در سالهای اخیر باشندههای پایتخت علاقمندی زیادی به لباسهای وارداتی بهویژه لباسهای مارکدار پیدا کردهاند و این علاقمندی به صورت چشمگیری در حال افزایش است. همزمان با این، بازار لباسهای داخلی به مراتب سرد شده است. شمار زیادی از باشندههای شهر کابل از لباسهای تولید داخلی به دلایل مختلفی رضایت ندارند.
زحل، یکی از باشندههای پایتخت، دلیل این نارضایتی خود را چنین توضیح میدهد: “من به خاطری لباسهای افغانی را استفاده نمیکنم که کیفیت آنها پایین است. از طرف دیگر، هر سال مد لباسها تغییر میکند اما در مدل لباسهای داخلی هیچ تغییری به میان نمیآید. خواست من از تاجران ملی این است که به جای وارد کردن لباس از بیرون، روی بلند بردن کیفیت لباسهای داخلی سرمایهگذاری کنند.”
راحله از دیگر باشندههای شهر کابل نیز نظر مشابهی با زحل دارد. او میگوید: “حجابهای که از عربستان وارد کشور میشود، خیلی کیفیت خوبی دارد؛ ولی کیفیت حجابهای داخلی بسیار پایین است؛ اکثر این حجابها خاک کش میکند و دوخت آنها نیز قدیمی است.”
فروشندههای لباس در شهر کابل نیز تأیید میکنند که لباسهای تولید داخل افغانستان خریداران چندانی ندارد و آنها سود خود را در وارد کردن لباس از بیرون کشور یافتهاند. محمدعیسی یک تن از فروشندههای لباس در شهر کابل است که در گذشته لباسهای تولید داخلی را به فروش میرساند؛ ولی به دلیل فروش کم این لباسها و تحمل خسارت مالی، حالا به فروش لباسهای مارکدار خارجی شروع کرده است. او در مصاحبه با کلید گفت: “من برای اولینبار، کار فروش لباس را در جهت رشد اقتصاد ملی با فروختن لباسهای تولید داخل کشور آغاز کردم؛ اما نتیجه آن برایم اصلاً رضایتبخش نبود. مردم با یک دید تمسخرآمیز به طرف لباسها میدیدند و آنها را نمیخریدند؛ مجبور شدم تا به فروش لباسهای خارجی رو بیاورم.”
با این حال، شماری از شرکتهای تولید لباس در پایتخت میگویند که نظر به اقتصاد ضعیف مردم، بیشتر این شرکتها، تکههایی را برای دوخت لباس انتخاب میکنند که کیفیت پایین دارد و با قیمت ارزان به دست میآید. نوراحمد نوری، یکی از صاحبان شرکت تولید لباس در شهر کابل، در این باره میگوید: “اگر ما کیفیت تکه را بالا ببریم، طبعاً قیمتهای لباس هم بالا میرود؛ ولی مردم حاضر نیستند با قیمت بلند این لباسها را خریداری کنند. بنابراین، ما نیز نظر به اقتصاد مردم، تکه خریداری کرده و لباس میدوزیم. لباسهای تولیدی ما در پایتخت فروش چندانی ندارد و ما بیشتر این لباسها را به ولایتها ارسال میکنیم.”
در همین حال، صیامالدین پسرلی، سخنگوی اتاقهای تجارت و صنایع، عدم اعتماد مردم نسبت به سکتورهای خصوصی را از چالشهای عمده فرا راه فروش لباسهای تولید داخلی و از عامل گرم شدن بازار لباسهای خارجی در کشور عنوان میکند. پسرلی به کلید گفت: “بارها خانمهایی را دیدهام که لباسهای وطنی تولید میکردند؛ ولی مارک کشور دیگری را به لباسها میدوختند و میگفتند که اگر به مردم گفته شود که این لباس ترکی و یا ساخت کشور دیگری است به راحتی خریداری میکنند. ما بالای این مسأله کار کردهایم تا تولید ما مطابق ذوق و اقتصاد ما باشد. متأسفانه باید اعتراف کنیم که در حال حاضر فروش، تولید و همچنان امکانات ما در بخش لباسهای داخلی بسیار کم است.”
در حال حاضر تاجران لباس در کشور هر کدام میکوشند تا لباسهای مد روز و مفشنتری را جهت فروش از بیرون وارد کنند و افغانها نیز علاقمندی خاصی به خریداری این نوع لباسها دارند.