“زمین از جمله شگفتیهای نظام آفرینش است و از آن باید محافظت کنیم.” این شعاری است که همه ساله مسوولان حکومتی، در روز جهانی زمین، آن را تکرار و ساعتی بعد از آن، به تاق نسیان میسپارند. طبق معمول، امسال نیز وزارت احیا و انکشاف دهات در برنامه تجلیل از روز جهانی زمین، از مردم خواست برای پاک نگه داشتن زمین، تلاش بیشتری به خرج دهند. مقام‌های وزارت احیا و انکشاف دهات، زمین را متفاوتتر از سایر منظومههای شمسی خوانده و معتقد هستند که وجود اکسیجن در جو آن، از جمله تفاوتها و نعماتی است که زمینه زیستن را برای زنده جانها مهیا ساخته است.
نصیراحمد دورانی، وزیر احیا و انکشاف دهات، میگوید: “نگهداری از زمین مسوولیت هر انسان میباشد تا این امانت را به صورت درست به نسلهای آینده بسپاریم.” وی افزود که برای از بین بردن آلودگی هوا، این وزارت تلاش دارد تا سرکهای شهری و روستایی را به صورت اساسی پختهکاری کند. بنابر اظهارات این مسوول وزارت احیات و انکشاف دهات، تمام این کارها، قبل از انجام آن، با اداره محیط زیست هماهنگ میشود.
با آغاز عصر تکنالوژی و پیشرفتهای عملی و صنعتی، دست یافتن انسان به آرزوی دیرینهاش که تسلط بر طبیعت است، تا حد زیادی تسهیل شده است. اگرچه بخشی از این آرزو طی قرون گذشته به دست آمده است، ولی مدافعان محیط زیست پیامد تلاش انسانها برای تسلط بر طبیعت را برای محیط زیست زیانبار توصیف میکنند. به گفته آنها، تلاشهای بشر برای تسلط بر طبیعت، کره زمین را به صحنهای برای نبرد نابرابر میان انسانها و طبیعت تبدیل کرده و زنگ خطری را برای محیط زیست و ساکنان زمین به صدا درآورده است. غلام محمد ملکیار، معین مسلکی اداره محیط زیست، با ابراز نگرانی از وضعیت موجود در شهرها و تبدیل شدن ساحات سبز به ساحات رهایشی، میگوید: “در صورت ادامه ساخت و سازهای بیرویه در شهرها و روستاها، تا چند سال دیگر، تمام زمینهای هموار و ساحات سبز به ساحات رهایشی تبدیل خواهد شد.” وی افزود که ساحات سبز به شکل سریع در حال تبدیل شدن به ساحات رهایشی است و با گذشت هر روز، انسانها عرصه را برای ساحات سبز تنگتر میسازد.
قطع جنگلات
هرچند قانون جنگلات از چند سال بدینسو در کشور نافذ شده است، اما هنوز هم مسوولان در وزارت زراعت و مالداری، قطع جنگلات از سوی مافیای اقتصادی را یک چالش جدی تلقی میکنند. احمدسعیدقاریزاده، از مسوولان وزارت زراعت و مالداری، میگوید: “درختان و جنگلات در کشور به شکل بیرحمانه قطع میشود. هر سال هکتارها زمین از وجود جنگل و درخت خالی میشود که با این وصف در آینده نه چندان دور، ما تمام ساحات سبز خود را از دست خواهیم داد.”
با این حال، کارشناسان محیط زیست، بدین باور اند که پیشرفت صنعت و استفاده بیرویه از مواد فسیلی، زمین و محیط زیست را با دشواریهای فراوانی روبهرو ساخته است که در صورت بیتوجهی، امکان دارد زمین افغانستان به برهوت ترسناک تبدیل شود. محمدیونس فکور، کارشناس محیط زیست، ضمن انتقاد از بیتوجهی حکومت در خصوص محیط زیست، میگوید: “با گذشت هر روز، وضعیت محیط زیست در کشور خطرناکتر شده و حکومت همچنان نظارهگر این وضعیت است. با وجود مصرف ملیونها دالر در کشور، هر روز وضعیت محیط زیست بدتر شده و نفس کشیدن برای ادامه زندگی تنگتر میشود.”
از طرف دیگر، وی تأکید دارد که ادارات ذیربط در قسمت آگاهیدهی نیز کوتاهی کردهاند و هنوز بسیاری از مردم در مورد این که با تخریب زمین و آلوده شدن محیط زیست، چه زیانهای متوجه شان خواهد شد، چیزی نمیدانند.
در حاشیه این برنامه، نمایشگاهی زیر نام “زمین، خانه من است” نیز برگزار شده بود که به نحوی اشتراککنندگان را به حفاظت از محیط زیست و نگهداری از آن تشویق میکرد. پلوشه امینی، یک تن از شاگردان لیسه “رنگینکمان”، که شگفتیهای طبیعت را نقاشی کرده بود، گفت که قصد دارد با نقاشیهایش به مردم اعلام کند با طبیعت مهربان باشند.
