سرمایه ی وی، حدود سی‌هزار افغانی بود و در یکی از ولسوالی‌های دورافتاده ولایت بامیان تجارت صنایع دستی، از قبیل خامک‌دوزی، یخن‌دوزی و گلدوزی می‌کرد.
این خانم که شوهرش‌اش را در یکی از حملات انتحاری از دست داده، مسوولیت تامین مصارف خانواده‌اش را به عهده دارد.
سیماگل با آه و حسرت می‌گوید، بحران کرونا دار و ندارش را از وی گرفته و اکنون توانایی اقتصادی ندارد تا کار و بارش را دوباره آغاز کند.
وی، وضعیت اقتصادی و کاربارش را در زمان همه‌گیری ویروس کرونا این‌گونه برایم بازگو می کند:
“در زمان کرونا کل سرمایه ی خوده از دست دادم؛ حتا توانایی پرداخت کرایه دوکان را نداشتم، مقداری از پول‌هایم را مواد خام خریده بودم و قسمت دیگر از این پول را صنایع دستی تولید کرده بودم؛ اما برای فروش آن بازار نبود.”
انیس گل، یکی دیگر از زنان تجارت‌پیشه است که تجارت‌اش را با سرمایه‌ی یک میلیون افغانی آغاز کرده بود.
انیس‌گل، در قریه تتمدره پایان که یکی از روستاهای ولایت پروان است، کار پروسس میوه ها، تولید رب، ترشی، مربا و مرچ مصاله‌دار را می‌کرد.
خانم انیس‌گل می‌گوید، همه‌گیری ویروس کرونا، تجارت کوچک‌اش را به رکود مواجه کرد:
“برای محصولاتی که تولید می‌کردیم بازار وجود نداشت، بخش بزرگی از محصولاتم گندیده و فاسد شد، کرونا کار و بار مره آن‌قدر خراب کرده که تا ده‌سال دیگر نمی‌توانم این خسارت را جبران کنم.”
با این حال، زهرا نظری، مسوول اتحادیه زنان تجارت‌پیشه در بامیان می گوید، زیر چتر این اتحادیه بیش‌تر از 25 شرکت صنایع دستی فعالیت داشت که برای ده‌ها تن از زنان بی‌سرپرست زمینه‌ی کار و فعالیت مساعد شده بود.
به گفته‌ی خانم زهرا، همزمان با گسترش ویروس کرونا و وضع محدودیت بر گشت‌وگذار در شهرهای بزرگ، یک شمار زیادی از این خانم‌ها کار خود را از دست دادند و مالکان این شرکت‌ها، ده‌ها هزار افغانی زیان مالی دیدند.
و اما از این میان، فتانه بیات، یکی از زنان تاجر است که در زمان همه‌گیری ویروس کرونا هیچ‌گونه زیان مالی به وی نرسیده‌است.
او می‌گوید که با انتشار ویروس کرونا در کشور، تجارت‌اش را به شکل آنلاین آغاز کرد و در این بخش کارمندان جدید نیز استخدام نمود.
“کارمندان من از خانه کار می‌کردند، قراردادهای تولید ماسک را می‌گرفتم؛ برخلاف شرکت‌های دیگر که در زمان کرونا کارمندان شان را جواب دادند، من کارمندان جدید استخدام کردم وخدمات خود را به‌گونه‌ی آنلاین رونق دادم.
با این حال، یافته‌های اتاق تجارت و صنایع زنان نشان می‌دهد که همزمان با گسترش موج نخست ویروس کرونا در افغانستان، 80 درصد تجارت های کوچک رو به سقوط بوده و 20 درصد آن کار و بار شان را معطل کرده بودند.
سعیده فقیرزاده، رییس منابع تجارتی اتاق تجارت و صنایع زنان در مصاحبه با کلید می گوید، همان‌گونه که بحران کرونا اقتصادهای بزرگ جهان را به رکود مواجه ساخت و تجارت‌های کوچک نیز از این قافله به دور نمانده است.
به گفته‌ی خانم فقیرزاده، این اتاق با گسترش موج نخست ویروس کرونا و تعطیلی مارکیت‌ها، سروی را در میان بیش از 150 زن تجارت پیشه انجام داد.
به اساس یافته‌های سروی این اتاق، شمار زیادی از زنانی که تجارت کوچک داشتند، توانایی مالی برای شروع دوباره‌ی کار و بار شان را ندارند.
وی می‌گوید، اتاق تجارت و صنایع دستی زنان همواره برای بهترشدن وضعیت اقتصادی زنان متشبث دادخواهی کرده که خوش‌بختانه بر اثر دادخواهی‌های این اتاق، حکومت افغانستان سه ماه معافیت مالیاتی را برای خانم های متشبث داد:
“در سلسله دادخواهی‌های اتاق تجارت و صنایع زنان، یکی هم ایجاد سهولت در اخذ جواز برای تجارت‌های کوچک زنان بود، قبلا در قانون اخذ جوازها، باید از 5 صدهزار الی یک میلیون افغانی در حساب بانکی خانم‌های متشیث موجود می‌بود تا بتواند جواز اخذ کند؛ اما بر اثر دادخواهی‌های پی‌گیر این اتاق، اکنون شرایط برای اخذ جواز آسان‌تر شده‌است.
و همچنان دادخواهی برا ی دادن قرضه‌های نسبتاً طویل‌المدت بدون تکتانه و یا با تکتانه اندک نیز از مواردی‌ست که همواره اتاق تجارت و صنایع زنان به آن پرداخته است.”
از سویی هم، اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان می‌گوید، بحران کرونا بیش‌تر از یک‌ونیم میلیارد افغانی بر نظام تجاری افغانستان زیان وارد کرده‌است.
امین بابک؛ سخنگوی این اتاق در مصاحبه به کلید گفت، تجارت‌های کوچک، متضررین اصلی این بحران اند.
با این همه، وزارت صنعت و تجارت می‌گوید، شیوع ویروس کرونا موجب رکود تجارت‌های کوچک در کشور شده و این وزارت تلاش دارد تا در هماهنگی با برخی از سازمان‌های بین‌المللی، زمینه‌ی کاروبار را برای متضررین دوباره مساعد کند.
فواد احمدی، سخنگوی وزارت صنعت و تجارت در مصاحبه با کلید گفت، این وزارت در حال شناسایی زنانی‌ست که تجارت کوچک داشتند و در اثر بحران کرونا تجارت آنان به رکود مواجه شد، کمک کند.
پیش از این اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان با انجام یک سروی در ختم موج نخست ویروس کرونا گفته بود که به اساس ارزیابی‌های سال‌های گذشته، حرکت به سوی وضعیت بد اقتصادی در حدود 7-8 درصد بوده؛ اما به دنیال شیوع کرونا این رقم به چهارده درصد افزایش یافته‌است.
