تلاش پاکستان در جهت گیری به سمت چین و روسیه

بعد از تیره گی روابط میان پاکستان وامریکا، دولت پاکستان در تلاش گزینه بدیل وساختن یک بلاک سیاسی – اقتصادی با روسیه وچین است.

شماری از کارشناسان می گویند که پاکستان و روسیه روی برخی موارد همکاری های اقتصادی وسیاسی  به شکل پنهانی به توافق رسیده اند و قرار است رئیس جمهور روسیه  تا چند روز دیگر به پاکستان سفر نماید.

روابط پاکستان با امریکا بعد از کشته شدن 24 عسکرش توسط طیاره های بدون سرنشین امریکای به وخامت کشیده شد و رد ملاقات آصف علی زرداری رئیس جمهور پاکستان توسط اوباما درکنفرانس شیکا گو، پاکستان را بیشتر واداشت تا با قدرتهای دیگر جز امریکا ومتحدانش هم پیمان شود.

حال سوال اینجاست که با توجه به کمک صدها ملیون دالری امریکا به پاکستان آیا کشورهایکه پاکستان درصدد ایجاد روابط با آنها را دارد توانائی انجام کمک به پاکستان را خواهند داشت ؟ واگر پاکستان روابطش را با امریکا به شکل کلی قطع کند  تاثیرات آن با لای افغانستان چی خواهدبود.

درین مورد کارشناسان امورسیاسی ومنطقه ی دیدگاهای متفاودت را مطرح میسازند.

عبدالغفور لیوال کارشناس امور منطقه ی می گوید امریکا دیگر نیاز آنچنانی به پاکستان ندارد و روسیه از لحاظ اقتصادی درحد نیست که بتواند اقتصاد ورشکسته پاکستان را بازتوانی بخشد و کشور چین نیز نمی خواهد بخاطر پاکستان مناسبات اقتصاد خود را با غرب درمخاطره قرار دهد.

وی گفت: واضح است که دوران جنگ سرد به پایان رسیده ودیگر نیاز آنچنانی که امریکا درزمان جنگ سرد به پاکستان داشت اکنون ندارد. پاکستان یک کشور پر مصرف برای امریکا شده بانفوذ زیادیش وبا اقتصادخیلی ها شکننده آن  و پاکستان جدا درحالیت باختن ارزش ساسی استراتیژیکش است.

خصوصا وقتی که غرب اتکای مانند افغانستان پیدا می کند که بیشتر اهمیت استراتیژیک داردنسبت به پاکستان.

لیوال می گوید که اگر پاکستان به شکل کامل روابطش را با امریکا قطع کند و با هم پیمانان جدیدش به توافق برسد تاثیرات را بالای افغانستان بجا خواهد گذاشت اما این موضوع به دولت افغانستان ارتباط دارد که چگونه میتواند ازاین موقعیت استفاده کند.

وی می گوید : مهم این است که افغانستان بتواند با درنظ ر گرفتن اصل منافع ملی خود با هردو جهت  تاآن وقت مناسبت خود را تامین نماید که آسیب پذیری افغانستان به حد اقل آن برسد اما با آن جهت بیشتر نزدیک شود که قدرت نظامی سیاسی واقتصادی بیشتر دارد.

درهمین حال احمد سعیدی کارشناس مسایل سیاسی تلاش های پاکستان را یک بازی سیاسی دانسته ومی گوید که پاکستان در تلاش است تا همکاری ها و کمکهای ازدست رفته را دوباره از امریکا ومتحدانش بدست بیاورد.

وی می گوید: هدف پاکستان این است که به امریکا نمایان بسازد که اگر شما با ما سازش ندارید ونیازمندی های مارا برآورده نمی سازید مامجبور هستیم با حریفان شما دوستی نمایم

چین از وضعیت موجود درپاکستان راضی نیست بخاطر که  افراط گراهای بای غور و اخوانیها برای شان همیشه مشکل ساز بوده است وروسیه هم از مواد مخدر وتروریزم که درپاکستان مرکز دارد ناراض است   این ها بازی های سیاسی است بخاطر پیداکردن دوست های جدید ولی آنچه را که امریکا طی چندین دهه به پاکستان کمک کرده من هرگز باور ندارم که روسیه وچین بتوانند این کمک هارا تامین کنند.

سعیدی می گوید تشکیل بلاک سیاسی – اقتصادی که  درمحوریت اصلی آن   روسیه ، چین و پاکستان  قرار دارد تاثیرات منفی را بالا ی افغانستان بجا نخواهد گذاشت.

دوستی چین ورسیه به زودی به جا نخواهد افتاد بخاطرکه آنان حضور امریکا را درمنطقه میدانند ونمی خواهند با امریکا مقابله کنند به همین دلیل تاثیرات زیادی منفی با لای افغانستان ندارد اگرروسیه با پاکستان جور آمد درست هم می کنند به نفع افغانستان است زیرا روسیه هم بر ضد تروریزم و تولید مواد مخدر درمنطقه است.

ازسوی دیگر مقامات روسیه ازخروج زود هنگام نیروهای بین المللی از افغانستان ابراز نگرانی کرده وگفته اند که اگر نیروهای ناتو قبل از وقت تعین شده  افغانستان را ترک کنند بالای کشورهای منطقه تاثیر منفی را بجا خواهد گذاشت.

اما کارشناسان امور منطقه ی دلیل نگرانی روسیه را به بلاک سیاسی اقتصادی که علیه کشورهای غربی درحال شکل گرفتن است ربط داده و می گویند که اعضای شانگهای درتلاش برسی اوضاع افغانستان هستند وکشورهای منطقه  پذیرفته اند که ثبات درافغانستان به معنی ثبات درمنطقه است.