كار وبار شركت های مخابراتی این روزها در كشور رونق فراوانی یافته است، اما به موازات این پیشرفت، نگرانی مردم نیز از آنتن های مخابراتی و تششعات مقناطیسی آن و همچنین استفاده بیش از حد از تیلفون همراه افزایش یافته است. گفته می‌شود امواج مقناطیسی آنتن ها و موبایل ها خطر مریضی و حتی مرگ را افزایش می دهد.
به گفته وزارت مخابرات و تكنالوژی، همین اكنون در سطح كشور بیش از شش هزار آنتن و تنها در كابل حدود 200 آنتن از پنج شركت مخابراتی نصب است.
در این گزارش ما تحقیقاتی را انجام داده ایم كه نشان می دهد مردم شهر كابل و برخی از ولایات، از نصب آنتن های مخابراتی در محل های مسكونی وهمچنین زیگنال های وسایط نقلیه ایتلاف و اردوی ملی و… شكایت داشته و امواج مقناطیسی ساطع شده از آنتن ها و وسایل مخابراتی را مضر صحت خود می دانند.
جان آقا باشنده پل آرتل شهر كابل میگوید:” من در دامنه كوه زندگی می‌كنم و در نزدیك خانه ما چهار آنتن مخابراتی نصب است. از یكسو جنراتورهای آنتن ها مزاحمت ایجاد میكند و از جانب دیگر امواج مضره آن به خانه ها و در چندین متری آن كه مكتب نیز قرار دارد، نفوذ میكند.”
به گفته او، اهالی این منطقه چندین بار در ناحیه مربوطه شكایت نیز كرده‌اند، اما شكایت آنان به جایی نرسیده است.
درهمین حال، حسن اكبر محصل پوهنتون ولایت بلخ می‌گــوید:”وجود دكل ها و تاورها در منازل مسكونی مشكل ساز است، باید هر آنتن از خانه های مسكونی 500 متر فاصله داشته باشد و مانند كشور ایران یك قانون كلی در این مورد تصویب گردد. چون طبق معلومات و پــژوهش هـــــایم این امواج می‌تواند بر صحت انسان تاثیر بگذارد و باعث امراض روانی، جنسی و حتی سرطان گردد.”
از سوی دیگر، نوید بهزاد باشنده شهر مزار شریف میگوید:” با تاسف بسیاری از مالكین خانه ها، حویلی های خود را با مبالغ گزاف به شركت های مخابراتی به خاطر نصب آنتن ها به كرایه می‌دهند و خود به جای دیگری كوچ می‌كنند، اما این همسایه ها هستند كه باید با مصیبت امواج مرگزای مقناطیسی مواجه گردند.”
جمیل دكاندار و باشنده شهر مزار شریف نیز جز كسانی است كه از نصب غیر معیاری آنتن ها بیمناك است و میگوید:” در نزدیك خانه ما یك آنتن مخابراتی نصب شده است و با تاسف گفته می شود دو همسایه ما به مرض سرطان مبتلا شدند و پس از مدتی نخست موهایشان كاملاً رفت و سپس مردند.”
به گفته او، از یك سو آنتن های مخابراتی مشكل آفرین شده است و از جانب دیگر زیگنال های پخش شونده جمر موترهای قوای ایتلاف كه روزی چندین بار از جاده‌های شهر عبور و مرور می‌كنند، نیز مردم را نگران ساخته است كه باید دراین قسمت، ریاست صحت عامه، مخابرات و قومندانی امنیه این ولایت هرچه عاجل تصمیم بگیرند.
اختلاف نظر یا چشم داشت مفاد
مسئولان وزارت مخابرات و تكنالوژی كشور خلاف نظریههای وزارت صحت عامه، متخصصین و انجنیران، بر بی ضرر بودن شعاع های پخش كننده موبایل و آنتن های مخابراتی تاكید می‌ورزند.
انجنیر خیرمحمد فیضی؛ معاون بورد اترا در وزارت تكنالوژی و مخابرات میگوید:” درتمام جهان ازتكنالوژی “جی اس ام” استفاده صورت می‌گیرد و تحقیقات و مطالعات نیز در این مورد صورت گرفته و هیچگونه عوارضی در پی ندارد. ما از همان تكنالوژی استفاده می‌كنیم كه در سایر كشورها استفاده می‌گردد و مشكلات صحی را بار نمی آورد. ایـــــن آنتن ها دارای امواج فریكونسی غیر آنالیزكننده (غیرقابل جذب) می‌باشند.”
به گفته فیضی، در مجموع در سطح افغانستان پنج شركت مخابراتی افغان بسیم، ام تی ان، روشن، اتصالات و افغان تلكـــام با بیش از 6 هزار آنتن مخابراتی فعالیت می‌كنند كه آنان جواز ملی دارند، اما گاهگاهی به خاطر عدم كیفیت معیاری این شركت ها با جریمه های نقدی نیز مواجه شده اند.
از جانب دیگر وزارت صحت عامه كشور بر عوارض این آنتن ها و حتی استفاده دوامدار تیلفون همراه به عموم مردم به خصوص اطفال زیر سن هشت سال و مادران حامله هشدار می دهد.
داكتر سید حفیظ الله فیاض؛ سخنگوی وزارت صحت عامه كشور میگوید:” در صورت عدم استفاده درست از آنتن های مخابراتی و تلیفون همراه، امراض گوناگون در انسان ایجاد می شود. هرچند دراین مورد سازمان صحی جهان و بسیاری از كشورها در حال تحقیق هستند، اما این را می توان به صراحت گفت، هر آن چیزی كه شعاع تولید می كند، خطرزا می‌باشد. “
به گفته وی، وزارت صحت به خاطر رفع مسئولیت و برای جلوگیری از خطرات بیشتر آن و حفظ صحت مردم، با وزارت مخابرات تماس گرفته و فیصله كرده كه باید ارتفاع آنتن های مخابراتی در مناطق مسكونی حداقل 20متر بوده و در فاصله 200 متر دورتر از مناطق رهایشی واقع گردد.
فیاض افزود: “به اساس این فیصله، شركت های مخابراتی حق ندارند كه در نزدیك مكاتب و شفاخانه ها آنتن نصب نمایند. چون شعاع هایی تولید شده آنتن ها در نزدیك شفاخانه ها با شعاع های وسایل طبی چون اكسری و … در تقابل قرار گرفته و بیم مشكلات جدیتر متصور است.”
سخنگوی وزارت صحت عامه ادامه داد: “به همین ترتیب نصب آنتن ها در نزدیك مكاتب نیز خطر زا می‌باشد، از اینكه اطفال آسیب پذیرتر از دیگران اند، جسم شان زودتر شعاعهای مضره را جذب میكند. بناً موجودیت چنین آنتن ها در اطراف مكاتب و شفاخانه ها و دیگر مناطق مسكونی درحقیقت دشمنی با صحت مردم افغانستان است.”
به گفته فیاض، اگر شركت ها به این امر توجه نكنند و خودسرانه خلاف معیارهای تعین شده عمل كنند، با برخورد قانونی این وزارت روبرو خواهند شد.
با این حال، داكتر عبدالله فهیم؛ معین عرضه خدمات صحی وزارت صحت عامه میگوید:” هرچند تحقیقات معتبر و آمار دراین مورد در كشور وجود ندارد، اما به صراحت و از روی تجارب میتوان گفت كه امواج مقناطیسی بدون ضرر نیست. زمانی كه یك لین برق با ولتاژ بلند از یك ساحه می‌گذرد، نشو و نمای نباتات در آن ساحه نسبت به ساحات دیگر ضعیف و حتی نابود كننده می‌باشد، گزارش هایی نیز وجود دارد كه استفاده تلیفون همراه در كودكان سبب سوء رفتار، سردرد، كسالت و خشن بودن سلوك شده است.”
به گفته فهیم، موارد دیگری نیز اتفاق افتاده است، زمانی كه پرنده‌ها در معرض شعاع و امواج این آنتن ها قرار گرفته اند، حتی منجر به مرگ آنان شده است. بنابرآن در تحقیقات انجام شده فعلی، برای وقایه و یا جلوگیری از این امواج، اطفال باید از تلیفون ها به دور و حتی خانم های حامله نیز تا حد امكان از موبایل، جاروب برقی، داش های مایكرویف، كمپیوتر و… به شكـــــل دوام دار خود‌داری ورزند.
داكتر خلیل احمد محرابی یكی از متخصصان در ولایت بلخ میگوید:” شعاع در مجموع بر سیستم عصبی انسان تاثیر منفی گذاشته و باعث امراض مغزی و روانی و دیگر امراض گوناگون می گردد. اضرار شعاع و آنتن های كه در نزدیك منازل مسكونی موقعیت دارند، می‌تواند مشكل ساز باشد، اما باید آنتن های مخابراتی به سیستم فلتر كننده و افراد متخصص این كار مجهز باشند تا از بروز همچو خطرات جلوگیری به عمل آید.”
خصوصی شدن مشكل عمده
برخی از كارشناسان می گویند، پیشرفت تكنولوژی محاسن زیادی برای بشریت دارد و نمی توان آنها را نادیده گرفت، اما در همه ابعاد چنین نیست و دغدغه و خطرهایی هم به دنبال دارد. مشكل جامعه امروز افغانستان، تاخیر آموزش و همگام نبودن آن با استفاده از تكنولوژی است.
انجینرعبدالرحمن صلاحی یكی از اعضای شورای متخصصان ولایت هرات میگوید:” آنتن های مخابراتی در مناطق مسكونی نباید نصب شود چرا كه براساس برخی تحقیقات كه صورت گرفته معضلات صحی را به بار می آورد. “در همین حال شماری از باشندگان هرات به این باور اند كه وجود آنتن های مخابراتی سبب امراض روانی می شود. آنها از مقامات مسئول می خواهند تا در این زمینه توجهی جدی نمایند.
به باور این باشندگان، هیچگاه مسئولین مخابرات در این زمینه توجه نكرده اند و برخی از شركت های مخابراتی بدون دریافت جواز در مكان ها مختلف آنتن نصب می‌نمایند.
این در حالیست كه سید نور احمد علوی، رئیس مخابرات ولایت هـــــرات می گوید: “هیچ كمپنی بدون جواز تا كنون آنتن نصب نكرده، چرا كه نصب هر آنتن مخابراتی در حدود 200 هزار دالر هزینه نیاز دارد و در صورتی كه بدون جواز شروع به فعالیت نمایند به ضرر خود این شركت ها تمام می شود.“
وی همچنان افزود، قبل از اینكه مخابرات به سكتور خصوصی تعلق بگیرد، همه موارد مخابراتی مسئولیت دولت بوده، امــــا در حال حاضر كنترول تمام كمپنی های مخابراتی را شركت خصوصی ”اترا“ به عهده گرفته و جواز نصب آنتن ها و مسئولیت كنترول فعالیت شركت ها نیز بر عهده ”اترا“ است.
در همین حال گزارش های رسیده از ولایت غزنی حاكی است كه مردم این ولایت از موجودیت نصب آنتن های مخابراتی در محلات مسكونی و بدون در نظرداشت معیارهای جهانی شكایت دارند.
غلام محمد یكی از باشنده‌های ولسوالی ده یك ولایت غزنی میگوید:” از زمانی كه در تلیفون همراهم صحبت می‌كنم گوش هایم یكنوع خارش پیدا كرده و در ضمن به كسالت و سردردی و سرگیجی مبتلا شده ام.“
درعین حال انجنیر عین الدین؛ رئیس مخابرات ولایت غزنی میگوید:” اینكه امواج آنتن ها، تلیفون های همراه و آنتن های آن به صحت مردم زیــان وارد می كند، این گونه باورها بی جا و بی اساس است.”
از سوی دیگر امین گل حنیف یكی ازاستادان دیپارتمنت برق و الكترونیك فاكولته انجنیری پوهنتون كابل میگوید:”وقتی امواج به جسم تشعشع كند، به طور مثال مبایل نزدیك سرگرفته شود و مكالمه صورت بگیرد، این شعاع در دماغ نفوذ می كند. در بین مغز یك ساختمان یا حایلی وجود دارد كه مواد زهرآگین امواج می‌تواند آن را تخریب كرده و باعث تغییر این حایل شده و به مرور زمان سبب امراض مختلف به خصوص تومور صغیره و خبیثه در مغز می گردد. و در ضمن امواج مضره سبب مرض آمونیا یا نوعی سرطان خون می‌شود، اما این موضوع در صورتی امكان پذیر است كه شدت امواج بلند برود و یا نیز انسان در معرض دوامدار این اشعه یا امواج قرار گیرد.“
به باور او، در استفاده از مبایل، تاثیر بر مغز كمتر است، ولی استفاده دوامدار آن خالی از خطر نیست. به خصوص در مادران حامله و اطفال تاثیرات بیشتر را دارد. در تحقیقات اخیری كه در سال 2011 انجام شده، واضح گردیده كه در استفاده دوام دار از موبایل خطرات سرطانزا بودن و تومورهای مغزی متصور است و خطر جدی می‌باشد، اما در قسمت تاور یا آنتن های تلیفون ها باید گفت كه امواج این آنتن ها در بالا یعنی نظر به ارتفاع آنتن دارای شدت زیاد بوده و چون كابل مردم در دامنه های كوه ها زندگی می‌كنند، مشكل سازتر و خطرات زیادی را میتوان متصور شد. به هر اندازه كه در یك ساحه كیفیت یك شركت مخابراتی مشكل داشته باشد، به همان اندازه انعكاسات مضره بیشتر می‌باشد.
استاد حنیف می‌افزاید:” هرچند وزارت مخابرات واقعاً خدمت بزرگی را در عرصه تكنالوژی كرده است، اما باید این خدمات معیاری و همه جوانب آن در نظر گرفته شود. با تاسف برخی از جوانان بیشتر از حد معمول با تلیفون سر و كار دارند.”
شماری از مردم شهر كابل به این باور اند كه وزارت مخابرات باید یك آنتن بزرگ و واحد در یكی از نقاط نصب نماید تا از یكسو از تعداد آنتن ها كم گردد و از جانب دیگر عوارض احتمالی كمتر شود.
وزارت مخابرات نیز به رسانه ها وعده سپرده است كه روی ایجاد یك آنتن بزرگ مشترك تلاش های بیشتری را انجام دهد.
این درحالیست كه از یكسو شكایات زیادی از عدم كیفیت برخی از شركت ها بالا گرفته است و از جانب دیگر این شركت ها برای جلب مشتریان بیشتر تخفیف های را به راه انداخته اند كه یك مشتری در مقابل مبلغ كم، بتواند ساعت ها از تلیفون همراه بدون وقفه استفاده كند.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید
