کلید گروپ دریافته است که در حوزه‌ی غرب کشور ۱۵ هزار و ۵۰۰ کودک معتاد به مواد مخدر وجود دارد؛ اما برای تداوی این کودکان ۴۵ بستر در ولایت‌های هرات و فراه ایجاد شده است و ولایات بادغیس و غور هنوزهم فاقد بستر تداوی‌اند.
مسوولان صحی ولایت‌های غربی کشور اعتیاد والدین به مواد مخدر، هم‌نیشینی کودکان با افراد معتاد به مواد مخدر، مهاجرت و دسترسی آسان به مواد مخدر را از عوامل اصلی اعتیاد کودکان به مواد مخدر عنوان می‌کنند.
براساس اظهارات این مسوولان کودکان معتاد به مواد مخدر بیشتر تریاک، شیشه و مت‌آمفتامین استفاده می‌کنند.
بربنیاد معلومات مسوولان صحی حوزه غرب، کلید گروپ دریافته است، معیادی که برای تداوی کودکان معتاد به مواد مخدر در نظر گرفته شده است به دلیل کمبود بستر، ۴۵ روز می‌باشد و شیوه‌های تداوی کودکان معتاد به مواد مخدر به دلیل کمبود تجهیزات پیش‌رفته و محدودیت‌های وضع‌شده در پالیسی وزارت صحت‌عامه مطابق به معیارات جهانی نیست.
به گفته‌ی آنان برای تداوی کودکان معتاد از شربت‌های بروفین، کلورفین و تابلیت‌های فولیک اسید استفاده می‌شود و در کنار این کودکان به انجام بازیهای سالم تشویق می‌شوند.
این مسوولان معتقداند که در عوض شیوه‌های فوق، روش جایگزینی که استفاده از میتادون است برای تداوی معتادان بهتر نتیجه می‌دهد؛ اما این روش در پالیسی وزارت صحت‌عامه جای ندارد.
مقام‌های وزارت صحت‌عامه، کمبود بسترهای ترک اعتیاد را می‌پذیرند؛ اما آنان روش‌های تداوی درست معتادین را طبق معیارهای جهانی می‌دانند.
طبق ارقام این وزارت، افغانستان ۳۰ هزار کودک معتاد به مواد مخدر دارد که از این میان ۱۵ هزار و ۵۰۰ کودک معتاد مربوط حوزه‌ی غرب کشور می‌شوند.
کودکان معتاد به مواد مخدر که آنها مصاحبه شده است با نام‌های مستعار در این گزارش معرفی شده‌اند.
سلیمان؛ کودک هشت‌ساله باشنده ولسوالی ادرسکن ولایت هرات می‌باشد که سه بار مواد مخدر را ترک کرده اما دوباره به این عمل آغشته شده است.
دوستان وی معتاد بوده‌اند و او را تشویق به استعمال مواد مخدر کرده‌اند؛ این پسر اکنون می‌خواهد که سالم و صحت‌مند کنار خانواده‌ی خود برگردد.
آرزو؛ دختر ۱۵ ساله اما عامل معتادشدن خویش را به قسم دیگر روایت می‌کنند.
آرزو که هم‌اکنون در مرکز ترک اعتیاد قرار دارد، از هم‌نشینی با همسایه‌ی معتادش به استفاده‌ی مواد مخدر علاقه‌مند شده است.
این کودک می‌گوید، از سوی خانواده‌اش به خاطر ترک اعتیاد لت‌وکوب و حتی مدتی ارتباط خود را با وی قطع کرده‌اند.
این دختر خردسال توسط خاله‌اش به مرکز ترک اعتیاد معرفی شده است و اکنون می‌خواهد دوباره به خانواده برگردد؛ اما نگران است که مبادا خانواده‌اش او را نپذیرند.
این کودکان معتاد از حکومت می‌خواهند که علاوه بر افزایش ایجاد بسترهای ترک اعتیاد، فرصت‌های تعلیمی بیشتر را برای کودکان مهیا سازد.
آمار ریاست‌های صحت‌عامه‌ی ولایات غربی نشان می‌دهد که ۷ هزار کودک معتاد به مواد مخدر باشنده‌ی هرات، ۵ هزار فراه، ۲ هزار بادغیس و یک و هزار و ۵۰۰ تن دیگر شان باشنده‌ی ولایت غور می‌باشند که ۵۰ درصد آنان را دختران زیر سن ۱۸ سال تشکیل می‌دهند.
به گفته‌ی این مسوولان معتادشدن کودکان به مواد مخدر در افغانستان پیشینه‌ی طولانی ندارد و در پنج‌سال اخیر این پدیده مشاهده شده است.
از سویی هم، مسوولان صحی حوزه‌ی غرب به کلید گروپ می‌گویند که برخی از کودکان معتاد به مواد مخدر بعد از تداوی، پناگاهی ندارند و به همین دلیل مجدداً مواد مخدر را استفاده می‌کنند.
در میان ولایات حوزه‌ی غرب، هرات بیشترین رقم کودکان معتاد به مواد مخدر را دارد.
زمری حصین؛ آمر برنامه‌های ملی کاهش تقاضای مواد مخدر در ریاست صحت‌عامه‌ی هرات به کلید گروپ می‌گوید: در این ولایت ۷ مرکز ترک اعتیاد با ظرفیت ۳۲۰ بستر ایجاد شده اما از این میان تنها ۳۰ بستر برای کودکان معتاد اختصاص داده شده است.
او می‌افزاید که در ولایت هرات از میان ۷۰ الی ۷۵ هزار افراد معتاد ۱۰ درصد(۷۰۰۰) آنان را کودکانی تشکیل می‌دهد که بیشتر شیشه، تریاک و مت‌آمفتامین استفاده می‌کنند.
آقای حصین با درنظرداشت شمار کودکان معتاد، تعداد بسترهای تداوی را اندک می‌داند.
وی تاکید دارد؛ کمبود بستر تداوی سبب شده است تا معتادین طی ۴۵ روز تحت مراقبت‌های صحی قرار بگیرند و بعد از آن برای آنان مشوره‌های لازم در جلسات جداگانه داده می‌شود.
به گفته‌ی زمری حصین معیاد تداوی معتادین در دیگر کشورهای جهان حدود یک سال در نظر گرفته شده است.
او تصریح می‌کند که جهت ترک اعتیاد کودکان، از شربت‌های بروفین، کلورفین و تابلیت‌های فولیک‌اسید استفاده می‌شود و همچنان این کودکان به انجام بازیهای سالم تشویق می‌شوند.
آقا حصین به این باور است که در عوض دوای ذکرشده، استفاده از میتادون برای تداوی معتادین می‌تواند نتیجه‌ی بهتر داشته باشد.
همچنان مسوولان برخی از مراکز ترک اعتیاد هم روش‌های ترک اعتیاد کودکان معتاد را براساس معیارهای جهانی نمی‌دانند.
بنفشه محبی؛ مسوول یکی از مراکز ترک اعتیاد در هرات می‌گوید: با درنظرداشت پالیسی وزارت صحت‌عامه از شیوه‌ی عرضی برای تداوی معتادین استفاده می‌شود؛ اما شیوه‌ی جایگزینی که استفاده از میتادون است، می‌تواند موثرتر باشد؛ ولی این شیوه در پالیسی وزارت صحت‌عامه جا داده نشده است.
وی تاکید دارد؛ کودکان معتاد همراه مادران شان که معتاد به مواد مخدر هستند؛ به این مرکز صحی جهت تداوی مراجعه می‌نمایند.
بانو محبی، مهاجرت، معتادشدن والدین به مواد مخدر، هم‌نشینی کودکان با افراد معتاد و دسترسی آسان به مواد مخدر را از عوامل اصلی اعتیاد کودکان عنوان می‌کند.
با وجود این، بنفشه محبی از کم‌توجهی برخی از ادارات دولتی در زمینه‌ی مراقبت کودکان بی‌‌سرپرست بعد از تداوی انتقاد می‌کند.
او می‌گوید: “برخی از کودکان که اعتیاد را ترک می‌کنند خانه و یا سرپرست ندارند؛ ریاست کار و امور اجتماعی که مکلف به حفاظت از این اطفال می‌باشد، در این زمینه همکاری نمی‌کند و همین امر سبب اعتیاد دوباره‌ی شماری از کودکان می‌شود.
بانو محبی تاکید دارد که این مشکل بارها با ادارهی کار و امور اجتماعی در میان گذاشته شده اما تا کنون جهت رسیده‌گی به آن مشکل توجهی صورت نگرفته است.
با این حال، محمدنعیم صابر؛ آمر بخش حمایت از کودکان در ریاست کار و امور اجتماعی هرات کم‌توجهی اداره‌اش مبنی بر حفاظت کودکان معتاد را بعد از تداوی نمی‌پذیرد.
آقای وحیدی بیان می‌دارد که در یک سال اخیر نظر به ظرفیت پرورشگاه دولتی، ۲۰ تن از کودکان بی‌سرپناه را بعد از ترک اعتیاد پذیرفته‌اند.
در کنار این همه، عبدالاحد ولی‌زاده؛ سخنگوی پولیس هرات به کلید می‌گوید که برخی از فروشنده‌گان مواد مخدر از کودکان؛ حتی شاگردان مکاتب استفاده‌ی ابزاری می‌کنند و به همین خاطر کودکان به مواد مخدر دسترسی آسان دارند.
آقای ولی‌زاده می‌افزاید که پولیس مبارزه با مواد مخدر در سال روان سه تن از شاگردان مکتب را حین فروش مواد مخدر بازداشت کرده است.
به گفته‌ی وی، مواد مخدر که توسط کودکان به فروش می‌رسد مقدار آن کم می‌باشد؛ به همین دلیل به ندرت قضایای فروش مواد مخدر توسط کودکان مورد پیگرد قانون قرار می‌گیرد.
پس از هرات، بیشترین کودکان مواد در ولایت فراه حضور دارند؛ به اساس ارقام ابتدایی ریاست صحت‌عامه‌ی این ولایت هم اکنون ۵ هزار کودک معتاد به مواد مخدر در این ولایت ثبت شده است.
عبدالجبار شایق؛ رییس ادارهی صحت‌عامه‌ی ولایت فراه به کلید گروپ می‌گوید: ۴ مرکز با ۱۴۵ بستر جهت تداوی معتادین در این ولایت وجود دارد که از این رقم تنها ۱۵ بستر برای کودکان معتاد در نظر گرفته شده است.
وی تعداد بسترهای ترک اعتیاد را ناکافی خوانده و می‌فزاید که این موضوع با مسوولان مرکزی در میان گذاشته شده اما تا اکنون اقدام عملی صورت نگرفته است.
آقای شایق علاوه می‌کند؛ در فراه مادران و پدرانی که معتاد باشند، کودکان شان هم به مواد مخدر علاقه‌مند می‌شوند.
به گفته‌ی وی، کودکان معتاد در این ولایت بیشتر تریاک و شیشه استفاده می‌کنند.
با این همه، یافته‌های کلید گروپ نشان می‌دهد که ولایت‌های غور و بادغیس در غرب افغانستان با وجود ۳ هزار و ۵۰۰ کودک معتاد، فاقد بسترهای ترک اعتیاد می‌باشند اما برخی از کودکان معتاد در صورت درخواست خانواده‌های شان، داخل خانه‌ها با دادن‌مشوره از سوی مسوولان صحی تداوی می‌شوند.
براساس معلومات مسوولان صحی یک هزار و ۵۰۰ کودک معتاد در ولایت غور قرار دارند که بیشتر آنان در در جریان مهاجرت معتاد شده‌اند.
غلام‌نبی یگانه؛ رییس صحت‌عامه ولایت غور به کلید می‌گوید، در این ولایت یک مرکز صحی تداوی معتادین با ظرفیت ۲۰ بستر تداوی ایجاد گردیده که بسترها هم برای مردان معتاد اختصاص داده شده است.
به گفته‌ی وی بارها از مقام‌های مرکز خواسته شده که مراکز ترک اعتیاد برای زنان و کودکان هم ساخته شود اما تا اکنون اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است.
آقای یگانه تاکید دارد که تنها در مرکز شهر هنگام درخواست برخی از خانواده‌ها کودکان و زنان معتاد توسط کارمندان صحی تحت مراقبت قرار می‌گیرند.
وی وضعیت کودکان معتاد را در سطح ولسوالی‌ها نگران‌کننده می‌داند و تاکید دارد که بیشتر کودکان معتاد در ولسوالی‌ها زنده‌گی می‌کنند و اداره‌های مسوول هم به خاطر تهدیدات امنیتی توانایی رسیده‌گی به مشکلات آنان را ندارند.
بربنیاد آمارهای ادارهی صحت‌عامه بادغیس ۲ هزار کودک معتاد در این ولایت وجود دارد، اما تا کنون هیچ‌یک از این کودکان تداوی نشده‌اند.
عبدالطیف روستایی؛ رییس اداره صحت‌عامه بادغیس به کلید می‌گوید، در این ولایت فقط یک مرکز ترک اعتیاد ۲۰ بستری برای مردان معتاد ایجاد شده است.
وی می‌افزاید که جهت تداوی کودکان معتاد از وزارت صحت‌عامه خواسته شده است تا ۲۰ بستر را برای افراد زیرسن ایجاد نماید، اما تا حال به این موضوع توجهی نشده است.
آقای روستایی، نبود بستر ترک اعتیاد برای کودکان و زنان را مشکل اساسی در ولایت بادغیس می‌داند.
او هشدار می‌دهد که در صورت ادامه‌ی کم‌توجهی در زمینه‌ی ترک اعتیاد کودکان معتاد، شمار آنان افزایش خواهد یافت.
با این‌حال، وزارت صحت‌عامه کمبود مراکز ترک اعتیاد را یکی از چالش‌های اساسی این وزارت عنوان می‌کند.
عبدالشکور حیدری؛ معاون تخنیکی ریاست کاهش تقاضای مواد مخدر در وزارت صحت‌عامه به کلید گروپ می‌گوید، در تمامی ولایات کشور 99 مرکز ترک اعتیاد ساخته شده است که از این میان 20 مرکز برای زنان و 5 مرکز برای افراد زیر سن 18 سال اختصاص داده شده است.
وی می‌گوید، مراکز ترک اعتیاد زنان هم در بعضی از ولایت‌ها به گونه‌ی مشترک می‌باشد که زنان همراه کودکان معتاد شان تداوی می‌شوند.
آقای حیدری تصریح می‌کند که در سال‌های گذشته مراکز ترک اعتیاد برمبنای پیشنهاد وزارت مبارزه با مواد مخدر ساخته می‌شد، اما در سال روان خورشیدی وزارت صحت‌عامه مصمم شده تا پلان و برنامه‌ی جداگانه در این زمینه ترتیب نماید.
عبدالشکور حیدری در ادامه، شیوه عرضی برای ترک اعتیاد را براساس پالیسی وزارت صحت‌عامه، مطابق به معیارهای علمی در سطح جهان می‌داند.
براساس اظهارات مسوولان محلی ولایات حوزه‌ی غرب، میزان کودکان معتاد به مواد مخدر در افغانستان به شدت روبه‌افزایش می‌باشد؛ آنان برای رسیده‌گی به این معضل، بر افزایش برنامه‌های آگاهی‌دهی از اضرار مواد مخدر و زیادشدن مراکز ترک اعتیاد تاکید دارند.
