مردم ولسوالی چهارکنت بلخ میگویند وضعیت صحی در این ولسوالی در بدترین حالت ممکن قرار دارد، دولت اما میگوید وضعیت صحی در چهارکنت بهتر از تمام ولسوالیهای کشور است. شماری از باشندگان ولسوالی چهارکنت با شکایت از وضعیت بد صحی در این ولسوالی میگویند که آنها دسترسی به مراکز صحی، خدمات صحی مناسب و دوای باکیفیت و ارزان ندارند. اما مقامهای صحی ولایت بلخ با اعلام رضایت از وضعیت صحی در ولسوالی چهارکنت، شکایت باشندگان این ولسوالی را نپذیرفته و تأکید میکنند که وضعیت صحی در چهارکنت بهتر از تمام ولسوالیها در سراسر کشور است.
شهروندی با نام غلام از ولسوالی چهارکنت، مدعی است که باشندگان این ولسوالی، به طور کامل، دسترسی به مراکز صحی ندارند و از این جهت همواره با مشکلاتی دست به گریبان اند. به ادعای او، کلینیکهایی هم که در ولسوالی چهارکنت تأسیس شدهاند، عمدتاً در محلاتی قرار دارند که همه باشندگان این ولسوالی نمیتوانند به سادگی به آنها دسترسی داشته باشند. غلام همچنان افزود که داکتران موظف در کلینیکهای صحی نیز در امور محوله شان مسلکی و قابل نیستند و این مسأله باعث پایین آمدن سطح خدمات صحی در ولسوالی چهارکنت شده است.
غلام که باشنده قریه ایلاق در چهارکنت است، افزود که کلینیک صحی واقع در این قریه، مثل دیگر مراکز صحی این ولسوالی، مشکلات متعددی دارد. او ضمن اشاره به غیرمسلکی بودن داکتران این کلینیک افزود دواهایی که مسوولان کلینیک مذکور باید به طور رایگان به مریضان توزیع کنند، این دواها را با قیمت بسیار بلند به مردم میفروشند. غلام گفت: “کلینیک ما نه دوا دارد و نه هم امبولانس. برای کلینیک دوا میآید اما به مردم با قیمت بلند فروخته میشود. خواست ما این است که داکتر متخصص در کلینیک بیاید تا چاره مردم شود. به خصوص در فصل زمستان مشکلات ما بسیار زیاد است. مریضان به هیچ طرف رسیده نمیتوانند.”
سید حسین شاه، یک شهروند دیگر چهارکنت، میگوید که سطح کیفی خدمات صحی در این ولسوالی بسیار پایین است و مردم مجبور هستند مریضان شان را به خاطر تداوی بهتر به شهر مزار شریف انتقال دهند. او با اشاره به مشکلات سرک چهارکنت – مزار شریف، افزود که سالانه مریضان زیادی به دلایل نبود امکانات و دوری و خرابی این سرک، پیش از رسیدن به مراکز صحی، جان میدهند. سید حسین شاه گفت: “کلینیک دایم فعال نیست. در این جا اگر یک نفر مریض شود، حتا تحویل هم نمیگیرند. آنها چیزی میدانند یا نمیدانند، اما نام شان داکتر است. مردم به داکتر ضرورت دارند. مریضان عاجل را به شفاخانه حوزوی رسانده نمیتوانیم. موتر هم به طور دایم نیست. سرکها هم پخته نیست. مردم پول از کجا کنند که موتر را برای رفت و برگشت به شکل دربست کرایه کنند؟! سالانه بین پنج تا شش مریض به دلیل نرسیدن به داکتر و مراکز صحی از بین میروند.”
اما میرویس ربیع، رییس صحت عامه بلخ، در واکنش به این شکایتها، میگوید که خدمات صحی در ولایت بلخ بهتر از دیگر ولایتها است. او مشخصاً در مورد ولسوالی چهارکنت گفت که این ولسوالی، از نگاه بهتر بودن خدمات صحی، در صدر تمام ولسوالیهای کشور قرار دارد. ربیع این سخنان را هفته گذشته هنگام تهدابگذاری یک باب کلینیک در قریه ایلاق ولسوالی چهارکنت مطرح کرد. میرویس ربیع گفت: “ما در ولسوالی چهارکنت یک مرکز صحی جامع در مرکز شهر داریم؛ دو مرکز صحی در کنت قلعه غاژ/ غاز داریم. یک مرکز که امروز سنگ تهداب آن گذاشته شد، در ایلاق داریم. به همین تریتب، یک مرکز صحی در شوربلاق و یک مرکز هم در قندولک چهارکنت.”
رییس صحت عامه بلخ در ادامه افزود: “ولسوالی چهارکنت در مقایسه با 14 ولسوالی ولایت بلخ، پایینترین میزان مرگ و میر مادران و کودکان را دارد. حتا میزان مرگ و میر کودکان و مادران در چهارکنت، تقریباً برابر با میزان مرگ و میر مادران و کودکان در سطح شهر مزار شریف است؛ یعنی چارکنت در بین 365 ولسوالی افغانستان پاییــنتـرین میـزان مرگ و میر مادران و کودکان را دارد که این نشان میدهد در این جا کیفیت خدمات در حدی است که حتا بالاتر از سطح توقع دولت و خود ما است.”
با این حال، شماری از نمایندگان مردم در شورای ملی و شورای ولایتی بلخ به این عقیدهاند که حالا میزان دسترسی مردم این ولایت به خدمات صحی نسبت به سالهای گذشته بهتر شده است. آنها تأکید دارند از آن جایی که وظیفه دولت خدماترسانی برای مردم است، باید وزارت صحت عامه تلاش کند میزان دسترسی مردم به خدمات و امکانات صحی را بالا ببرد. نمایندگان شورای ملی و شورای ولایتی بلخ نیز تأیید میکنند بعضی مشکلات صحی در بلخ، به ویژه در ولسوالیهای دورافتاده آن، موجود است.
تعداد مراکز صحی در کل ولایت بلخ به 117 باب میرسد. مقامهای این ولایت وعده دادهاند در آینده نزدیک، تعداد این مراکز را به 137 باب افزایش خواهند داد. آنها امیدوار هستند با ایجاد مراکز جدید صحی، مشکلات مردم بلخ، از نگاه صحی کاملاً برطرف شود.