در این طرح شورای عالی مصالحه ملی که به نوعی انعطاف پیش از وقت تصور شده میتواند، در کنار نوعیت حکومت، شرایطی هم گذاشته شدهاست. در جزییات این طرح که با رسانهها شریک شده، دو گزینه برای حکومت در نظر گرفته شدهاست؛ اگر حکومتی به نام حکومت صلح به میان آمد رهبری دولت کنونی باید حفظ شود و هرگاه حکومت انتقالی ساخته میشود باید تغییر نظام سیاسی مدنظر باشد.
با وجود آنکه به ظاهر طرح خوبی مینماید؛ اما پرسش این است که آیا با درنظرگرفتن وضعیت و حالات، این طرح عملی بوده میتواند یا خیر؟ آیا طرف مقابل با آن موافقت خواهد کرد؟ اما حرف مهم و اساسی این است که طرح حکومت افغانستان سبب ایجاد طرحی خواهد گردید که برای تمامی طرفها پذیرفتنی باشد؛ چون از ورای جزییات این طرح گفته شده میتواند که طرحی است برای به تفاهم رسیدن.
طرح شورای عالی مصالحه ملی که زیر نام «توافقنامه صلح افغانستان» ترتیب داده شده است، سه بخش دارد:
بخش اول، اصول شامل رهنمودی است که در مورد قانون اساسی افغانستان و آیندهی دولت و کشور مورد توافق قرار میگیرد. در بخش دوم این طرح، چارچوبهایی شامل دولت انتقالی است که گفته شده مدت آن بیشتر از سه سال نخواهد بود و در بخش سوم این مسوده، در مورد آتشبس دایمی و شیوهی تطبیق آن است. بدون شک تاکید جانب جمهوریت در نشست بر این خواهد بود که برای به میان آتشبس و شیوههای تطبیق آن باید روی ضمانتهای بینالمللی وجود داشته باشد.
نشست استانبول که از آغاز تا کنون، یک نشست پراهمیت و فیصلهکُن خوانده میشود و در سطح عام امیدواریهایی را بهوجود آوردهاست، با توجه به نشستهای گذشته نگرانیهایی را نیز با خود دارد. آیا نشست ترکیه واقعاً نشستی خواهد بود که صلح در افغانستان را به ارمغان آورد؟ آیا با موجودیت مخالفت در نظریهها این نشست وضعیت کنونی در افغانستان را تغییر خواهد داد و صلح تامین خواهد شد؟
این نگرانی از آن جهت مطرح میگردد که طالبان تا کنون در مورد طرحی برای این نشست چیزی نگفته و خاموشی اختیار کردهاند. آیا پشت پرده هم چیزی جریان دارد که یک جانب حتی نمیخواهد حرفی را هم در مورد نشست مطرح کند؟ آیا چنانکه در شماری از رسانهها گفته میشود، واقعاً امریکا و طالبان به فارمول بده-بستان رو آوردهاند و خواهان برآوردهشدن خواستهای خویشاند؟ گفته میشود که طالبان پذیرفتهاند، در بدل رهایی تمامی زندانیان شان اجازهی حضور یک سال دیگر به نیروهای خارجی در افغانستان را بدهند و از ضربالعجل خویش بگذرند.
با توجه به چنین مسایلی، نیاز است که افغانها نسبت به صلح در کشور و آشکارشدن تمامی مسایل در نشست استانبول آگاهی کامل داشته باشند؛ از اینرو با توجه به فرصت باقیمانده به نشست استانبول، روی چهگونگی حضور و دسترسی رسانهها فکر شود؛ چیزی که تا کنون به آن پرداخته نشدهاست.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید