این یافته‌ها نشان می‌دهد که پروژه‌های مذکور شامل پروژه‌ی تهیه و تدارک 44 قلم تجهیزات لابراتوار و خریداری 637 عنوان کتاب برای پوهنتون پولی‌تخنیک بوده که ضمن عدم جواب‌گویی به کمبودی‌های قبلی، باعث ایجاد مشکلات جدید برای این پوهنتون نیز شدهاست.
براساس یافته‌های کلیدگروپ، این دو پروژه به ارزش 185 هزار دالر امریکایی و 9.3 میلون افغانی بین وزارت تحصیلات عالی و شرکت‌های جیوتکنیکل شوال و افغان نوبل در سال‌های 1396 و 1397 با استفاده از روش داوطلبی باز، قراداد شدهاست.
بربنیاد این یافته‌ها، پروژه تهیه و تدارک 44 قلم تجهیزات لابراتوار برای پوهنتون پولی‌تخنیک به دلیل مشکلات تخنیکی در 38 قلم آن مشمول 5 قلم اساسی و در پروژه‌ی خریداری 637 عنوان کتاب به دلیل تفاوت قیمت کتاب بین 35 عنوان، از سوی پوهنتون پولی‌تخنیک مسترد شده، اما با گذشت حدود دوسال تا کنون، لاینحل مانده و پی‌گیری نشده‌است.
در همین حال، مسوولان پوهنتون پولی‌تخنیک ضمن انتقاد از کارکردهای بخش‌های تدارکاتی وزارت تحصیلات عالی، لاینحل‌ماندن این قراردادها را برای محصلان و استادان این پوهنتون، چالش‌زا خوانده می‌گویند که با وجود تکمیل‌شدن این دو قرارداد، مشکلات کمبود تجهیزات آن هنوزهم پابرجا می‌باشند.
با این حال، نماینده‌گان مردم در ولسی جرگه، موجودیت تناقض در مشخصات قرارداد و مواد تهیه‌شده‌ی آن، و عدم رسیده‌گی به این مشکل را طی دو- سه سال گذشته، نشان‌دهنده‌ی موجودیت فساد در این وزارت عنوان می‌کنند.
بی‌سرنوشتی پروژه‌ی خریداری تجهیزات لابراتواری
براساس اسنادی که به دسترس کلیدگروپ قرار گرفته‌است، پروژه تهیه و تدارک تجهیزات لابراتوار برای پوهنتون پولی‌تخنیک به حمایت مالی بانک جهانی در سال 1396 با شرکت خصوصی شوال قرارداد گردیده‌است، اما این تجهیزات به دلیل مشکلات کیفی و تدارکاتی، مورد قبول مسوولان پوهنتون پولی‌تخنیک نبوده و رد شدهاست.
براساس اسنادی که در دسترس کلید قرار گرفته، 38 قلم از تجهیزات که مشمول سه عراده موتر و تجهیزات لابراتواری مربوط به دیپارتمنت انجنیری برق و اتومیخانیک پوهنتون پولی‌تخنیک می‌باشد، رد شدهاست.
پوهنوال عبدالرشید اقبال؛ رییس پوهنتون پولی‌تخنیک کابل، عدم هماهنگی با نصاب درسی، مشکلات تدارکاتی و کیفیت پایین را از دلایلی می‌شمارد که آنان را مجبور به مستردکردن تجهیزات خریداری‌شده نموده‌است.
به گفته‌ی وی، سه عراده موتر از تجهیزات اساسی این پروژه می‌باشند که به دلیل نداشتن اسناد ترافیکی-گمرکی و فرسوده‌گی بیش از حد از جانب آنان مسترد شدهاست.
آقای اقبال با بیان این‌که تا کنون هیچ بخش این قرارداد ضروریات پوهنتون پولی‌تخنیک را مرفوع ننموده، گفت که آموزش استفاده از وسایل جدید، بخش دیگری از این قرارداد می‌باشد که تا کنون غیرعملی باقی مانده‌است.
از سویی هم محمد سعید کاکر؛ رییس قبلی پوهنتون پولی‌تخنیک که در جریان ریاست وی این قرارداد عقد و نهایی شدهاست، نیز می‌گوید که مشخصات تجهیزات آورده شده، توسط “اکمال‌کننده” مطابق به نصاب درسی این پوهنتون نمی‌باشد.
وی افزود که بارها موضوع مستردکردن این تجهیزات را به بخش‌های مربوطه وزارت تحصیلات عالی، طی مکتوب‌های رسمی تذکر داده‌اند، اما هیچ‌گونه اقدامی از سوی این وزارت صورت نگرفته‌است.
به گفته‌ی وی، وسایل لابراتوری را که آنان فرمایش داده بودند، باید از تولیدات کشور روسیه می‌بود تا با نصاب درسی آنان مطابقت می‌داشت، اما در نهایت از یک کمپنی ایرانی خریداری شده‌اند.
کاکر اضافه می‌کند که تجهیزات فرمایشی آنان فقط در یکی از کمپنی‌های روسیه قابلیت تولید و تهیه را داشت، اما شرکت قراردادی این تجهیزات را به گونه‌ی تقلبی به آنان ارایه کرده‌است.
آقای کاکر با انتقاد از نوعیت موترهایی که ضم این قرارداد، به پوهنتون پولی‌تخنیک آورده شده‌اند، گفت که نداشتن اسناد گمرکی، از تخطیهاییست که نباید در قراردادهای دولتی صورت گیرد.
رییس قبلی پولی‌تخنیک می‌گوید، آن‌چه براساس قوانین افغانستان و تدارکات واضح است، نیازی به درج آن در مشخصات قرارداد نمی‌باشد.
وی با انتقاد شدید از ضعف مدیریتی وزارت تحصیلات عالی گفت، با آن‌که دوسال از مسترد‌شدن اجناس این قرارداد می‌گذرد، ولی به دلیل بی‌توجهی و یا هم موجودیت فساد در وزارت تحصیلات عالی، این مشکل به حال خودش باقی مانده‌است.
با این حال، مسوولان شرکت شوال با رد گفته‌های مسوولان پوهنتون پولی‌تخنیک کابل می‌گویند که تجهیزات مذکور مطابق قرارداد بوده و پوهنتون پولی‌تخنیک کابل آن را تسلیم هم شده، ولی بعد از سوی آنان رد شدهاست.
محمد اشرف مسعود؛ رییس این شرکت در صحبت با کلید می‌گوید که مشخصات موترهای آورده‌شده‌ی آنان، مطابق مشخصات قرارداد بوده و داشتن سند گمرکی و صفر کیلومتربودن این موترها در قرارداد بین آنان و وزارت تحصیلات عالی ذکر نشده بود.
با این همه، وزارت تحصیلات عالی طی پاسخ کتبی به کلیدگروپ گفته‌است که شرکت ساختمانی و جیوتکنیکل شوال، تعهدات خود را مطابق به قرارداد نجام نداده‌است.
براساس پاسخ کتبی وزارت تحصیلات عالی، مکتوب فسخ این قرارداد، مورخ ۲۵ اسد سال روان به اداره‌ی تدارکات ملی نیز ارسال شدهاست. اما اداره تدارکات ملی در صحبت با کلید می‌گوید که تا کنون هیچ‌گونه شکایتی مبنی بر عدم اجرای تعهدات شرکت شوال به کمیته محرومیت اداره تدارکات ملی مواصلت ننموده‌است.
بیشتر بخوانید:
- شماری از محصلان پوهنتون کابل از روند توزیع اسناد تحصیلی، شاکی‌اند
- مسوولان پوهنتون هرات: ۵۹ درصد اشتراک‌کننده‌های امتحان کانکور امسال دختران‌اند
مشکلات تدارکاتی در خریداری کتاب‌ها و سرگردانی زمان‌گیر
براساس یافته‌های کلیدگروپ، قرارداد خریداری 637عنوان کتاب برای پوهنتون پولی‌تخنیک نیز با مشکل روبه‌رو است؛ زیرا پروسه تدارکاتی 35 جلد کتاب آن با گذشت بیش از یک سال تا هنوز طی مراحل نشده‌است.
براساس یافته‌های کلید، این قرارداد با شرکت افغان نوبل، به ارزش بیش از 9.3 ملیون افغانی با روش داوطلبی باز، در سال 1397 عقد شد و تا کنون، بیش از 7.1 ملیون افغانی به این شرکت تادیه شدهاست.
مسوولان پوهنتون پولی‌تخنیک، اختلاف فاحش قیمت صفحات 35 جلد کتاب را به این پوهنتون، چالش‌زا خوانده می‌گویند که با وجود طی مراحل تدارکاتی و اختصاص بودجه، برای رفع کمبودی‌های کتب در این پوهنتون، هنوزهم شماری از این مشکلات پابرجا می‌باشد.
پوهنوال عبدالرشید اقبال؛ رییس پوهنتون پولی‌تخنیک در صحبت با کلید گفت که اختلاف قیمت فاحش در بین کتاب‌هایی که دارای مشخصات یکسان‌اند، برای استفاده و قیدکردن آن در جمع استادان، مشکل‌آفرین بوده و موجب عدم استفاده از این کتاب‌ها شدهاست.
وی افزود که این پوهنتون خواهان تسلیم‌شدن کتاب‌ها براساس نازل‌ترین قیمت می‌باشد، اما این پیشنهاد توسط مسوولان شرکت اکمال‌کننده، مورد پذیرش قرار نگرفته‌است.
از سویی هم محمد سعید کاکر؛ رییس قبلی این پوهنتون که در جریان ریاست وی این قرارداد عقد شده، بخش‌های تدارکاتی وزارت تحصیلات عالی را متهم به‌کم کاری و فساد می‌کند.
وی افزود که بارها ضم مکتوب‌های رسمی، خواهان حل این چالش از سوی وزارت تحصیلات عالی شد، اما این وزارت با گذشت بیش از یک سال، نتوانست این مشکل را حل کند.
از جانب دیگر، شرکت افغان‌نوبل که طرف قرارداد این پروژه می‌باشد، نیز از لاینحل‌ماندن این پروژه ابراز نگرانی کرده می‌گوید که وقت آنان نیز ظرف یک سال گذشته به منظور حل این مشکل هدر رفته‌است.
حکمت عمرخیل؛ یکی از مسوولان این شرکت در صحبت با کلید گفت که به دلیل مشکلات تخنیکی، قیمت شماری از کتاب‌ها در صفحات مختلف متفاوت درج شدهاست.
از سوی دیگر، وزارت تحصیلات عالی و اداره تدارکات ملی می‌گوید که برای رفع این چالش‌ها، هیئت مشترک از سوی وزارت تحصیلات عالی و اداره تدارکات ملی تعیین شده تا این موضوع را بررسی کنند.
احمد رامین ایاز؛ سخنگوی اداره تدارکات ملی در صحبت با کلید گفت که به‌زودی نتیجه بررسی هیئت موظف را همه‌گانی خواهند کرد.
از جانب دیگر، وزارت تحصیلات عالی طی پاسخ کتبی به کلید می‌گوید که شرکت اکمال‌کننده‌ی این پروژه به دلیل تاخیر در رساندن اکمالات محکوم به پرداخت 10 درصد قیمت تمام‌شد پروژه به حیث جریمه شده و هنوزهم این پروژه تحت بررسی کارشناسان است.
با این همه، نماینده‌گان مردم در ولسی جرگه، لاینحل‌ماندن این دو پروژه را ظرف دوسال، نشان‌دهنده‌ی موجویدت فساد گسترده می‌دانند.
سید عظیم کبرزانی؛ عضو کمیسیون مالی و بودجه ولسی جرگه در صحبت با کلید گفت که پس از تکمیل رخصتی‌های تابستانی اعضای ولسی جرگه، این قضیه را به بررسی خواهند گرفت.
قابل ذکر است که در گذشته نیز شماری از پروژه‌های دولتی به دلیل ضعف مدیریتی و موجودیت فساد، مشکل‌آفرین شده و حتا در مواردی منجر به ناکامی پروژه‌ها گردیده‌است.
گزارش‌های تحقیقی بیشتر:
- طرح آسان‌خدمت که در سال ۱۳۹۵ به افغانستان آورده شد، تا کنون عملی نشده‌است
- دروس آنلاین ناکام ماند
- زن در سایه‌ی کرونا
- برنامه‌ی توزیع نان خشک در شهر کابل شفاف نبوده‌است
