این بار کلید گروپ در یک گزارش تحقیقی روی چگونگی عملکرد پولیس محلی و نحوه گماشتن شان در قطعات پولیس در حوزه غرب کشور پرداخته است.مصاحبههای انجام شده در این گزارش نشان میدهد در چندین ولسوالی ولایتهای حوزه غرب، به دلیل سازش سربازان پولیس محلی با طالبان و موجودیت مشکل در نحوه جلب و جذب این افراد، قطعات پولیس محلی در این ولسوالیها یا از بین رفته و یا تشکیلات آنان به شکل قابل ملاحضهای کاهش یافته است. نفوذ مخالفان مسلح دولت در چوکات پولیس محلی، عدم تجهیز این نیروها با امکانات و تجهیزات مدرن و بیتوجهی دولت به خواستههای سربازان پولیس محلی، از عوامل دیگر فروپاشی این نیروها در برخی از مناطق حوزه غرب کشور محسوب میشود.
محمود جامی، معاون بخش نظارت از عملکرد پولیس در کمسیون مستقل حقوق بشر حوزه غرب کشور، میگوید بررسی آنان نشان میدهد که پولیس محلی در ولایتهای هرات، فراه و بادغیس بیشترین تخطیهای نظامی را انجام دادهاند. وی افزود در جریان چند سال اخیر، اختطاف، قتل، سرقتهای مسلحانه، تجاوز جنسی و غصب زمین از مواردی است که پولیس محلی با سوء استفاده از امکانات و صلاحیتهای شان در ولسوالیهای شیندند، پشتون زرغون و کشک کهنه هرات، خاک سفید و بالابلوک ولایت فراه و آب کمری ولایت بادغیس مرتکب آن شده است.
بنا به اظهارات وی، عدم آموزش سربازان پولیس محلی با تکتیکهای نظامی و مســلـح شدن این افراد به گونه غیرمعیاری، باعث شده تا این نیروی امنیتی بیشترین تلفات را در سطح ولسوالیهای غرب کشور متحمل شوند. در همین حال، مسوولان استخبارات پولیس در حوزه غرب کشور تأیید میکنند در عملکرد پولیس محلی در ولایتهای هرات، فراه و بادغیس تخطیهای چشمگیری وجود دارد. محمدنعیم غیور، مدیر استخبارات پولیس در غرب کشور، میگوید موجودیت فساد اداری در چوکات پولیس محلی و ضعیف بودن شان در مقابل طالبان باعث شده تا قطعه پولیس محلی دو سال قبل در ولسوالی شیندند هرات از بین برود. وی افزود در هرات، شماری از قومندانان، تحت نام پولیس محلی خیالی، پولهای هنگفتی را به جیب میزنند که تا به حال 5 مورد آن شناسایی شده است. بنا به اظهارات وی، 6 تن در پیوند به این قضیه بازداشت شدند و به منظور اثبات جرم شان تحت تحقیق قرار دارند. مدیر استخبارات پولیس در حوزه غرب، بدون ذکر نام افراد مشخصی هشدار میدهد که اگر آن عده از کسانی که تحت نام پولیس خیالی سوء استفاده میکنند از عملکرد شان دست نکشند، آنان را بازداشت و به ارگانهای عدلی و قضایی معرفی خواهند کرد. این مقام بلندرتبه امنیتی در حوزه غرب میگوید بررسی آنان نشان میدهد که 20 درصد مخالفان مسلح دولت توانستهاند در چوکات پولیس محلی نفوذ کنند، اما او گفت نفرت مردم هرات نسبت به طالبان باعث شده تا افراد این گروه نتوانند به اهداف شان نایل آیند. منبع میگوید با وصف مشکلات موجود در قطعات پولیس محلی، 70 درصد عملکرد این نیروها در ولایت هرات رضایتبخش میباشد.
با این که مدیر استخبارات پولیس حوزه غرب و معاون بخش نظارت از عملکرد پولیس در کمسیون مستقل حقوق بشر در این حوزه، از تخطیهای پولیس محلی در حوزه غرب خبر میدهند، اما جنرال یونس کریمی، رییس څارنوالی ابتدایی نظامی هرات، میگوید تنها در جریان سال گذشته، دوسیه 4 تن از سربازان پولیس محلی به اتهام قتل و لت و کوب به این څارنوالی محول شده است. وی افزود در سال جاری هیچ دوسیهای از سربازان پولیس محلی مبنی بر انجام کدام تخطی به څارنوالی نظامی فرستاده نشده است.
پشتــون زرغــون، کـــرخ و کـشــک کـهـنــه از جمله ولسوالیهایی هســتـند که باشنــدگان هرات بیشترین شکایت را نسبت به کارکرد پولیس محلی در این ولسوالیها دارند. چنانچه چند روز قبل دهها تن از باشندگان ولسوالی رباط سنگی هرات در مقابل ساختمان مقام ولایت تجمع کردند و بنا به آنچه آنان قتل دو تن از باشندگان این ولسوالی از سوی سربازان پولیس محلی در ولسوالی کشک کهنه هرات عنوان نمودند، دست به تظاهرات زدند.
با این حال، سمونوال عبدالغنی عمرزاد، آمر امنیت قومندانی امنیه ولایت هرات، میگوید هیأتی را پیرامون بررسی این قضیه تشکیل دادهاند و این هیأت به زودی عازم ولسوالی کشک کهنه هرات شده و با عاملان رویداد برخورد قانونی خواهد شد. وی دست داشتن پولیس محلی هرات را در جرایم جنایی رد کرد و گفت عملکرد این نیروها در تأمین امنیت ولسوالیهای هرات مؤثر بوده است.
اما در ولایت فراه، آمار ضد و نقیضی نسبت به رقم سربازان پولیس محلی در سطح ولسوالیهای این ولایت و عملکرد این نیروها وجود دارد. توریالی عبدیانی، قومندان امنیه ولایت فراه، میگوید در حال حاضر در ولسوالیهای بالابلوک، خاک سفید و گلستان، 450 سرباز پولیس محلی موجود میباشد که در کنار سایر ارگانهای امنیتی در تأمین امنیت این ولسوالیها سهیم هستند. وی از عملکرد پولیس محلی در ولایت فراه اظهار رضایت کرد و افزود که سربازان پولیس محلی در این ولایت، وظیفه شان را به گونه درست انجام دادهاند. این در حالی است که فرید بختور، رییس شورای ولایتی فراه، آمار ارایه شده از سوی قومندان امنیه این ولایت را نادرست عنوان کرده و میگوید که قطعات پولیس محلی مطابق به تشکیلات اصلی، در سه ولسوالی فراه به دلیل بیتوجهی دولت،از بین رفته و فقط شمار اندکی از عساکر پولیس محلی در چند پوسته محدود به شکل سمبولیک فعالیت دارند. وی افزود با آمدن والی فراه و بیتوجهی وی به موضوع تجهیز سربازان پولیس محلی و گماشتن افراد وابسته به خود والی در چوکات این نیروها، پولیس محلی در ولایت فراه بیشترین تلفات را در مقابله با دشمن متقبل شد و سرانجام شکست خورد.
رییس شورای ولایتی فراه همچنان میگوید که والی این ولایت به شکل غیرقانونی 100 تن از سربازان پولیس ملی را به عنوان محافظ شخصی خود مقرر نموده است، در حالی که طبق قانون تنها از پنج تا ده محافظ امنیتی میتواند استفاده کند، که این خود بر کمبود تشکیلات پولیس در ولایت فراه تأثیر گذاشته است.
اما محمدآصف ننگ، والی فراه، ضمن رد اظهارات رییس شورای ولایتی این ولایت، میگوید که ادعای یک شخص مافیایی که در جرایم جنایی دست دارد، صحت نداشته و بیاساس است. وی افزود از زمان تقرریاش در پست ولایت فراه، از میان 250 تن از سربازان پولیس محلی در ولسوالی بالابلوک، 70 تن آنان را که اکثریت شان از اقارب رییس شورای ولایتی این لایت بوده و در کارهای غیرقانونی دست داشتند، از وظیفه برکنار کرده است. ننگ در مورد این که آیا سربازان سبکدوش شده به څارنوالی معرفی شدهاند یا خیر، پاسخی ارایه نکرد. والی فراه میگوید در حال حاضر در ولسوالیهای بالابلوک، خاک سفید، گلستان و پرچمن 300 تا 350 سرباز پولیس محلی حضور دارد که کار شان تحت نظارت قومندان امنیه این ولایت به گونه قانونی پیش میرود. وی همچنان اتهامات وارده از سوی رییس شورای ولایتی مبنی بر موجودیت 100 محافظ امنیتیاش را رد نمود و گفت که تنها ده تا دوازده محافظ داشته و شماری نیز در بخش تأمین امنیت تأسیسات دفتر کارش موظف هستند، که این خود هیچ تأثیری بر تشکیلات پولیس ملی فراه نداشته است.
از طرف دیگر، منابع خبری در ولایت بادغیس نیز از نفوذ مخالفان مسلح دولت در صفوف پولیس محلی در آن ولایت شاکی بوده و اظهار نگرانی میکنند. محمدناصر نظری، رییس شورای ولایتی بادغیس، میگوید تا حال چندین بار عساکر پولیس محلی در ولسوالیهای قادس و بالامرغاب این ولایت به اساس سازشی که با گروه طالبان داشتند، با سلاح دست داشته خود به صفوف این گروه پیوستهاند. او میگوید یکی از مشکلات عمده در ولایت بادغیس این است که بیشتر کسانی در صفوف پولیس محلی در این ولایت گماشته میشوند که در گذشته با دولت در نبرد مسلحانه بوده و بعداً به پروسه صلح پیوستهاند. به گفته رییس شورای ولایتی بادغیس، از جمله 1000 تن از مخالفان مسلح دولت که از زمان راهاندازی پروسه صلح در این ولایت به این پروسه پیوستهاند، 90 درصد آنان در چوکات پولیس محلی جابهجا شدهاند، که این خود زمینه نفوذ مخالفان مسلح دولت را در صفوف نیروهای پولیس محلی در بادغیس فراهم کرده است. اما عبدالروف تاج، قومندان امنیه ولایت بادغیس، ضمن رد ادعای رییس شورای ولایتی، میگوید: «کسانی هستند تلاش میکنند با ارایه این گزارشها مردم را به تشویش اندازند، تمام کارکرد پولیس محلی در ولایت بادغیس تحت نظارت ما قرار دارد و این نیروها در کنار پولیس ملی و اردوی ملی توانسته وظیفه شان را درست انجام دهند.» وی افزود در جریان یک سال اخیر تنها یک مورد از تسلیم شدن سربازان پولیس محلی در ولسوالی مقر ولایت بادغیس به طالبان وجود داشته است. بنا به اظهارات وی، در صورتی که سربازان پولیس محلی در بادغیس مرتکب تخطی شوند، با آنان برخورد قانونی شده و به څارنوالی معرفی خواهند شد. با این حال، مقامهای محلی در ولایت غور نیز از روند جلب و جذب سربازان پولیس محلی و سوء استفاده این سربازان از صلاحیتهای شان شکایت میکنند. عبدالحی خطیبی، سخنگوی والی غور، میگوید تا حال چندین شکایت از این ناحیه برای شان رسیده است. وی در پاسخ به پرسش خبرنگار تحقیقی کلیدگروپ که آیا سربازان پولیس محلی با معیارهای قومی گزینش میشوند، گفت که بلی، این موضوع درست است و صحت دارد.
اما غلام مصطفی محسنی، قومندان امنیه ولایت غور، این ادعا را رد کرد و گفت که کار 190 تن از سربازان پولیس محلی که در این ولایت فعالیت دارند، به شکل قانونی جریان دارد و نتایج خوب امنیتی را در قبال داشته است. وی افزود که روند جلب و جذب سربازان پولیس محلی قانونی است و دشمن در چوکات پولیس محلی ولایت غور نفوذ ندارد. با در نظر داشت موضوعات مطرح شده، نجیبالله دانش، معاون سخنگوی وزارت امور داخله، نفوذ مخالفان دولت در چوکات پولیس محلی را رد میکند. وی از ارایه جزئیات بیشتر پیرامون عملکرد پولیس محلی در ولایتهای غربی کشور خودداری کرد و به سوالات خبرنگار تحقیقی کلیدگروپ در این حوزه پاسخ نداد. اما مسوولان وزارت امور داخله چندی قبل اعلام کردند که تلفات پولیس محلی به دلیل حمایت، همکاری و تجهیز بیشتر این نیروها در کشور کاهش یافته است. سالم احساس، معاون معینیت ارشد وزارت امور داخله، در صحبت با رسانهها گفت که «نظر به ارزیابیهایی که این وزارت دارد، در سه ماه اول سال ۱۳۹۵ در مقایسه با سه ماه اول سال ۱۳۹۴خورشیدی، در رقم تلفات پولیس محلی، حدود ۴۰ درصد کاهش آمده است.» بنا به اظهارات وی، در چهارچوب پولیس محلی در کشور 30 هزار نفر فعالیت دارند و اصلاحات در این نیروها از سال ۱۳۹۴ خورشیدی به این طرف آغاز شده است.