بالآخره برهان الدین ربانی، رهبر جمعیت اسلامی افغانستان از سوی اعضای شورای عالی صلح به ریاست این شورا تعیین شد.
صبغت الله مجددی که خود را مستحق این ریاست می‌دانست و از چند سال به این سو ریاست کمیسیون تحکیم صلح را بر عهده داشت و بسیاری فکر می‌کردند که او به این ریاست خواهد رسید، اعلان کرد که به خاطر بعضی مخالفت‌ها از این ریاست دست بر داشته است.
این که این اختلافات چه بوده که وی را وادار به گذشت از این ریاست کرده، به آن‌ها اشاره نکرده است. آقای مجددی از همان روز‌های اول تشکیل شورای عالی صلح، ستارۀ بختش را برای رسیدن به چنین ریاستی کم نور می‌دید و به این خاطر با عصبیت خاصی گفت: تا زمانی با آی اس آی دیده نشود و شورایی برای تماس‌گیری با این شبکه به میان نیاید کار این شورا‌ها نتیجه نخواهد داشت و اینک می‌گوید که به علت بعضی اختلافات از این ریاست صرف‌نظر کرده است.
برهان الدین ربانی که با سپری شدن دو ماه از ریاست جمهوری صبغت الله مجددی بعد از پیروزی مجاهدین، رئیس دولت اسلامی افغانستان شد و بعد از آن که نیرو‌های زیر فرمانش از طالبان در کابل شکست خوردند، به مزار رفت و با تهاجم بعدی طالبان به شمال، راه تخار و بدخشان را در پیش گرفت و تا زمان سقوط امارت طالبان به وسیلۀ نیرو‌های امریکایی، دولت نام نهادی در افغانستان داشت.
با شکست طالبان و تدویر کنفرانس بن و تعیین حامد کرزی به عنوان رئیس دولت موقت، با تمام نارضایتی‌های ربانی، بر دولت او مهرپایان گذاشته شد.
پذیرفته شدن بی چون و چرای حامد کرزی و برکناری ربانی از سوی هیئت ارسالی به بن که ریاست و نقش اصلی در این گفتگو‌ها را فرماندهان شورای نظار به عنوان بخش اصلی و نیرومند جمعیت بر عهده داشتند، باعث تضعیف قدرت و موقعیت برهان الدین ربانی در عرصۀ سیاسی کشور شد.
او در انتخابات پارلمانی سال 1384 شرکت کرد و برای پنج سال نمایندۀ بدخشان در ولسی جرگه شد. با این که او در سال‌های اخیر کمتر به جلسات ولسی جرگه می‌رفت، اما در طول دوران حضورش در ولسی جرگه حرف زیادی نزد و ترجیح داد تا در این مدت ساکت و خاموش باشد.
حامد کرزی که با ربانی و جمعیت او همیشه با کجدار و مریز را ه می‌رفت، گاهی او را فراموش نکرده و بالآخره با میانجیگری عبدالرب رسول سیاف، یکی دیگر از رهبران تنظیمی که همیشه با حامد کرزی نزدیک بوده، ربانی را وادار ساخت تا به ارگ بیاید و با توافق رهبران دیگر جهادی، ریاست جرگۀ 1600 نفری مشورتی صلح را در ماه اسد امسال به عهده بگیرد.
بالآخره بعد از تشکیل شورای عالی 68 نفری صلح، اینک او ریاست این شورا را نیز به عهده گرفت و گفت که باید تمام افغان‌ها در این راه کوشش کنند.
مجددی که گاه با عصبیت در برابر هر حرفی واکنش نشان می‌دهد و کمتر به موازین دیپلماتیک خود را پابند می‌داند و حال با کهولت بیشتر سن، این کمبود واضح‌تر در او نمایان شده، این امر به طور حتم در جلوگیری از رسیدنش به ریاست شورای عالی نقش عمده داشته و رسیدن ربانی به جای او را به این ریاست تسریع نموده است.
برهان الدین ربانی وقتی به ریاست جرگه مشورتی صلح رسید، اعلان کرد که برای پذیرش این کار زیر فشار زیادی قرار داشته و برخی از دوستانش با پذیرش چنین ریاستی با او مخالف بوده اند.
یاران نزدیک ربانی در جمعیت و مخصوصاً نسل جدید جمعیت و شورای نظار که به قضایا با دیدۀ دیگری می‌نگرند، از منظر‌های مختلفی، صلح با طالبان را نمی پسندند، مخصوصاً که طالبان را قاتلان بسیاری از یاران همسنگر شان دانسته و قتل مسعود را نیز از طالبان می‌دانند و با پذیرش چنین ریاستی از سوی رهبر جمعیت این باور را در خود زنده می‌کنند که او به مسعود وفا دار نبوده، با خزیدن به سیاست‌های امتیازطلبانه، به شهاد ت او وقعی نمی گذارد.
زمانی که مناسبات برهان الدین ربانی با کرزی و ارگ ریاست جمهوری خراب شد، او اعلان کرد که با طالبان هیچ مخالفتی نداشته و با این گروه روابطی هم دارد، اما در این مورد، جزئیات بیشتری ارائه نکرد.
در شرایط کنونی برخی از تحلیل‌گران بر این باور اند که چون در پنج سال درگیری میان طالبان و جبهۀ متحد شمال که ربانی مهم‌ترین رهبر آن بود، جوی‌‌های خون جاری گشت و با قساوت یکی، سنگر‌های دیگری را کوفتند، هم چنان طالبان، بیشتر پشتون‌تبار اند، لذا زمینۀ کمتری برای پیروزی روند مصالحه با ریاست برهان الدین ربانی وجود دارد.
مگر در گسترۀ سیاسی افغانستان هر کاری ممکن است، به شرطی که این کار از حمایت جامعۀ جهانی برخوردار باشد، چیزی که تا حال رغبت و تلاش مهمی از سوی جامعۀ جهانی برای پیروزی این روند دیده نشده و پاکستان نیز خواهان پیروزی چنین روندی به زودی نبوده است.
تجربۀ دستگیری ملا برادر در پاکستان نیز هشدار تندی به رهبران طالبان در سال گذشته بود که نباید بدون موافقت کامل پاکستان به چنین کار‌های کلانی دست بزنند و حال معلوم نیست برهان الدین ربانی چگونه از این سد‌های چالش‌دار عبور خواهد کرد و کشتی فرسودۀ صلح را به منزل مقصود خواهد رساند.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید
