هرچند در مقالهی اخیر رییس جمهور غنی که در مجلهی “فارن افیرس” منتشر شده، در زمینهی ایجاد حکومت انتقالی اشاراتی وجود دارد؛ اما از آمادهگی حکومت برای نشست استانبول هیچ خبری نیست.
کارشناسان امور سیاسی به این نظراند که شورای عالی مصالحه ملی که برای ایجاد اجماع در سطح ملی و منطقوی برای صلح ایجاد گردیده، تا کنون دستآورد اساسی در این زمینه نداشته و حتا با گذشت هفتهها تا هنوز نتوانسته است که طرح صلح جمهوریت را توحید و به اشتراک بگذارد.
پس از آنکه ایالات متحدهی امریکا طرح نشست استانبول را به میدان کشید و نقشهیی برای آن ارایه کرد، جانب جمهوریت از کار روی طرحی خبر داد که با در نظرداشت طرحهای جوانب سیاسی دیگر در افغانستان نهایی خواهد شد. برای توحید این طرحها کمیتهی 15 نفری در شورای عالی مصالحه به کار آغاز کرد و پس از جلسات متعدد این طرح را توحید و به رهبری شورای عالی مصالحه سپرد تا کمیتهی رهبری آن را تصویب کند. هرچند شورای عالی مصالحه گفته بود که این طرح به زودترین فرصت نهایی خواهد شد؛ اما تا هنوز از سرنوشت آن خبری نیست.
رییس جمهور، رییس شورای عالی مصالحه و وزیر خارجهی کشور که مسوولیت ایجاد اجماع داخلی، منطقوی و بینالمللی را به عهده دارند تا کنون کدام دستآورد قابل ملاحظهیی در این زمینه ندارند.
با توجه به این دو مورد، مردم فکر میکنند که رهبری جانب جمهوریت آنگونه که توقع میرود، روند صلح را جدی نگرفته و ممکن است که موارد ذکر شده، در آینده به جانب جمهوریت مشکلاتی را خلق کند. مردم میخواهند که هرچهزودتر جانب جمهوریت روی یک طرح واحد به توافق برسد و برای نشست استانبول روی موارد مهم دیگر کار کند.
طالبان نیز نه تنها که تا هنوز هیچ نوع ابراز نظری در مورد نشست استانبول نکردهاند و رهبری هیات مذاکرهکنندهی آن تا کنون در پاکستان بسر میبرد، بیش از پیش به جنگ و خشونت متوسل شده و دامنهی آن را به شهرها گسترش دادهاند که باعث آوارهگی و بیجاشدن بیشتر مردم از خانه و کاشانهی شان در ولایات شدهاند. در این زمینه پرسش این است که طالبان از ادامه و سرعتبخشیدن جنگ چه میخواهند؟ آیا به گفت وگوها پشت پا میزنند و با این کار میخواهند نشان بدهند که از این روند بیرون میشوند؟
اظهار نظرهای مقامات امریکایی نیز در این اواخر پیام روشنی ندارد و کسی حدس زده نمیتواند که موقف اساسی ایالات متحده چه است؛ چون در پشت این اظهارنظرها بیم و امید، هردو وجود دارد.
اخیرا زلمی خلیلزاد، نماینده خاص ایالات متحده مصروف سفرهای منطقوی است که ظاهراً تلاش آمادهگیها برای نشست استانبول است؛ اما به گونهی واضح گفته نمیشود که نتایج آن چه بوده و چه کمکی به روند صلح افغانستان نموده و خواهد کرد؟
این همه در حالی است که ممکن است نشست استانبول بعد از عید برگزار گردد و باید از موفقیت این روند به مردم اطمینان داده شود و ابهامی در کار نباشد. از اینرو هم طرف در گیر، هم ایالات متحده و هم جامعه جهانی و سازمان ملل متحد، به گونهی واضح و شفاف موقف شان را نسبت به استقرار صلح و ثبات در افغانستان نشان دهند و سردرگمی ایجاد شده را از میان بردارند.