در سه سال اخیر، صعنت «برک» در مناطق مرکزی، رواج بیشتر یافته و این صنعت روز به روز در حال رشد میباشد؛ چنان که اکثریت باشندگان مناطق مرکزی، در فصل زمستان، بیشتر از چپن برک استفاده میکنند.
محمداسلم دایکلان که مدت 10 سال میشود از چپن برک استفاده میکند، به کلید گفت که این نوع چپن از پشم گوسفند و بره، توسط زنان کهنسال و باتجربه در مناطق مرکزی کشور، بهویژه در قریههای سرخجوی و لیگان ولسوالی ورس ولایت بامیان، ساخته میشود. او گفت که چپن برک عمدتاً توسط چهرههای مطرح سیاسی، مقامهای حکومتی، سرمایهداران و اربابان قریهها مورد استفاده قرار میگیرد. به گفته دایکلان، چپن برک یکی از قیمتیترین صنایع دستی در مناطق مرکزی میباشد.
صنعت برک از قدیم در میان مردم مناطق مرکزی مروج بوده است. تکه برک در رنگها، دیزاینها و نقشهای مختلف توسط زنان بافته میشود که به نامهای خنجری، شمشیرباف، چهارخانه و دندان موش یاد میگردد.
علیرضا حسنزاده، مسوول اتاقهای تجارت و صنایع بامیان، میگوید که مردم در ساحات مرکزی، از تکه برک، کرتی، بالاپوش، چپن، پتو، دریشی، واسکت، کلاه و پای پیچ میسازند که از این میان، چپن برک بسیار قیمت میباشد. حسنزاده میگوید که سالانه تنها از ولسوالی ورس بامیان، چهار تا پنج هزار متر مربع، تکه برک به سایر ولسوالیهای بامیان و ولایتهای کشور صادر میشود.
چپن برک در بازار بامیان با قیمت 10 تا 50 هزار افغانی به فروش میرسد. قشر متوسطجامعهازچپنهای 10 تا 20 هزار افغانی و چهرههای مطرح سیاسی، وکلا و مقامهای حکومتی، از چپنهایی با قیمت 30 تا 50 هزار افغانی در فصل سرما استفاده میکنند.
حاجی عبدالحمید، یکی از بزرگان ولسوالی پنجاب بامیان، که یک چپن ساده برک با رنگ سرخ به تن کرده است، میگوید که استفاده از چپن برک بیشتر در ولسوالیهای ورس، پنجاب و مرکز بامیان مروج است و اکثریت مردم در این ولسوالیها، در فصل زمستان، از این صنعت استفاده میکنند. وی گفت: «متأسفانه، بازار صنایع دستی در ولایت بامیان، از رونق بازمانده است و مردم بیشتر از لباسهای چینایی، ایرانی و ترکی استفاده میکنند. اما بازار چپن برک برخلاف سایر صنایع دستی، همچنان گرم است. مردم حاضر اند برای خرید یک دست چپن برک از 10 تا 50 هزار افغانی، پول بپردازند.»
باشندگان ولسوالی ورس بامیان، دلیل قیمت بودن چپن برک را، رشد و ترویج صنعت برک، کمبود مواد (پشم بره)، نبود خیاطان مسلکی، زحمت بسیار در قسمت دوختن آن و عدم حمایت دولت از صعنتکاران، میدانند. حاجی قربان، یکی از فروشندگان چپن برک در ولسوالی ورس بامیان، میگوید که صنعت برکبافی از قدیم در مناطق مرکزی رواج داشته و بخشی از فرهنگ مردم این مناطق به شمار میآید. حاجی قربان میافزاید با آن که شانه زدن پشم برک، ریسیدن نخ برک، بافیدن آن، پتکشی و مالیدن آن بالای سنگ داغ و دوختن آن یک کار دشوار است، ولی در گذشته این کار برای زنان یک نوع میله و تفریح بود.
به گفته باشندگان مناطق مرکزی، عدم حمایت دولت از صنایع دستی و وارد شدن تکههای خارجی سبب شده که استفاده از صنایع دستی از عمومیت بیفتد و تنها مورد استفاده قشر خاصی از جامعه قرار بگیرد. اما با وصف این، در سالهای اخیر، تحفه چپن برک، مناسبترین وسیله ارتباط ماموران پایین رتبه دولتی و موسسات، با آمران مافوق شان شده است.
بامیان به دلیل توسعه صنایع دستی خود و همچنان حفظ فرهنگ بومیاش، به عنوان یکی از شهرهای خلاق جهان از سوی سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی ملل متحد (یونسکو) در سال 2015 میلادی به رسمیت شناخته شد. احمدحسین احمدپور، آمر اطلاعات اداره اطلاعات و فرهنگ بامیان، به کلید گفت که انتخاب شهر بامیان به عنوان یکی از شهرهای خلاق جهان، سبب معرفی بامیان در جهان، جلب و جذب سیاحان و توریستان بیشتر داخلی و خارجی در این ولایت شده است.
طرح شبکه شهرهای خلاق جهان، در سال 2004 میلادی از سوی سازمان یونسکو به اجرا گذاشته شد و تا هنوز 116 شهر شامل این شبکه شدهاند. نسشت بینالمللی اعضای این شبکه هر سال در یکی از کشورهای اروپایی برگزار میشود.
