانسویها خواست تا به افغانستان بیایند. تقریباً از سال ۱۹۲۲م به این طرف، ما باستانشناسان فرانسوی را در افغانستان داشتهایم و از آن روز تا امروز، ما با دوستان افغانی خود کمک کردهایم تا در باستانشناسی، پژوهشهایی را انجام دهند.
گفته میتوانم که این یک عملیات طولانیمدت است که ما پس از سالها ادامهاش دادهایم. در بخش صحت، ما برای داکتران افغان بودجه فراهم میکنیم تا آموزش ببینند. از آنچه که داکتران فرانسوی در افغانستان انجام دادهاند، نیز حمایت میکنیم. ما این برنامه را ادامه میدهیم. یک بخشی از فعالیتهای ما مربوط به شفاخانهای در کابل، زیر نام «انستیتوت فرانسه برای مادران و اطفال» میباشد. ما این شفاخانه را در سال ۲۰۰۴ تاسیس کردیم و از آن زمان، بخشهای عمدهای صحی را حمایت میکند. کاری که در جاهای دیگر نیز انجام دادهایم و میخواهیم ادامه دهیم و همچنین برنامههای دیگری؛ مانند فراهمآوری کمک برای دانشآموزانی است که سعی میکنند در کشور شان بدرخشند. ما به آنها آموزش میدهیم تا وقتی دوباره در افغانستان برگشتند، بتوانند در بازسازی کشور نقش ایفا نمایند.
کلید: بعد ازاینکه عساکر فرانسه از افغانستان خارج شد، میزان کمکهای فرانسه به افغانستان چهقدر تقلیل یافته است؟
سفیر: گفته میتوانم که ما افغانستان را نه تنها از طریق بودجهی خود، بل از طریق بودجهی اروپا و همچنین از طریق بودجهی ناتو نیز حمایت میکنیم؛ همانطور که قبلا اشاره کردم، ما هزینههای تحصیلی را تامین می نمایم.
کلید: فرانسوا هولاند؛ رییس جمهور پیشین فرانسه، به تاریخ ۲۵می سال ۲۰۱۲ در افغانستان گفته بود که ما کمکهای نظامی خود را بعد از خروج به کمکهای ملکی و اقتصادی تبدیل میکنیم، این موضوع تا چه اندازه عملی شده است؟
سفیر: این نتیجهی معاهدهی دوجانبه بود که در سال ۲۰۱۲ امضا شد و از آغاز همان روزها ما سالانه تا ۲۰۰ میلیون به افغانستان کمک میکنیم و این کاهش یافته است، اما جا دارد بگویم که نیروهای ما دیگر در افغانستان نیست، اما کمکهای ملکی ما ادامه دارد.
کلید: فرانسه از دوران امانالله خان به بعد یک یار دایمی افغانستان در بخشهای فرهنگی و تعلیمی بوده؛ در طول سالهای اشغال شوروی و جنگهای داخلی، فرانسویها زیادترین تعداد کمکرسانندهگان را تشکیل میدادند، در سالهای اخیر، چرا میزان کمکهای فرانسه به افغانستان سير نزولی دارد؟
سفیر: جا دارد بگویم که ماموریت ما محدود نیست و کشورهای دیگری هم است که نیازمند حمایت استند. ما یک قرن است که از افغانستان حمایت میکنیم؛ حمایتی که هنوز جریان دارد. بنابر این، لازم که ما از دوستان خود در افریقا و در سایر نقاط جهان نیز حمایت نماییم. وقتی صحبت از همکاری میشود، ما همه تلاشها و مساعی خویش را به خرچ میدهیم تا در این امر قاطع باشیم و آن را تا حد ممکن سودمند سازیم.
کلید: شما چه برنامههای نو روی دست دارید که با اجرای آن سطح حمايت فرانسه از مردم افغانستان بلند برود و فرانسه جای همیشهگی خود را در كنار افغانها باز يابد؟
سفیر: پاسخ این سوال با تمام سادهگی بسیار پیچیدهاست. این به تحولات اوضاع افغانستان بستهگی دارد؛ اگر توافق صلح صورت بگیرد و اگر جمهوری افغانستان ثبات فعلی خود را حفظ کند، ما قادر به ادامهی حمایت خویش خواهیم بود. اگر توافق صلح وجود نداشته باشد؛ همهی کمکها و حمایتهای ما قطع خواهند شد. اگراوضاع به گونهی رنگ عوض کند که افغانها از یک سلسله حقوق شان چون حقوق بشر، حقوق زن، حق تحصیلات برای دختران و پسران باز بمانند، چهگونه میتوانیم از چنین اوضاع و تحولی حمایت کنیم؟ اما با بیان اینکه ما اطمینان داریم که اینگونه نخواهد بود و ما این اوضاع را سرکوب خواهیم کرد. مجدداً باید بگویم، آنچه با طالبان در مورد توافق میشود، تنها موضوع مورد بحث نیست؛ زیرا ما امیدواریم که مذاکره صورت میگیرد. اما آنچه پرسشبرانگیز است، آن است که تحولات سیاسی و نظامی در افغانستان چهگونه خواهد بود، اگر سطح فساد که هنوز هم بلند است، به همین گونه باقی بماند، و اگر پولی که در جای تعیین شده به مصرف نرسد، فکرمیکنم نیازی نیست، فرانسویها که مالیات هنگفتی میپردازند، به حمایت از این کشور ادامه دهند.
کلید: موقف و نقش فرانسه در پروسهی صلح افغانستان چيست؛ آيا از برنامهی صلحی كه امريكا زير دست دارد حمايت میكنيد؟
سفیر: چندین مسیر در مذاکرات وجود دارد که اول از همه، ما باورمند نیستیم که این جنگ برنده یا بازندهای داشته باشد و یا دولت جمهوری، جامعهی جهانی یا طالبان بتوانند پیروز این جنگ شوند.
ما فکر نمیکنیم که کسی از هردو طرف بتواند جنگ را برنده شود. اگر اینگونه بود، وقتی جامعه جهانی ۱۵۰۰۰۰ سرباز را در این کشور مستقر کرد، شاهد برد و باختی میبودیم. ما آن موقع این کار را نکردیم و اکنون که ما حضور خود را کاهش دادهایم، بعید است که نیروهای ملی افغانستان به پیروزی در جنگ برسند درحالیکه راه حل سیاسی برای جنگ کنونی وجود دارد. بنابر آن، وقتی صحبت از مذاکره میشود، به دو مورد پی میبریم. اول اینکه، این برای امریکاییها امتیاز بزرگی است که با طالبان در مورد آیندهی نیروهای خود مذاکره کنند. منظور من، شهروندان امریکایی است که جانهای خویش را در جنگ افغانستان از دست میدهند؛ امریکا باید از آنها مراقبت کند؛ آنها راست میگویند که افغانستان کشور آنها نیست و در نهایت باید این کشور را ترک کنند. سوال اساسی همین است و ما امیدواریم که در نهایت یک صلح پایدار نه تنها برای امریکاییها، بلکه برای افغانها نیز برقرار شود. پس از توافق امریکا و طالبان، مذاکرات بینالافغانی میان طالبان و دولت افغانستان صورت خواهد گرفت. باورما بر آن است که طالبان گاهی خودبین میشوند که گویا جنگ را بردهاند؛ این طور نیست. آنها نتوانستهاند، جنگ را برنده شوند، آنها پیروز نشدهاند و برندهی جنگ نیز نیستند. آنها هرگز نتوانستهاند، شهر یا کلاً منطقهای را، تسخیر کنند. یکونیم سال قبل در غزنی، شاید یک روز، دو روز و یا برای چند ساعتی جای را تسخیر کرده باشند. اما، حقیقت آن است که آنها در این جنگ پیروز نشدهاند و هرگز پیروز نخواهند شد. آنها باید این نکته را در نظر داشته باشند که با فکری باز وارد مذاکره شوند که میتواند به حفظ آنچه که برای آن جنگ جریان دارد، منجر شود؛ منظور همان جمهوری، قانون اساسی، دموکراسی، رعایت حقوق زن و مرد، حقوق پسران و دختران و سایر این ارزشهاست. اما، زمان خواهد برد؛ شما افغانها نباید از این موضوع هراس داشته باشید. اگر قرار بود بحث و مذاکره خیلی سریع نتیجه بدهد، ممکن خیلی غیرمنصفانه و با بیعدالتی تمام میشد، پس شما همه نیاز دارید این واقعیت را بپذیرید که این بحث طولانی است و این یک حرف خوبی است؛ زیرا همه را قادر میسازد تا در مورد آنچه میخواهند، آنچه که میتوانند قبول کنند و آنچه که نمیتوانند بپذیرند، بسیار دقیق باشند. اما، خواهیم دید که نتیجهی مذاکره چه خواهد بود. برای ما، اکیداً میگویم، آنچه مهم میباشد، این است که طالبان واقعیت را می پذیرند؛ واقعیتی که مردم افغانستان به طور کلی از نظام جمهوری حمایت میکنند. آنها آماده نیستند تا آنچه که در ۱۹ سال گذشته حفظ شده، به ویژه حقوق بشر و دموکراسی را از دست بدهند. سعادت، یک هدف است؛ چیزی که طالبان نتوانستهاند بین سالهای ۱۹۹۶-۲۰۰۱ به مردم پیشکش کنند. ما باید اطمینان حاصل کنیم که آرمانهای مردم افغانستان محترم شمرده میشوند. آنها نمیخواهند در شرایطی قرار بگیرند تا از آنچه که متعلق به آنها است، دست بکشند.
کلید: آیا فرانسه میتواند یکی از کشورهای تضمینکنندهی توافقنامه صلح با طالبان باشد؟
سفیر: ما علاقهمند برگشت سربازان خود به افغانستان نیستیم؛ زیرا فکر میکنم اگر طالبان بتوانند آتشبس طولانیمدت را بپذیرند، فقط یک راه حل خواهد بود و این به معنای صلح نیست و احتمالا جنگ مجدداً آغاز خواهد شد که ما خواستار آن نیستیم.
۸. در گفتگوی بین الافغانی فرانسه علاقمندی برای میزبانی این مذاکرات دارد ؟
بسیاری از رهبران افغانستان از ما خواستهاند چنین نشستهای ترتیب دهیم، اما آنچه من همواره میگویم این است که ما به دنبال سهم نیستیم؛ ما به دنبال این نیستیم نقشی بازی کنیم. از آغاز، ما خیلی فعال بودهایم و هنوز هم هستیم. ما علاقمند این نیستیم که در امنیت نقشی داشته باشیم. اما اگر بخواهیم کاری را انجام دهیم، به این دلیل است که همه آنرا سودمند میدانند. اگر رهبران افغانستان این کار را مفید بدانند؛ اگر بتوانیم این کار را با هماهنگی بسیار خوب با دولت انجام دهیم، پس چرا که نه!
کلید: چهگونه صلحی در افغانستان مورد حمایت فرانسه قرار میگیرد؟
سفیر: اکیداً میگویم، ما باورمندیم كه قانون اساسی باید محفوظ بماند؛ ممکن برخی از تغییرات با توجه به نیاز مردم افغانستان وارد گردد، وقتی میخواهید قانون اساسی را تغییر دهید، برای تصویب آن نیاز به آرای مردم افغانستان است که در چنین شرایطی همهچیز امکانپذیر است به شرط آنکه از حقوق بشر، قانون اساسی و نیز از نظام جمهوری حمایت شود.
کلید: فرانسه چه برنامهای برای حوزه غرب افغانستان ولایت مخصوصاً هرات دارد؟
سفیر: در این مورد کارهای بسیاری وجود دارد که ما دوست داریم در هرات انجام دهیم. اولتر از همه، هرات شهری منحصربهفرد افغانستان است که از قرن پانزدهم، برای مدتی پایتخت این کشور بوده است. من به بالاحصار هرات رفتهام و از شما میخواهم که به ارزش موقعیت و نقش هرات در فرهنگ افغانستان که خیلی مهم است پیببرید. اینجا قبلاً جایی بود که اسکندر کبیر شهری را بنا کرد و از قبل به عنوان مرکز تجارت میان شرق و غرب، شمال و جنوب از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بود. خوب حالا، چه میتوان کرد؟ قبل از همه باید اطمینان حاصل کنیم که روند صلح موفقیتآمیز است. من به همراه با یکی باستانشناسان معروف ما به هرات آمدهام و او خیلی علاقهمندهمکاری با والی هرات برای نوسازی برخی از اماکن در سطح شهر و اطراف آن است که برای افغانها اهمیت زیادی دارد. ثانیاً، این میتواند برای گردشگران بسیار جالب و جاذب باشد. امروزه، گردشگران میخواهند سفر کنند، میخواهند از اماکن تاریخی و فرهنگی بازدید کنند و اگر بتوانیم اطمینان حاصل کنیم که همه از اماکن تاریخ افغانستان به دیگران تعریف میکنند، پس باید باور داشت که این کار میتواند افراد دیگری را به خود جلب کند، این همان چیزی است که من به عنوان مثال در بامیان دیدم؛ حتی اگر مجسمههای بودا دیگر آنجا نیستند و توسط طالبان نابود شدهاند، بازهم شاهد آن بودهام که افراد زیادی از سایر مناطق کشور، چون غزنی، کابل و از هرجای دیگر، برای سیاحت و گردش آمدهاند؛ دراین میان کسانی هم بودهاند که مهاجر بودند و در تعطیلات برای دیدن خانوادههای شان آمده بودند. پس، فکر میکنم بسیار امیدوارکننده باشد. اگر هرات بتواند به یک جاذبهی توریستی تبدیل شود، برای رونق اقتصادی، میتواند نیروی محرک فوق العادهای باشد.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید