محمد امین پانزده ساله که در صنف هفتم مکتب درس میخواند، میگوید که پس از رخصت شدن از مکتب، تا شب در یک ورکشاپ ترمیم موتر کار میکند.
او که میخواهد در آینده انجنیر شود، در مورد کارش میگوید:”من صنف هفت مکتب هستم، ساعت 10 صبح زمانی که از مکتب رخصت میشوم الی ساعتهای 7 ویا 9 شب در این ورکشاپ مصروف کار میباشم، مدت دوسال از کار من در این ورکشاپ میشود، آرزوی من در آینده این است که انجینیر شوم.”
از سویی هم حسن، یک تن دیگر از کودکان کارگر میگوید که کار میکند تا برای خانوادهاش غذا فراهم سازد و به همین دلیل، مکتب را ترک کرده است.
حسن که با ترک آموزش از رسیدن به آرزوهایش محروم شده است، میگوید که اکنون، رسیدن به درجهی استادی در بخش آهنگری موتر، تنها ارزویش در زندگی است.
او افزود:” من مکتب نمیروم و تمام روز را در این محل مصروف آهنگری موترمیباشم و در یک هفته 500 افغانی درآمد دارم، من آرزوهای زیادی داشتم اما به آنها نرسیدهام و از درس و تحصیل باز ماندهام، اما حالا آرزوی من این است که در کار فعلی خود استاد شوم.”
با این حال، روانشناسان به این باور اند که کودکان مصروف در کارهای شاقه، به دلیل محروم شدن از آموزش و بازیهای کودکانه، نمیتوانند به گونهی درست رشد کنند.
سید روحالله رضوانی، یک تن از روانشناسان میگوید که این کودکان ممکن مورد سوءاستفادهی روانی و عاطفی قرار گیرند.
رضوانی گفت:” به دلیل این که این کودکان آشنایی با قواعد و خطرات آسیبهای ارتباط در دنیای بزرگسالان ندارند، ممکن است مورد سوء استفادههای روانی و عاطفی قرار گیرند و شخصیتهای تشویشی میداشته باشند، اینها در بزرگسالی اگر شخص پولدار هم باشند اظطراب مالی خواهند داشت.”
خبیب حسرت، کارشناس اجتماعی نیز میگوید که کار شاقه، میتواند پیامدهای ناگواری برای کودکان و جامعه داشته باشد.
حسرت افزود:” کار شاقهی کودکان باعث میشود که این کودکان از درس و تحصیل محروم و در چرخهی فقر باقی بمانند، این کودکان زمانی که از آموزش و تربیت مناسب محروم شوند در معرض جرایم و مشکلات اخلاقی قرار میگیرند، با افزایش کودکان کار تعداد نیروی کار در آینده کاهش یافته واین موضوع رشد اقتصادی و توسعهی اجتماعی را به تاخیر میاندازد.”
با این همه، مسوولان وزارت کار و امور اجتماعی میگویند که تلاش میکنند تا از استخدام کودکان در کار جلوگیری کنند.
سمیعالله ابراهیمی، سخنگوی وزارت کار و امور اجتماعی میگوید که مفتشین این وزارت، با خانوادههای کودکان کارگر نیز صحبت میکنند تا کودکان شان را به جای کار، به مکتب بفرستند.
ابراهیمی گفت:” مفتشین وزارت کار و امور اجتماعی از قسمتهای مختلف نظارت میکنند، در قدم اول به کارفرمای این کودکان هدایت داده میشود که از کار کردن بالای این کودکان خودداری کنند و اگر چندین بار نافرمانی تکرار شد، این یک نافرمانی قانونی شناخته میشود و برای جلوگیری از آن دست به کار میشویم.”
آمار دقیقی از کودکانی که مصروف کارهای شاقه در افغانستان هستند وجود ندارد.
اما بر اساس معلومات نهادهای بینالمللی، بیش از یک سوم کودکان در افغانستان، مصروف کارهای شاقه هستند.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید