در شهر “کایان” در برما، زنان عموما حلقه‌های فنر مانند مارپیچ را به دور گردن خویش می‌اندازند، اما در حال حاضر، باورها چنین است که سنت مذکور رو به زوال نهاده و تنها یک درصد زنان، از آن استفاده می‌کنند.
برمایی‌های جوان، دیگر سنت به گردن انداختن حلقه‌های بلند را به سبب دردآور و ناخوش آیند بودن آن‌ها نمی‌پسندند و از همین سبب، کسانی هم که دست به این کار می‌زنند، بسیار مورد توجه سیاحان و جهان‌گردان خارجی و برمایی قرار میگیرند.
فیوو زین پوی، گزارش‌گر صدای آسیا، از ایالت “کایان” گزارشی دارد به این شرح:
در این‌جا، در قریه “سان بون” ایالت کایان، زنان گردن دراز زندگی می‌کنند، زنانی که به خاطر پوشیدن حلقه‌های فنر مانند مارپیچ به گردن‌های شان، شهرت زیاد دارند.
ساکنان منطقه، می‌گویند، در گذشته‌ها تمام زنان محله حلقه‌های فنر مانند را به گردن داشتند، زیرا این کار به معنی معرفت و شناخت آنان بود.
اما امروز از 200 زن منطقه، صرف 5 تن آن‌ها این حلقه‌ها را به گردن دارند و بس.
با یکی از همین زن‌ها گفتگو نموده، اسم‌اش را پرسیدم.
در جواب می‌گوید، نام من “داو موو فووی” است.
خانم “موو فووی” 50 ساله که مادر 5 اولاد است و یگانه خانم خانواده با حلقه‌های گردن می‌باشد، می‌گوید: “در آغاز علاقه‌ای زیادی به بودن این حلقه‌ها به دور گردنم نداشتم، زیرا دردآور بود، چندین بار خواستم آن‌ها را از گردنم کشیده، خود را از عذاب شان رهایی بخشم، اما ترسیدم مبادا مفقود گردد، اما حالا این حلقه‌های فنر مانند برای من ارزش زیاد دارد، چون آن‌ها را از مادرکلان خویش به میراث برده‌ام، پس از پوشیدن برای یک هفته درد داشت، ولی بعدا با آن عادت کردم و همه چیز عادی شد.”
20 سال می‌شود که خانم “موو فووی”، حلقه‌های مذکور را به گردن دارد و هرگز از خود دور نساخته است، حتی در هنگام خواب.
خانم “موو فووی” که به دور زانو های خود نیز حلقه‌های برنجی دارد، به تعداد 14 حلقه فنر مانند را به دور گردن خویش حمل می‌کند که در مجموع 12 کیلوگرام وزن دارند.
وقتی وی را ملاقات کردم، در خیمه خویش مشغول دوختن لباس‌های محلی بود، تا آن‌ها را به جهان‌گردانی که به قریه‌ای شان در رفت و آمد اند، به فروش برساند.
خانم “موو فووی”، افزود: “وقتی جهان‌گردان می‌آیند و این لباس‌ها را می‌خرند، ما پول بدست می‌آوریم، زندگی ما از برکت همین جهان‌گردان و تجارت آنان به پیش می‌رود، در غیر آن نمی‌دانم چی سرنوشتی داشتیم.”
در حال حاضر، کدام کتاب تاریخی که از آغاز پوشیدن حلقه‌ها توسط زنان حکایتی در خود داشته باشد، در دسترس نیست، اما شماری از تاریخ نویسان، می‌گویند، قدامت این کار به 800 سال پیش می‌رسد.
خانم “موو فووی”، می‌گوید: “در گذشته‌ها، هر دختری که می‌توانست تعداد زیادی از حلقه‌ها را به گردن بیآندازد، به همان اندازه نزد مردان منطقه ارزش و محبوبیت داشت، اما دختری که نمی‌توانست دست به چنین کاری بزند، هیچ مردی حاضر نمی‌شد با وی ازدواج کند.”
با در نظرداشت سنت و رواج منطقه “کایان”، دختران معمولا پس از سن 5 سالگی مبادرت به انداختن حلقه در گردن‌های شان می‌کردند و تا هنگام ازدواج، هر سال یک یک حلقه به آن‌ها افزوده می‌شد.
اما در این روزها، زنان و دختران زیاد به دنبال این رسم و رواج‌ها نمی‌روند.
همین اکنون در تمام قریه تنها 10 زن حلقه پوش حضور دارد و بس، و آنهایی هم که دست به این عمل می‌زنند، هدف شان جلب توجه جهان‌گردان خارجی و کسب درآمد است.
ایشان در هوتل‌ها کار نموده، برای مهمانان رقص و پایکوبی می‌کنند.
شماری هم به کشورهای همسایه مانند تایلند و چین رفته، در هوتل‌های آنان برای خود کار و اشتغال به دست می‌آورند.
خانم “موو لای” 33 ساله که با وجود تلاش نتوانسته است، حلقه‌های مذکور را بپوشد، می‌گوید: “یک روز مکمل کوشش کردم تا این حلقه‌ها را به گردنم اندازم، ولی از این‌که بسیار سنگین بود، نی با آن‌ها غذا خورده توانستم، نی دهنم باز می‌شد، نی به جایی رفتم و نی به آرامی می‌نشستم، همواره با خود می‌گفتم، خاله و عمه‌ام چگونه با این حلقه‌ها می‌نشستند و ایستاد می‌شدند.”
بلاخره خانم “موو لای”، همه حلقه‌های خود را به جهان‌گردان می‌فروشد.
وی، می‌گوید: “بعضی خارجی‌ها و شماری از مردم محل از یانگون به این‌جا آمده، حلقه‌های سنتی گردن زن‌ها را می‌خرند، با آن که مشتریان ما بیشتر از میان باشندگان قریه‌جات “کایان” است که در اوقات ویژه مراسم مختلف از آن‌ها استفاده می‌کنند، نه این‌که همیشه آنان را به گردن داشته باشند.”
بی‌رنگ شدن این سنت و کاهش شمار زنان حلقه‌پوش، سبب نگرانی شماری از مردم شده و خواهان اتخاذ تدابیر لازم و عاجل برای حفظ این رسم و رواج شده‌اند.
آقای “کیاو تهان”، مشاور فرهنگی مرکز حفظ سنت‌های فرهنگی و باستانی، می‌گوید: “ما به یک پلان جامع و مدون غرض حفظ میراث‌های فرهنگی خویش نیاز داریم، دادن وظیفه برای زن‌های حلقه پوش نمی‌تواند در حفظ این سنت موثریت چندانی داشته باشد، باید برای این زن‌ها وظایف خوب داده شود تا از فرهنگ و پوشیدن حلقه‌ها فاصله نگیرند.”
هر چند، خانم “موو فووی”، می‌گوید که، باید این سنت حفظ گردد، ولی هیچ کدام از دختران وی حلقه‌های مذکور را نپوشیده‌اند.
موصوفه، می‌گوید: “من نمی‌دانم در آینده چی اتفاقاتی بوقوع خواهد پیوست، این سنت و میراث گذشتگان ما است که برای مان باقی مانده‌است، من می‌خواهم این فرهنگ زنده باشد، اما نمی‌دانم چطور می‌توان به این هدف نایل آمد.”
اما هر چی باشد باید تلاش صورت گیرد.
