عدهء از مردم سمنگان میگویند که بُتۀ طبی هنگ؛ كه يك منبع عايداتي براي مردم اين ولايت بود در حال نابودی قرار دارد.
این بتۀ طبی، به شکل طبیعی و با دو نوع سفید وسرخ رنگ در زمین های للمى وعلفچرها می روید و مایعی از ریشۀ آن به دست می آید.
اگر یک مرتبه شیرۀ هنگ گرفته شود، ریشۀ آن خشک شده و در سال بعد این بُته دوباره نمي رويد.
به گفتۀ تاجران، هنگ یکی از عوايد مهم مردم سمنگان بوده و از آن، در شماری از کشورها بخصوص هندوستان، در ساختن ادویه جات، خوشبو نمودن غذاها و ازبین بردن امراض مختلف زراعتی، در مزارع و کشتزارهای شالی استفاده میشود.
محمد اسماعیل ٣٩ ساله باشنده قریۀ شلکتو در ایبک، می گوید که “از بیست سال قبل به این طرف، حرفۀ هنگ بُری دارد و همه ساله از فروش محصول آن، امرار معاش می کند.”
او اضافه مي كند وقتی بیست سال قبل وي، به جمع اوری هنگ شروع کرد، در یک سال ٢١٠ کیلوگرام به دست آورد.
به گفتۀ موصوف، درحال حاضر این بته درعلفچرهای سمنگان، بی نهایت کم شده و درحالت نابودی قرار دارد.
وی اضافه نمود که فصل جمع اوری هنگ، از اوایل ماه ثور آغاز و در آخر ماه میزان خاتمه مي يابد.
بنابه اظهارات اسماعیل، وى درطول سالهای گذشته مناطقی را که بتۀ هنگ دارد، از مقامات ریاست زراعت اجاره گرفته و این بته را جمع اوری می کند.
وی مدعی شد که امسال نیز گياه هنگ در منطقۀ کوه خرس خانۀ ایبک را، از ادارۀ زراعت، در مقابل مبلغ هشت هزار افغانی، به اجاره گرفته که به نسبت نبود این بته، نتوانسته است به قدرکافى محصول مورد نظر را به دست آورد.
به گفتۀ وی، اگر ازجمعاوری محصولات جلوگیری نشود، این بته در چند سال آینده، به کلى از بین خواهد رفت.
محمد عثمان یکتن از تاجران هنگ در شهر ایبک، گفت که در بین سال های ١٣٦٥ الی ١٣٨٠، سالانه تا پنجاه تن هنگ از سمنگان خریداری نموده وآن را به کابل انتقال می داد.
وی علاه کرد بعد از سال ١٣٨٠، بتۀ هنگ کم شده وهمه ساله رو به کاهش بود، که سالانه دو الی سه تن هنگ، خریداری کرده و آن را صادر می نمود.
به گفتۀ موصوف، در حال حاضر یک کیلوگرام هنگ در بدل ٣٠٠٠ افغانی در شهر ایبک به فروش می رسد.
وی از ادارۀ زراعت سمنگان خواست تا طریقۀ کشت این بته را به دهقانان آموزش دهد.
درعین حال نور محمد آمر ترویج و سرپرست ریاست زراعت سمنگان، مي گويد که بوتۀ هنگ در مساحت حدود٩٠ هزار هکتار زمين، در مرکز و ولسوالی های شش گانۀ این ولایت، در سال های قبل میروید.
وى افزود طی سالهای گذشته محصولات آن، به طور گسترده جمع اوری و میزان آن کم شده است.
موصوف علاوه کرد که وزارت زراعت، برای احياى دوبارۀ هنگ، درسه سال گذشته جمع اوری محصولات آن را منع قرار داد، اما تعدادی از مردم به طور مخفیانه در طی همین سه سال نيز محصولات این بته را جمع اوری کردند.
نورمحمد، دلیل عدم جلوگیری از هجوم مردم به مزارع هنگ را، گستردگی این زمین ها عنوان کرد.
سرپرست رياست زراعت سمنگان، اظهار داشت که به اساس هدایت وزارت زراعت، امسال مناطق تحت کشت هنگ را برای ١٧٨ کارگر، به اجاره داده و از مدرک حق الاجارۀ آن، یک میلیون و چهارصد هزار افغانی عواید به دست آورده است.
اما نگرانی از کمبود این بته، باعث شد تا مراحل جلوگیری از جمع اوری هنگ، از سوی وزارت روی دست گرفته شود.
موصوف به این باور است که کم شدن بتۀ هنگ، باعث زیاد شدن امراض زراعتی در کشتزارها گردیده؛ چون در سال های قبل که این بته زیاد بود، بوی تند آن توسط باران، سیلابها و باد به مزارع زراعتی منتقل شده و اکثریت کرمهای زراعتی را از بین می برد.
وی یگانه راه احیای مجدد این بته را، جلوگیری از جمع اوری آن دانسته افزود که باید به دهاقین نیز طریقۀ کشت هنگ آموزش داده شود.
نامبرده همچنان گفت که ریاست زراعت، به طور آزمایشی درمساحت ٤٠ هکتار زمین در مرکزولايت سمنگان، تخم هنگ را کشت نموده، که بعد از نتیجۀ دلخواه، آن را در بین دهقانان ترویج خواهد داد.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید
