مهاجرت برای افغانستان یک معضل اساسی و جدی است که همزاد فصلهای پر تنش سیاسی در بیش از سه دهه اخیر تاریخ کشور بوده است.
هر چند کمتر نقطهای از جهان وجود دارد که شاهد حضور پر ماجرای مهاجران افغان نباشد، ولی جغرافیای همسایه و کشورهای مجاور آن، بیشترین پیامدهای منفی را برای افغانهای مهاجر به ارمغان آوردهاند.
مسوولان ریاست عودت و مهاجرین ولایت هرات، می‌گویند: از شروع سال جاری تا کنون 66 هزار تن از ایران به اجبار اخراج شده‌اند.
به گفته‌ای آنان، بیشتر این افراد، جوانانی اند که جهت کار به کشور ایران رفته بودند.
احمد جاوید نادم، رییس اداره امور مهاجرین و عودت کنندگان ولایت هرات در مصاحبه اختصاصی به کلید گفت: “هم اکنون روزانه بین 800 تا 2 هزار تن از کشور ایران اخراج می‌شوند.”
او، افزود: “حدود 75 تا 80 درصد این افراد بین سن 14 تا 45 سال استند.”
به گفته‌ای نادم، به دلیل امکانات کم و کمک‌های محدود، این اداره می‌تواند 3 هزار و شش صد تن از اخراج شده‌ها را در ظرف یک ماه تحت پوشش قرار دهند.
نادم، می‌گوید: “شمار اخراج شده‌ها نسبت به سال گذشته 7 درصد کاهش یافته است.”
رییس اداره مهاجرین و عودت کنندگان هرات، برخورد نادرست برخی نیرو های مرزی ایران و مشکلات افغان‌ها، در آن کشور را تایید کرده، می‌گوید: “در راستای حل این مشکلات با وزارت‌های ذیربط گفتگو شده است.”
در همین حال، سید حبیب هاشمی، رییس کمیته سمع شکایات شورای ولایتی هرات، از وجود مشکلات متعدد در مرز اسلام‌قلعه برای اخراج شده‌ها سخن می‌زند.
وی، تاکید دارد، در مرز اسلام‌قلعه برخی از باشنده‌های مرزی، از مهاجران اخراج پول گرفته و تا کنون بار ها شکایاتی در این زمینه به شورای ولایتی مواصلت ورزیده است.
هاشمی، می‌افزاید: “این مشکلات چندین بار با مقام‌های مسوول در جریان گذاشته شده، اما تا کنون در رفع آن اقدام نشده است.
در همین حال، شماری از مهاجران اخراج شده از کشور ایران با انتقاد از حکومت افغانستان، می‌گویند: دولت هیچ‌گونه توجهی به وضعیت مهاجران افغان در دیگر کشور ها ندارد.
آنان، می‌گویند: در حالی از ایران اخراج اجباری شدند که سند اقامت آن کشور را نیز در دست داشتند.
این مهاجران اخراج شده، می‌گویندَ: اکنون در کمپ مهاجران به سر می‌برند، از نبود امکانات شاکی استند.
محمد رفیق شهیر، رییس شورای متخصصان هرات، نیز از خدمات ضعیف اداره عودت و مهاجرین هرات انتقاد نموده و نقش این اداره را در قسمت رفع نیازمندی‌های مهاجران اخراج شده از ایران سمبولیک می‌خواند.
او، می‌گوید: “با آنکه رد و مرز شدگان نیازمند کمک‌های اضطراری اند، اما ریاست مربوطه برای تعداد اندکی به صورت ناچیز کمک می‌کند.”
این در حالیست که پیش از این، چندین بار نهادهای جامعه مدنی با هماهنگی خلیل پارسا هماهنگ کننده این نهاد هاف به حمایت از مهاجران افغان در کشورهای خارجی به خصوص ایران، دست به حرکت‌های مدنی زدند.
خلیل پارسا، دو روز پیش توسط افراد مسلح موترسایکل سوار در مرکز شهر هرات هدف حمله مسلحانه قرار گرفت وبه شدت زخمی شد.
