براساس برآورد سازمان صحی جهان در سال گذشته، همه‌گیری ویروس کووید- 19 باعث مرگ نزدیک به 16میلیون نفر در سراسر جهان شده است.
این سازمان معتقد است که بسیاری از کشورها شمار مرگ و میر ناشی از کووید-19 را کمتر از میزان واقعی آن برآورد کرده‌اند.
اما در افغانستان با وجودی که بیشتر از سه سال از ثبت اولین واقعه این بیماری می‌گذرد، ولی مردم در شماری از مناطق به دلیل باورمندی به شایعات و عدم آگاهی صحی و یا عدم دسترسی به اطلاعات، تاکنون توصیه‌های سازمان‌های صحی در این مورد را جدی نمی‌گیرند.
فیروز، باشندۀ ولایت فاریاب می گوید، کرونا یک پروژه‌ای بود که برای ترساندن مردم راه‌اندازی شده بود: “زکام و جان دردی را کرونا نامیدند و مردم هم از ترس و هراس زیاد تلف شدند. مردم با شنیدن پیام‌ها و تبلیغات زیاد در این مورد، استرس پیدا کردند و این تشویش سبب تلفات شد.”
غلام حیدر، از باشنده‌گان ولایت جوزجان نیز به مرض کرونا و خطرات آن بی باور است.او می‌گوید: “کرونا وجود ندارد و این یک تبلیغ بیش نبود؛ چون در فصل زمستان مردم زکام می‌شوند و ریزیش می‌کنند اما کرونا نیستند.”
بیهوده پنداشتن توصیه‌ها
پس ازآنکه قربانیان ویروس کرونا در چین به 259 تن رسید و در دیگر کشورهای جهان نیز گسترش یافت، سازمان صحی جهان در اول فبروری سال 2021 میلادی از تمام کشورهای جهان خواست که برای مقابله با شیوع ویروس کرونا، آمادگی داشته باشند.
بعد از این اعلام سازمان صحی جهان، در کشورهای مختلف اقداماتی چون؛ پوشیدن ماسک، رعایت فاصله میان افراد، روزانه چند بار شستن دست‌ها و قرنطین شهرها، برای جلوگیری از شیوع بیشتر این ویروس روی دست گرفته شد.
درافغانستان هرچند کدام شهری به طور کلی قرنطینه نشد، اما پوشیدن ماسک، دستکش، جلوگیری از تجمعات و غیره از تدابیری شمرده می شود که تا حدودی رعایت شد.
اما در این میان افرادی نیز بودند/استند که چنین تدابیر وقایوی را بیهوده و به نفع شرکت‌های عرضه کننده ماسک و دستکش و غیره می‌پندارند.
محمد ایرکین، از باشنده گان ولایت فاریاب می گوید که شستن دست روز چند بار و پوشیدن ماسک اصلا باعث جلوگیری کرونا نه، بلکه باعث رونق یافتن بازار ماسک، مایع دستشویی یا ضد عفونی شده است.
“من واکسین کرونا دریافت نکردم. مرچ دولمه و دیگر سبزیجات ضد کرونا را هم نخوردم، مرا کووید- 19 نگرفت. از آن زمان تا حال به شهر و بازار هم بدون ماسک گشت و گذار می‌کنم.”
درعین حال فرید احمد، از باشنده گان ولایت بلخ می‌گوید: “از بس که می‌گفتند دست‌های تان را بشویید، مایع دستشویی از 100 افغانی به 500 افغانی رسید. دراصل این کارها هیچ فایده‌ای نداشت، همان کسانی که این چیزها را زیاد مراعات کردند، فوت کردند.”
اما شماری از افرادی که شکار شایعات استند این سوال را نیز مطرح می‌کنند که با وجود توصیه‌های سازمان صحی جهان و تدابیر شدید از سوی بسیاری کشورها، چرا میلیون‌ها نفر قربانی این مرض شدند؟ غلام حیدر از باشنده گان ولایت بلخ بر همین باور است، وی می‌گوید:”سازمان‌های صحی در دنیا و داکتران لایق اعلام کردند که پوشیدن ماسک و واکسین جلو این مرض را می‌گیرد، پس چرا میلون‌ها تن در جهان وفات کردند.”
از مبتلایان بشنویم
باوجودی که شایعات زیادی در رابطه به کرونا از بدو این بیماری با آن همراه شده است، اما بسیاری از افرد از شایعات رو گردان بوده و به دنبال وقایه و تداوی استند. این شهروندان کرونا را هنوز هم یک مرض خطرناک می‌دانند و با پوشیدن ماسک و در نظر گرفتن توصیه‌های مسئولان صحی، در جلوگیری از انتشار بیشتر آن می‌کوشند.
کاکا صادق یکی سالمندان ولایت بلخ می گوید که برای جلوگیری از کرونا همواره ماسک پوشیده، فاصله‌ها را رعایت کرده و واکسین هم کرده است. از این رو وی تا کنون جورو سلامت است، درحالی که به گفته وی شماری از هم سن و سالانش وفات کرده‌اند.
“من مسلمان استم و شستن دست و روی و نظافت را جزء ایمان خود دانسته و همیشه آن را مراعات می‌کنم. باید تمام مردم توصیه‌های داکتران را در نظر بگیرند تا به امراض مختلف دچار نشوند.”
نجیب الله باشنده دیگر این ولایت که تمام خانواده اش بیماری کرونا را سپری کرده، می گوید که مردم نباید شکار شایعات شوند و نیاز است تا از تجربه‌های دور و نزدیک خویش بیاموزند و توصیه های صحی را مراعات کنند: ” من خودم کرونا را سپری نمودیم و این یک مرض کشنده است و اگر توصیه داکتران را مدنظر نمی‌گرفتم حالا من هم در کنار دیگران وفات می‌کردم”
نیاز به وقایه و واکسین
در همین حال متخصصان صحی ضمن اینکه به رعایت توصیه‌های صحی تاکید دارند، از موثریت واکسین کرونا نیز صحبت می‌کنند.
داکتراسدالله، یکی از متخصصان صحی در این رابطه می‌گوید: “باید برای مردم آگاهی داده شود که استفاده از ماسک فیصدی انتشار امراض ساری را کمتر می‌سازد و شستن دست و رعایت نظافت هم در هر زمان ضرور است.”
وی می‌افزاید که در کنار توصیه های صحی، واکسین نیز برای جلوگیری از شیوع امراض بسیار مهم است و در جلوگیری از شیوع بیشتر کرونا نیز بسیار مؤثر واقع شده است.
“در سال‌هایی که واکسین وجود نداشت، در ولایات مختلف واقعات کرونا بسیار زیاد بود. من در یک شفاخانه وظیفه داشتم و روزانه بیشتر از ده نفر را تشخیص می‌کردیم که کرونا دارد. اما حال موارد کرونا کم شده و این همه از تاثیرات واکسین است.”
از سوی دیگر داکتر شرافت زمان، سخنگوی وزارت صحت عامه از مردم می‌خواهد که نباید مردم به شایعات باور کنند و خود را در معرض خطر قرار دهند.
“مرض کرونا تهدید جدی است. این مرض شایعه نیست و ما شاهد مبتلا شدن شمار زیادی از مردم به این بیماری و تلفات آن بودیم. در حدود هشت هزار تن از هموطنان ما جان‌های شان را از دست دادند.”
قابل یادآوری است که بر اساس آمارهای رسمی وزارت صحت عامه افغانستان، از اولین واقعه کرونا که در پنجم حوت سات 1398 در هرات به ثبت رسید تا کنون حدود 180هزار افغان به این ویروس مبتلا شده‌اند.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید
