صنعت قالين بافي كه روزگاري منبع در آمد بسياري از مردم و از كالاهاي مهم صادراتي كشور به شمار ميرفت در اثر بي توجهي مسئولان رو به زوال است.
به گفتۀ قالين بافان و تاجران قالين، توليد قالين كشور سال به سال كاهش مييابد و دولت هيچ گونه توجهي در اين رابطه ندارد. نبود امكانات پروسس قالين در كشور باعث شده است كه 90 درصد قالين هاي توليد شده افغانستان به پاكستان انتقال یافته و پس از پروسس به نام اين كشور به كشورهاي اروپايي و غربي صادر شود.
كاهش توليد و صادرات قالين
به گفتۀ مسئول انكشاف صادرات اتاق تجارت و صنايع، صادرات قالين كشور در مقايسه با سالهاي گذشته كاهش يافته است. ميرزمان پوپل، مسؤل بخش انكشاف صادرات اتاق تجارت و صنايع گفته است که در شش ماه نخست سال گذشته، 208000 متر مربع قالين به ارزش 7640000 دالر به خارج از كشور صادر شده است. اين در حالي است كه در شش ماه نخست سال 1388، اين مقدار “354000 متر مربع” بوده است.
آقاي پوپل دليل كاهش صادرات قالين را به دو عامل “خارجي و داخلي” تقسيم بندي كرده گفت، در بعد خارجي اين قضيه، بحران اقتصادي در جهان و پايين آمدن قدرت خريد مردم در كشورهاي خارجي دخيل است. اما نبود کارخانه های پروسس قالين و بلند بودن كرايۀ ترانسپورت هوايي براي صادرات قالين از دلايل داخلي كاهش صادرات قالين به شمار می رود.
طبق آمارها، در سال هاي 1382 تا سال 1387، سالانه حدود دو مليون متر مربع قالين در كشور توليد مي شد و ارزش صادرات قالين نيز 400 مليون دالر در سال خوانده شده است. همچنين در چندين نمايشگاه كه در سال هاي گذشته در كشورهاي اروپايي برگزار شد، قالين افغاني مقام اول را به دست آورد.
در عين حال، ظريف يادگاري، معاون اتحاديۀ مولدين و صادركنندگان قالين به كاهش توليد قالين اشاره كرد و علت كاهش توليد و صادرات قالين را كم شدن تعداد قالين بافان، نبود سياست هاي حمايتی از توليد و صادرات قالين و عدم دسترسي مستقيم به بازارهاي بين المللي قالين عنوان كرد. يادگاري می گوید: “قالين ما از لحاظ ديزاين و كيفيت ناب ترين قالين در دنيا است اما چيزي كه نداريم اين است كه راه به تجارت اش نداريم.”
امين نادم، یکی از پیشه وران قالین، به این باور است که تاجران تازه به دوران رسیده از قالین بافان سو استفاده می کنند و و معاش قالین بافان را به موقع پرداخت نمی کنند. به گفتۀ آقای نادم اين تعداد از تاجران، “تا مردم به جنگ نمي رسيدند” اجرت كارشان را نمي دادند و همين سبب شده مردم “دل سياه” شوند و از قالين بافي دست بكشند.
مقام های مسئول در اتاقهای تجارت و صنایع، نیز می گویند که پیش از این 6 ملیون نفر به بافتن قالین مصروف بودند ولی اکنون این رقم به یک ملیون نفر رسیده است.
شماری از قالین بافان در شهر کابل از کم بودن اجاره شکایت دارند و می گویند به دلیل ارزان بودن قالین وپایین بودن کرایه بافتن قالین، آنان نمی توانند به قالین بافی ادامه بدهند و تصمیم دارند که کاری دیگری را آغاز کنند.
از سوي ديگر، محمد نصير يک تن از تاجران قالين بر اين باور است كه واردات بي رويۀ قالين هاي تركي و ايراني سبب شده بازار داخلي قالين هم خراب شود. اين تاجر قالين گفت كه واردات قالين هاي تركي و ايراني، بازار داخلي قالين كشور را “سقوط” داده است. البته وی قيمت بودن قالين افغاني و ضعف مالي مردم را هم در “سقوط” بازار داخلي قالين تاثیرگذار می داند.
راه حل چیست؟
به گفته مسئولان، قالین های ساخت افغانستان براي طي مراحل پروسس به پاكستان برده مي شود كه بعد از طي مراحل، به نام قالين پاكستاني به بازارهاي جهاني صادر مي شود و در اين ميان، پاكستاني ها سود كلاني را به جيب مي زنند. اين در حالي است كه به گفته كارشناسان، اگر صادرات قالين از طريق افغانستان صورت بگيرد، سالانه بيش از 350 مليون دالر سود خالص به خزانه دولت وارد می گردد.
در همين حال، آقاي يادگاري، عدم دست رسي مستقيم به بازارهاي جهاني را از مشكلات عمده تاجران قالين عنوان کرده گفت:” این مشكل سبب شده تا قالين افغانستان از طريق كشورهاي همسايه به ویژه پاكستان و به نام اين كشور به بازارهاي جهاني صادر شود و پاكستاني ها از افغانها به عنوان “كارگر” كار بگيرند.” اين مسئول اتحاديه تولیدگران و صادركنندگان قالين علاوه كرد که اگر به طور مستقیم به ماركيت هاي خارجي برسيم صادرات ما هم بيشتر مي شود:” ما مي توانيم با پرداخت اجرت بیشتر به قالین بافان آنان را وارد بازار کار کنیم.”
معاون اتحاديه تولیدگران و صادركنندگان قالين همچنين اعطاي قرضه هاي بلند مدت و كوتاه مدت را با شرايط آسان به تاجران قالين از راههاي دیگری دانست که در رشد توليد و صادرات قالين کمک می کند.
در همین حال آمار های رسمی نیز نشان می دهد که صادرات قالین در کشور 50 درصد کاهش یافته است.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید
