بیکاری رنج مزمن جوانان

بــرآورد می شــود اکثریــت جمعیــت افغانســتان را جوانــان تشــکیل می دهنــد. بــا ایــن حــال، بزرگ تریــن مشــکل آن هــا، بیــکاری توصیــف شــده اســت. دولــت هــم تــا هنــوز موفــق بــه اشــتغال زایی بــرای ایــن قــر نشــده اســت. کلیدگــروپ ایــن مشــکل جوانــان را طــی چنــد نشســت بــا نماینــدگان نهادهــای جامعــه مدنــی و بــا همــکاری نهــاد بین المللــی کونترپــارت در شــهر مــزار شریــف بــه بحــث و بررســی گرفتــه اســت. در نتیجــه ایــن نشســت ها، مشــخص شــد کــه بیــکاری و بی برنامــه بــودن دولــت در بخــش اشــتغال زایی از عمده تریــن مشــکلات جوانــان امــروز اســت. کســانی کــه در ایــن نشســت ها حضــور داشــتند بیــکاری را بــه جنــگ و نبــود زیربناهــای اقتصادی اشــتغال زا نســبت دادنــد. آن هــا همچنــان فســاد اداری را نیــز بــا بیــکاری بخشــی از جوانــان مرتبــط دانســتند. بــه گفتــه شرکت کننــدگان ایــن نشســت ها، بیــکاری باعــث شــده کــه بخشــی از جوانــان از دولــت رو بگرداننــد و همچنــان بخــش دیگــری از آن هــا تــرک وطــن کننــد. آن هــا تــداوم ایــن وضعیــت را بــه ضرر دولــت ارزیابــی کــرده و توضیــح دادنــد کــه بیــکاری، جوانــان را بــه ســمت پیوســن بــا گروه هــای مســلح مخالــف دولــت ســوق خواهــد داد. روی دیگــر انـتـــــقاد شرکــت کــنــندگــــان ایــن نشـست هــــا، مــتــوجـــــه جامـــعـــــه جــهانــــی بــود. بــه عــقــــیده نماینــدگان جامعــه مدنــی در نشست های کلیــدگــــروپ، جــامـعـــــه جـــــهانی در بخــش اشتــغـــــال زایی، آن گونــه کــه بایــد بــا افغانســتان همــکاری نکرده انــد. بــه گفتــه آن هــا، بخشــی از جوانــان بــه دلیــل آن کــه بــه فرصت های آمــوزشـــــی و تحــصــــیلی دسترســی نداشــته اند، فعــلاً از بی ســوادی رنــج می برنــد.

ایــن در حالــی اســت کــه بایــد بــرای ایــن دســته از جوانــان شرایــط آمــوزش فــن و حرفــه مســاعد می گــردد و آن هــا وارد بــازار کار می شــدند. از طــرف دیگــر، دولــت هــم برنامــه ای بــرای اشــتغال زایی نــدارد. بــه گفتــه شرکت کننــدگان نشســت های کلیدگــروپ، ایــن امــر باعــث شــده تــا جامعــه جهانــی نتوانــد در ایــن بخــش پــول در اختیــار دولــت افغانســتان قــرار دهــد. بــه نظــر آن هــا دولــت در بخــش اشــتغال زایی بــرای شــعار داده و کم تــر در پــی رفــع ًجوانــان صرفــا بیــکاری بــه طــور عملــی بــوده اســت. نماینــدگان جامعــه مدنــی تأکیــد داشــن دولــت بایــد چــاره ای بــرای بیــکاری جوانــان بســنجد؛ در غیــر آن صــورت، وضعیــت بــه شــدت بدتــر شــده و شرایــط بــرای زندگــی آن هــا دشــوارتر می گــردد. آن هــا تأکیــد داشــتند کــه مشــکل بیــکاری بــا شــعار حــل نمی شــود بلکــه مســتلزم اقدامــات عملــی اســت. سرمــایـــه گـــــذاری در بخــش معــادن و صنعــت، فرصت هــای شــغلی فراوانــی بــرای جوانــان فراهــم خواهــد کــرد؛ چیــزی کــه از دیــد نماینــدگان جامعــه مدنــی بلــخ، اصلاً شــامل برنامــه دولــت نیســت. بــه گفتــه آن هــا، هــرگاه دولــت بتوانــد توجــه سرمایه گــذاران داخلــی و خارجــی را در ایــن دو بخــش جلــب کنــد، از میــزان کنونــی بیــکاری کاســته خواهــد شــد. جنــگ بخــش دیــگـــــری از معادلــه بیــکاری در کشــور اســت. فــــعالان جامعــه مدنــی بــه ایــن عقیــده هســتند تــا زمـــانـــــی کــه صلــح سراسری تأمیــن نشــود و ناامنی هــا مهــار نگــردد، زمینــه اشــتغال زایی دایمــی نیــز مســاعد نخواهــد شــد.

آن هــا تأکیــد دارنــد کــه دولــت نبایــد ناامنــی را دســت کم بگیــرد و همزمــان بــا مهــار آن در بخــش اشـتــغــــال زایی بــرای جـوانــــان نیــز برنامه ریــزی کند.فســاد اداری چیــزی نیســت کــه قــدرت تخریــب آن در تمــام بخش هــا قابــل کتــمان باشــد. بــا ایــن حــال، نماینــدگان جامعــه مدنــی بــاور دارنــد بــدون مبــارزه جــدی بــا ایــن پدیــده نمی تــوان بــه فـــرصــت هـــــای تـــــازه در تــــمام بخـــــش ها دســت یافــت. آن هــا می گــویــــند اگــر قــرار باشــد افغانســتان بــه رفــاه برســد، بایــد فســاد اداری در آن مهــار شــود و بــدون ایــن کار نمی تــوان فرصـــــت های تــازه ای را خلــق و مدیریــت کرد.طبــق قــانـــــون اســـــاسی، کار حــق هــر شــهروند افغــان اســت. دولــت مســوولیت دارد برای افراد متــــقاضی کار، زمیــــنه اشتـغــال را فراهــم و آن هــا را بــرای جــذب در بــازار کار کمــک کنــد. بــا ایــن حــال، نماینــدگان نهادهــای جامعــه مدنــی در نشست هـــــای کلیــدگـــــروپ تــأکــیــــد داشــتند کــه دولــت در ایــن بخــش نــاکام بــوده و موفــق بــه خلــق فرصت هــای تــازۀ کاری بــرای افــراد متــقــــاضی کار نشــــده اســت. بــــه هــــمین دلیــل، نرخ بیــکاری در جریان ســال ســه درصــد بلنــد رفتــه و ایــن رقــم احتــمالاً تــا 9۶ پایــان همیــن ســال افزایــش بیابــد.

رادیو کلید مزارشریف