از روز شهدا و معلولان( 14 ثور) در حالی در کشور تجلیل شد كه به گفتۀ معلولان، آنان از نظر اقتصادی و معیشتی در وضعیت دشواری قرار دارند و تعداد زیادی از آنان هم اكنون در شهرهای مختلف افغانستان به گدایی مشغول اند.
براساس آمار اتحادیه اروپا در هر پنج خانواده افغان یك معلول وجود دارد و آمار كل معلولان افغانستان تا یك ملیون نفر ذكر شده است.
موسسه “هندیكپ انترنشنل” شمار معلولان جنگ افغانستان را حدود 840 هزار تن عنوان كرده است. نهادهای مسئول داخلی و سازمانهای جهانی فعال در عرصه كاریابی و بازتوانی افراد دارای معلولیت به نارساییها و كم كاریهای شان اعتراف كرده اند.
برخی از افراد دارای معلولیت از بی توجهی دولت نسبت به معلولان انتقاد كرده و خواستار بالا بردن امتیازات شان هستند.
نور احد، مردی است كه در جریان جنگ با اتحاد شوروی پای راست و دست چپ خود را از دست داده و به دلیل مشكلات اقتصادی به كابل آمده است. او می گوید: “40 ساله هستم. دولت سالانه 8 هزار و 700 افغانی برایم معاش میدهد، اما این پیسه بسیار كم است و خرج یک ماه هم نمی شود. شبها در كودكستان مـــــی خوابم. در شمالی زندگی می كنم، اما به خاطر فقر و بیكاری به كابل آمده ام تا كار كنم و خـــــرج خانواده ام را بدهم. سه دختر و دو پسر دارم و خرج خانه را تنها خودم تامین میكنم.”
احمد، مرد معلول دیگری است كه از راه كفاشی خرج خود و خانواده اش را تهیه میكند. او كه در گذشته كار ساختمانی میكرده، سه سال پیش در نتیجه حمله انتحاری پایش را از دست داده و مجبور شده كه از طریق كفاشی روی جاده مصارف زندگی را تامین كند. او در یک خانۀ كرایی با 7 فرزند زندگی میكند و با ناراحتی میگوید: “زمانی كه سالم بودم، از بیكاری رنج می بردم. حالا در كنار این كه بیكار هستم، معلول هم شده ام، نمی دانم چگونه زندگی كنم، فقط از خدا مرگ میخواهم تا ما را از این زندگی فلاكت بار نجات دهد.”
احمد تنها مردی نیست كه به این اندازه از زندگی ناامید است. فقر، بیكاری و بی توجهی دولت از عواملی است كه بر ناامیدی این قشر از جامعه افزوده است.
همچنان بر اساس گفتههای افراد معلول، 9هزار افغانی تنها امتیازی است كه سالانه دولت به آنان می پردازد.
با این حال، داكتر احمد فریـــــد راید، سخنگوی وزارت كار و امور اجتماعی، شهدا و معــــــلولان از فعالیتهای صورت گرفته به منظور بهبود وضعیت افراد دارای معلولیت ابراز رضایت می كند.
وی می گوید: “توشیح و نافذ شدن قانون حقوق معلولان از مهمترین دست آوردهای این وزارت است و طبق این قانون فرصتهای كاری خوبی برای معلولان مهیا شده است.
به باور وی،شماری از افـــــراد دارای معلولیت از بورس های تحصیلی بهره مند شده اند.
وی، همچنان از در نظر گرفتن نمرههای رهایشی به معلولان سخن گفته ادامه می دهد كه سهم 5 درصدی نمرههای رهایشی در مركز و ولایات، برای افراد معلول در نظر گرفته شده و آپارتمانهایی كه از سوی وزارت شهرسازی برای معلولان داده میشود، تخفیف قابل ملاحظهای دارد.
براساس قانون حقوق معلولان،درصد از كسانی كه در ادارههای دولتی استخدام می شوند، افراد دارای معلولیت اند و هر نهاد دولتی در هر صد نفری كه استخدام می كند؟ نفر آنان را باید معلولان تشكیل دهند.
به باور كارشناسان، این كار چندان جنبه عملی نداشته و مصارف بیشتری مــــــی طلبد. آگاهان معتقدند كه داشتن مهارت لازم كاری از مهم ترین شرط های جذب در اداره ها بوده و نیاز است كه نهاد های مسئول كوشش بیشتری در تقویت برنامه های آموزشی مهارتهای فنی و تخصصی برای افراد دارای معلولیت نمایند.
با این تا اكنون آمار دقیقی از تعداد افراد دارای معلولیت در سراسر كشور موجود نیست، اما داكتر راید از آغاز سروی در این زمینه از سوی وزارت كار و امور اجتماعی،شهدا و معلولان خبر میدهد.
وی، تصریح می كند كه به زودی آمارگیری از افراد معلول در ولایت های كشور صورت خواهد گرفت، اما براساس ارقام و آمار ثبت شده كنونی در وزارت كار وامور اجتماعی، شهدا و معلولان در حدود 77 هزار افراد دارای معلولیت در كشور زندگی می كنند.
داكتر فرید راید با اشاره به برنامه های آموزشی و فنی برای معلولان، خاطر نشان می سازد كه در حدود 35 درصد آموزش دهندگان این برنامه ها را زنان و 5 تا 10 درصد آن را افراد معلول تشكیل میدهند.
گفتنی است كه در كنار كمك به باز توانی معلولان، فراهم آوری فرصتهای كاری و ارتقای ظرفیت افراد دارای معلولیت از جمله نیازهای اساسی است كه دولت باید توجه كرده و برنامه های بهتری را در این زمینه روی دست گیرد.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید