ملالی، 26 ساله، با موهای ژولیده، نامنظم و کثیف دركنار انبوهی از کثافات زیر پل سرخ در مرکز کابل دراز كشيده است.
او دو سال قبل از طريق اقاربش معتاد به هیرویین گشت. شش ماه قبل، خانوادهاش ملالي را از خانه اخراج كرد. اين زن، روزهایش را در زیر پل سوخته، جايگاه معتادان، میگذراند.
ملالی گاه وبیگاه پول گدایی میکند تا مواد خریداری کند. او بعد از مكالمه كوتاهي با خبرنگار« آی دبلیو پی آر» با صدای آرام گفت: « دور برو. مرا تنها بگذار. مرا آزار مده.» خبرنگار « آی دبلیو پی آر» چند روز بعد سراغ ملالي را گرفت. به وي گفته شد كه او مرد.
اعتياد 11 درصد جمعيت كشور
اعتیاد یکی از مشکلات عمده در افغانستان است. سید جاوید بدخش، رییس تداوی معتادان وزارت صحت عامه گفت تحقیقات اخیر نشان میدهند که 3.5 ميلیون تن در کشور (11 درصد از مجموع نفوس افغانستان) معتاد به مواد مخدر هستند. وی افزود كه از مجموع این رقم، 650 تا 890 هزار تن، زن هست و100 هزار تن آنان طفل.
چالشهاي تداوي اعتياد
پروسه تداوی معتادان به طور خاص برای زنان، به علت کمبود منابع با مشکلاتي مواجه است. بدخش گفت: « ما 108 مرکز تداوی برای معتادان در 34 ولایت داریم. از این تعداد شش مرکز آن که در شش ولایت افغانستان قرار دارد، برای زنان است.»
به گفته اين مقام مرکز تداوي معتادان کابل صرف 80 بستر دارد و مراکز مداوی معتادین بلخ و ننگرهار، 60 بستره استند. كلنيكهاي بدخشان و هرات امكانات تداوی 30 زن را در یک وقت دارند و كلنيك فراه، تنها 20 بستر دارد.
پرویز رحیمی، از مسوولان کميسیون مستقل حقوق بشر میگوید که الگوگیری از زنان معتاد در خانواده و اجتماع یکی از نگرانیهای عمده این نهاد است.
او گفت: « بعضاً ما با زنانی روبهرو شدهایم که به خاطر دریافت پول برای خرید مواد مخدر، اطفال شان را به فروش رسانیدهاند.» او افزود که زنان، معمولاً توسط شوهران و یا اعضای فامیل شان به مواد مخدر معتاد میگردند.
محمد عثمان فروتن، رییس پلان و پالیسی وزارت مبارزه با مواد مخدر گفت که فقر و سطح بلند بیکاری، باعث رویآوري مردم به مواد مخدر شده است. او اضافه کرد که برنامه محو کشت خشخاش و تداوی معتادان، فقط بخشی از راه حل برای این معضل است.
فروتن گفت: « ما کمپاین آگاهیدهی را در ولایات راهاندازی کردهایم. برعلاوه این، همه تأثیرات ناگوار موادمخدر باید شامل برنامه آموزشی شود که ما در راستای معرفی این برنامه با وزارتهای ذیربط کار میکنیم.»
وزارت زنان براي زناني معتاد برنامه ندارد
متین اکبری، یک تن از مقامهاي وزارت امور زنان میگوید که بسیاری از زنان به منظور به دست آوردن پول خرید مواد مخدر، به جرایم کوچک و فحشا روی میآورند. اکبری گفت: « وزارت امور زنان هیچ نوع پلانی برای مبارزه با این مشکل ندارد.»
نجیبالله دانش، معاون سخنگوی وزارت امور داخله گفت که اعتیاد باعث جنایت میشود. او اضافه کرد: « پولیس شماری از زنان معتاد را دستگیر کرده که در دزدیها و کیسهبریها دست داشتند.»
دانش افزود که پولیس دوهزار معتاد را، به شمول مردان و زنان، از شهر کابل به بیرون از شهر برده است. وی علاوه کرد که ارگانهای دولتی فعلاً امکانات تداوی این همه معتاد را ندارند.
وزارت صحت میگوید برای کسانی که با اعتیاد مبارزه میکنند، امكانات تداوی و کلینیک را مساعد میکند. به گفته این وزارت ماهيانه، 400 تن از معتادان در سراسر کشور تداوي ميشوند.
حکومت، با وجود آمار بلند اعتیاد میگوید که کشت خشخاش در حال کاهش است. براساس گفته فروتن در سال 2015 در حدود 19 درصد کشت کوکنار در کشوركم شدهاست.
فروتن گفت در سال 2014 میلادی 6400 تن تریاک تولید شد و به عكس، در سال 2015 به مقدار 3300 تن ترياك توليد شده است.
تحقیقات نشان میدهند که بیشتر کشت تریاک درولايات جنوب و جنوب شرق كه حکومت کنترول کمتری در آنجا دارد توليد ميشوند.
بازي طفلانه
معتادان در کابل میگویند که دسترسی به مواد مخدر فعلاً به یک «بازي طفلانه» تبديل گشتهاست.
شاه پری، یک تن از معتادان گفت: « حالا ما به آسانی میتوانیم مواد به دست بیاوریم. فروشندگان مواد مخدر به گونه آشکار در مارکیتها مواد را به معتادان به فروش میرسانند.»
سیمین، یک تن از خانمهای معتاد گفت اولین کسی که وی را به مواد مخدر آشنا ساخت شوهرش بود. وی افزود: « من از هفت سال به اینسو با شوهرم مواد استفاده میکنم. ما تمامی اموال خود را فروختهايم و هیچ راه برگشت از این حالت نداریم.»
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید