افغانستان کشوری که دارای انرژی اتمی میباشد، اما برای استفاده از آن به ملیاردها دالر و هزاران کارگر ضرورت است.
ریاست پوهنتون هرات، روز دوشنبه 14 حمل سال 1396 سیمینار علمی تحت عنوان “حفاظت از تشعشع مواد فاضله رادیو اکتیف” دایر نمود که در آن شماری از اساتید پوهنتون، محصلان و کارمندان ادارههای دولتی نیز اشتراک داشتند.
پوهاند دکتور عبدالحی نظیفی، رییس عمومی بورد اجراییوی و تخصصی کمسیون عالی انرژی اتمی کشور ،هدف این برنامه را آگاهیدهی از ضررهای مواد رادیو اکتیف و استفاده درست از انرژی عنوان نموده، گفت: “انرژی اتمی در ولایتهای مختلف کشور وجود دارد و مطابق قانون برای تولید برق و در بخشهای زراعت و صحت نیز قابل استفاده میباشد.”
نظیفی، افزود: “برای تولید برق از انرژی اتمی نیاز به هشت ملیارد دالر و 3 هزار کارگر میباشد و حدود ده سال زمان را در برخواهد گرفت.”
به گفتهای عبدالحی نظیفی، کمبود متخصص، امکانات و نبود بودجه باعث شده که از انرژی اتمی در افغانستان استفاده نشود.
در این سمینار علمی، علاوه بر شیوههای استفاده از انرژی اتمی، پیرامون ضررها و حفاظت از تشعشات مواد فاضله رادیو اکتیف نیز بحث صورت گرفت.
گفته میشود، مواد رادیو اکتیف مکمل موادی میباشد که از آن شعاع الفا، گاما و نیوترون خارج میشود که صحت انسانها را با تهدید روبرو میکند.
رییس عمومی بورد اجراییوی و تخصصی کمسیون عالی انرژی اتمی کشور، تاکید دارد که، تطبیق قانون و فاصله گرفتن از مواد فاضله رادیو اکتیف، بهترین راه حفاظت از ضررهای این مواد میباشد.
حدس و گمانهای وجود دارد که کشورهای ایران و پاکستان مواد فاضله رادیو اکتیف را در افغانستان دفن میکنند، اما اکنون مسوولان در ولایت هرات این موضوع را رد نموده، میگویند: برای حفظ سلامتی افراد جامعه قانون حفاظت از شعاع را تطبیق میکنند.
عبدالله فایز، رییس پوهنتون هرات، میگوید: “در برخی از مناطق کشور مواد فاضله رادیو اکتیف وجود دارد که این مسله حیات نسلهای آینده با تهدید روبرو خواهد ساخت.”
در همین حال، برخی آگاهان محیط زیستی، تشعشات مواد رادیو اکتیف را خطر جدی دانسته، میگویند: مدیریت زبالههای اتمی و تطبیق قانون شیوههای مناسب برای مصوونیت از شعاع رادیو اکتیف میباشد.
گفتنیست که، بیشتر کشورهای در حال توسعه از انرژی اتمی برای سلاحهای هستهای استفاده مینمایند، اما بنا به اظهارات مسوولان انرژی اتمی در حوزه جنوبغرب، مطابق قانون، افغانستان، تنها برای تولید برق و در بخشهای صحت و زراعت میتواند از این انرژی استفاده کند.