براساس آماری که کلید بهدست آوردهاست، از سال گذشتهی خورشیدی(1399) به اینسو، 19 مشاور به اساس حکم رییس جمهور در بخشهای مختلف برای والیان حوزهی غرب گماشته شدهاند.
این مشاوران در بخشهای روابط عامه، زیربناها، اقتصاد، حکومتداری خوب و مسایل حقوقی با عقد قرارداد یک ساله از سوی ارگانهای محل مقرر شدهاند.
یافتههای کلید، نشان میدهد که اکنون پنج مشاور در هرات، هشت مشاور در فراه، پنج مشاور در بادغیس و دو مشاور برای والی غور تعیین گردیدهاست.
ادارهی ارگانهای محل، میگوید که رقم مشاوران والیان در هر ولایت به اساس نیازمندیها و درخواست دفاتر والیان مشخص میشود.
مسوولان این اداره، بیان میکنند که داشتن تجربهی کاری تنها معیار اساسی برای مقرری مشاوران والیان در نظر گرفته شده و با انجام یک مصاحبهی بدون طیکردن پروسهی رقابت در پستهای مشاوریت جذب میشوند.
به گفتهی این مسوولان، برای هریک از مشاوران در ماه مبلغ 30 الی 50 هزار افغانی از بودجهی حکومت معاش پرداخت میشود.
با وجود این، والیان ولایات حوزه غرب کارنامهی این مشاوران را غیرموثر میدانند.
آنان، میگویند که لایحه وظایف مشاوران عمومی و مشترک میباشد و به همین دلیل عملکرد آنان نمیتواند تغییرات مثبتی به دنبال داشته باشد.
در همین حال، اعضای شوراهای ولایتی حوزه غرب، کارکرد مشاوران والیان را موازی با عملکرد خویش میدانند.
اعضای ولسی جرگه هم میگویند که بررسیهای این نهاد نشان میدهد که مشاوران والیان طی پنج ماه اخیر نه تنها کار موثری نداشتهاند؛ بلکه فاصلهها بین مردم و حکومت را بیشتر کرده و در گسترش فساد اداری در سطح محلات نیز نقش برجستهیی داشتهاند.
شوراهای ولایتی و اعضای ولسی جرگه، ایجاد پستهای مشاورین والیان را سمبولیک عنوان کرده و میگویند که مشاوران والیان کمپاینران رییس جمهور غنی و عبدالله عبداالله، رییس شورای عالی مصالحه ملی در انتخابات ریاست جمهوری بودهاند.
آنان، به این باورند که مشاوران والیان فقط به هدف دلخوشی و اخذ معاش از حکومت تعیین شدهاند.
اما برخی از مشاوران والیان در صحبت با کلید از کمتوجهی والیان و برخی از روسای ادارههای دولتی انتقاد نموده و میگویند که به همین اساس بیشتر مشورههای شان تحقق نیافته است.
این مشاوران اظهار میدارند که باوجود انجام خدمات در سطح محلات، تاکنون معاشی هم از حکومت دریافته نکردهاند.
کلیدگروپ، در این گزارش موفق شدهاست که با دو تن از مشاوران والیان ولایتهای حوزه غرب مصاحبه نماید.
نذیر خادم، مشاور اقتصادی والی غور، می گوید که بعضی کارهایی باید انجام میشد و همکاریهای لازم صورت میگرفت؛ اما تاکنون مورد توجه قرار نگرفتهاست.
خادم، از ارائه جزییات بیشتر در این مورد خودداری کرده و آن را جزء اسرار محرم ادارهاش عنوان میکند.
او، اما میافزاید که پستهای مشاوران والیان جدید است و به همین خاطر احتمال دارد که تمامی مشاوران در شروع کار با والیان به مشکل مواجه شده باشند.
آقای خادم، همچنان تصریح کرد که پلانها و استراتژیهای انکشافی سالهای گذشته به دلیل سیستم مرکزگرایی تحقق نیافته؛ اما با مشورههای مشاوران این استراتژیها تعدیل شده میتواند که تعدیل آنها سبب عملیشدن بسیاری از پروژههای انکشافی خواهد شد.
نذیر خادم، علاوه نمود که با گذشت پنجماه از آغاز کارش معاش خود را تاکنون دریافت نکردهاست.
یکی دیگر از مشاوران والیان حوزه غرب به شرط افشانشدن هویت خویش، نیز با کلید مصاحبه کردهاست.
این مشاور هم از عدم تحقق مشورههای خویش سخن میزند.
او، میگوید که مشاوران والیان به هدف از میانبرداشتن فاصلهها بین حکومت و مردم مقرر شدهاند.
این مشاور، همچنان میافزاید که تداوم جنگ بر کار مشاوران نیز تاثیرگذار بودهاست.
به گفتهی وی، مصروفبودن والیان در جنگ، سبب شده که مشورههای مشاوران در بخشهای اقتصادی، حقوقی و اجتماعی عملی نشود.
او، علاوه بر این، از برخورد مسوولان محلی با مشاوران انتقاد کرده و افزود که پستهای مشاوران تجربه جدید میباشد و بسیاری از روسای دولتی ارتباطات خوبی با آنان ندارند.
از سویی هم، این مشاور بیان میکند که اکنون مشاوران والیان به گونهی مشترک با هم کار میکنند و تاکنون وظایف جداگانهی شان طبق سمت شان مشخص نشدهاست.
مشاوران والیان حوزه غرب هم میپذیرند که آنان به اساس دورهی کاری شان در کمپاینهای انتخابات ریاست جمهوری و یا هم با حمایتهای سیاسی نزدیک شان مقرر شدهاند.
به گفتهی آنان، ادارهی ارگانهای محل فقط با انجام یک مصاحبه مشاوران والیان را بدون پروسهی رقابتی مقرر میکند.
کلیدگروپ دریافتهاست که در هرات در بخشهای زیربناها، حکومتداری خوب، روابط عامه، اقتصاد و مسایل حقوقی برای والی مشاور تعیین شدهاست.
اما سیدوحید قتالی، والی هرات از کارکرد مشاورانش راضی نیست.
او، میگوید که تاکنون مشاوران وی به صورت عمومی و مشترک کار نمودهاند و این باعث شده که کار آنان با پرسش مواجه شود.
قتالی، از مشاوران خویش انتظار دارد که به گونهی تخصصی و طبق همان پست شان مشورههای لازم را به وی ارائه کنند.
آماری که کلید از ولایت فراه بهدست آورده نشان میدهد که در این ولایت هفت مشاور برای والی مقرر شدهاست.
اما تاج محمد جاهد، والی فراه میگوید که گماشتن این مشاوران تغییرات مثبتی را در سطح محلات به وجود آورده نمیتواند.
جاهد، دلیل عدم کارآیی موثر مشاوران را موقتبودن روند کاری شان عنوان کرده افزود که کارمندان قراردادی در بدنهی حکومت کارکرد موثری ندارند.
در ولایت بادغیس، پنج مشاور در بخشهای مختلف برای والی تعیین شدهاست.
حسامالدین شمس، والی بادغیس میگوید که اکنون کار مشاوران خویش را ارزیابی کرده نمیتواند و پس از یک دورهی کاری بلندمدت نتیجهی عملکرد آنان مشخص خواهد شد.
با آنهم شمس، بیان میکند که در بخش زیربناها کار اساسی نشده و لازم است که مشاوران در این بخش مشورههای خویش را به گونهی تخصصی ارائه نمایند.
در میان ولایات حوزه غرب، تنها والی غور با داشتن دو مشاور در بخش مبارزه با مواد مخدر و امور اجتماعی، کمترین تعداد مشاوران را دارد .
عبدالظاهر فیضزاده، والی غور میگوید که چهار الی شش مشاور دیگر در ادارهی محلی این ولایت مقرر خواهند شد.
فیض زاده، کارکرد مشاورانش را رضایتبخش نمیداند و جزییات بیشتری از نتیجهی کار مشاوران خویش ارائه نمیکند.
اما وی، تاکید میکند که والیان مدیران مشاوران هستند که میتوانند با مدیرت سالم از مشاوران شان کمک بگیرند.
به گفتهی فیضزاده، مدتی کمی از کارش به حیث والی غور میگذرد و به همین دلیل هنوز ظرفیت و کارایی مشاورانش برای وی مشخص نیست.
با این همه، ارگانهای محل فعالیت مشاوران والیان را برای بهبود وضعیت ولایات و تقویت روابط مردم با حکومت تاثیرگذار میداند.
نرگس مومند، سخنگوی ارگانهای محل میگوید که مشاوران والیان در هر ولایت به اساس نیازمندیها و در خواست دفاتر والیها تعیین میشوند که تاهنوز در هر ولایت دو الی هفت مشاور از سوی این نهاد معرفی و مصروف کار میباشند .
این در حالیست که تاج محمد جاهد، والی فراه و سخنگوی والی هرات میگویند که مشاوران والیان به اساس تصامیم ادارهی ارگانهای محل گماشته شدند و از ادارههای محلی نظرخواهی نشده است.
سخنگوی ارگانهای محل، تجربهی کاری را معیار اساسی برای تعیین مشاوران والیان عنوان کرده و افزود که هر مشاور نظر به سمتاش لایحه وظایف جداگانهیی دارد.
نرگس مومند، شمار مجموعی مشاوران را مشخص نمیکند؛ اما بیان میکند که تاکنون روند مقرری مشاوران جریان دارد.
به گفتهی وی، برای هر مشاور نظر به مدت تجربه در هر ماه مبلغ 30 الی 50 هزار افغانی معاش تعیین شدهاست.
نرگس مومند، دلیل تاخیر پرداخت معاش مشاوران را دیر تصویبشدن سند بودجهی سال مالی ۱۴۰۰ عنوان کرده و افزود که به زودی معاش مشاوران والیان نیز پرداخت خواهد شد.
سخنگوی ارگانهای محلی، در مورد انتقاد والیان ولایات حوزهی غرب از مشاوران شان چیزی نمیگوید.
از سویی هم، اعضای ولسی جرگه و شوراهای ولایتی، ایجاد پستهای جدید برای مشاوران والیان را سمبولیک دانسته و میگویند که این افراد در دوران کمپاینهای انتخاباتی با تیمهای رییس جمهور غنی و عبداالله عبدالله کار نمودهاند و حکومت برای دلخوشی آنان برخیها را به سمت مشاوران والیان تعیین کردهاست.
عبدالستار حسینی، عضو ولسی جرگه میگوید که مشاوران والیان نه تنها فاصله میان حکومت و مردم را از بین نبردهاند، بلکه فاصلهها را بیشتر کردهاند.
حسینی، میافزاید که بررسیهای ولسی جرگه نشان میدهد که مقرری مشاوران والیان سبب افزایش فساد اداری در سطح محلات شده است؛ اما وی از مشخصکردن موارد فساد اداری توسط مشاوران خودداری نمود.
این عضو ولسی جرگه، پرداخت 50 هزار افغانی معاش برای هریک از مشاوران والیان را از جیب حکومت یک نوع بیعدالتی میان کارمندان دولت دانسته و بیان داشت که حکومت در عوض ایجاد پستهای مشاوران، معاش سایر کارمندان دولتی و خانوادههای شهداء را باید افزایش میداد.
از سویی هم، شماری از اعضای شوراهای ولایتی در حوزه غرب ایجاد پستهای مشاوران والیان را موازی با شوراهای ولایتی بیان میکنند.
آنان، میگویند که یکی از وظایف اعضای شوراهای ولایتی مشورهدادن به روسا و والیان ولایات است.
توریالی طاهری، معاون شورای ولایتی هرات، میگوید که حکومت پستهای مشاوران والیان را به گونهی سلیقهیی و دلخوشی کمپاینران انتخابات ایجاد کردهاست، نه به هدف کار.
طاهری، همچنان میافزاید، تاکنون کار مشاوران والیان موثریت نداشته است .
این در حالیست که پیش از این هم گفته شده بود که برخی از مشاوران مقامهای ارشد حکومت از جایگاه سیاسی شان سوءاستفاده کرده و در وزارت خانهها و سایر پستهای دولتی برخی از خویشاوندان و نزدیکان خویش را جابهجا نمودهاند.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید