در بیشتر ولسوالیها و مناطق دور دست بدخشان، مردم از عدم دسترسی به خدمات صحی شکایت دارند، آنان میگویند که عدم دسترسی زنان به خدمات صحی، در این مناطق مشکلات زیادی را بار میآورد.
شماری از باشندگان ولسوالیهای دور دست بدخشان میگویندکه با فرارسیدن فصل سرما، این مشکلات چند برابر میشود.
مریم باشنده ولسوالی واخان، میگوید که زنان و دختران در این ولسوالی از نبود داکتر زنانه رنج میبرند.
“ما از نبود داکتر و ادویه باکیفیت در کلینیکها رنج میبریم، بهخصوص از نبود داکتر زن. زمانیکه به کلینیک مراجعه میکنیم، آنجا قابله و داکتر زن وجود ندارد و ما با مشکل مواجه میشویم. ما میشرمیم که مشکل مان را با داکتران مردانه بگوییم. از این رو مجبور میشویم که موتری را با کرایه بلند بگیریم و به ولسوالی اشکاشم برویم.”
مریم میافزاید که کمبود داکتران زن در ولسوالی اشکاشم نیز وجود دارد، از این رو در آنجا نیز به تمام مشکلات زنان رسیدگی صورت نمیگیرد.
رعنا، باشنده ولسوالی یفتل در کنار کمبود داکتران زن، از کمبود مراکز صحی، ادویه و دیگر خدمات صحی نیز شکایت دارد.
او میگوید که اگر کسی با اندک مشکل صحی روبهرو شود هم، باید برای تداوی آن به شهر فیض آباد برود.
“کودکان مان به سرخکان مبتلا شدهاند و داکتران میگویندکه برای درمان، باید آنان را به شهر فیضآباد ببرید. سرکها خراب است و رفتن تا فیضآباد خیلی مشکل است. باید در ولسوالی ما کلینیک مجهز جور شود و امکانات صحی همینجا فراهم گردد.”
نصیره، یکی دیگر از زنانی است که کودکش را برای درمان به مرکز صحی آورده است. او میگوید که مردم ساعتها منتظر میمانند تا برای شان نوبت برسد.
“این مشکل تمامی مردم است. کودکان را به کلینیک میرسانیم تا وضع شان بهتر شود. داکتران کوشش میکنندکه به ما رسیدگی کنند، چون ما از راه دورآمدهایم، اما صفها طولانی است.”
در همین حال مولوی ابوسعید، یکی از باشندگان ولسوالی کوفاب نیز از کمبود داکتر زنانه در آن ولسوالی شکایت داشته و میگوید که بیماران نسایی -ولادی مجبورند به مرکز شهر یا ولسوالی دیگر بروند، اما راهها خراب است و گاهی حتی مسدود میشود، از این رو برخی از بیماران در مسیر راه جان میدهند.
“در این ولسوالیهای دور دست مردم با مشکلات فراوان دست و پنجه نرم میکنند. بیماران نسایی-ولادی تلف میشوند. داکتر متخصص نسایی- ولادی اصلا وجود ندارد. قابلهها مشکل مریض را حل نمیتوانند. ما مریضان را به ولسوالی نسی انتقال میدهیم، اما به دلیل خرابی راه اکثر مریضان ازبین میروند.”
به گفتۀ این شهروندان با فرارسیدن فصل سرما و بارندگیها در مناطق دوردست، مشکلات صحی مردم چندین برابر شده و آنان نمیتوانند حتی از یک قریه به قریه دیگر رفت و آمد کنند.
در همین حال مسئولان ریاست صحت عامه بدخشان پس از تماسهای مکرر، در رابطه به مشکلات صحی مردم در ولسوالیهای دور دست، مینویسد که مراکز صحی در این مناطق وجود دارند، اما به دلیل کوهستانی بودن این مناطق و طولانی بودن فصل سرما دسترسی مردم بهخصوص باشندگان ولسوالیهای سرحدی به مراکز صحی کمتر است.
عتیقالله فیضی، رییس صحت عامه بدخشان میگوید که در تعدادی از ولسوالیها خدمات صحی بهگونه اساسی برای مردم ارائه میشود، اما در تشکیل مراکز صحی، داکتران زنانه و متخصصان نسایی- ولادی وجود ندارد و از این رو قابلهها به مشکلات مردم رسیدگی میکنند.
او در مورد کمبود ادویه در مراکز صحی میگوید:”شاید یک تعداد مراکزصحی در کوتاه مدت با کمبود ادویه مواجه شوند، ولی این حالت دایمی نبوده و مطابق لیست ملی ادویه، به این مشکل رسیدگی میشود.”
این درحالیست که این مشکلات تنها به چند ولسوالی خلاصه نشده و بهگفتۀ شهروندان، در بیشتر ولسوالیهای ولایت بدخشان که دشوار گذر نیز میباشند، در کنار دیگر مشکلات، عدم دسترسی به خدمات صحی از اساسیترین مشکلات مردم، بهویژه زنان میباشد.
