مقامهای محلی در ولایــتهـــای غــربی غور، هرات، بادغــیس و فراه، از کــاهش مرگ و میر نوزادان و مادران در هنگام ولادت در این ولایتها خبر میدهند. غلام نبی یگانه، رییس صحت عامۀ ولایت غور، به کلید گفت که امسال آمار مرگ و میر نوزادان و مادران در هنگام ولادت در این ولایت نسبت به سال گذشته، 10 درصد کاهش یافته است. یگانه همچنان گفت با آن که در این ولایت 70 مرکز صحی و 95 قابلۀ مسلکی فعالیت دارند، 90 درصد مادران در هنگام ولادت به این مراکز انتقال داده نمیشوند. وی در ادامه افزود تنها در 6 مرکز صحی غور، به دلیل ناامنی، قابله وجود ندارد.
به همین شکل، عبدالطیف روستایی، سرپرست ریاست صحت عامۀ بادغیس، نیز میگوید که واقعات مرگ و میر مادران در هنگام ولادت در این ولایت حدود 10 درصد کاهش یافته است. به گفتۀ او، 41 مرکز صحی در این ولایت فعالیت دارد. روستایی همچنان بیان داشت در جریان امسال تنها 10 مادر در هنگام ولادت در این ولایت جان باخته است. او گفت به استثنای چهار مرکز صحی در تمام مراکز صحی این ولایت قابلههای مسلکی حضور دارند.
مسوولان ریــاست صحت عــامـــۀ هرات نیز میگویند که امسال میزان مرگ و میر مادران در هنگام ولادت نسبت به سال گذشته سیر نزولی داشــتـــه است. عبدالــرحـمان همراز، مسوول معلومات صحی ریاست صحت عامۀ هرات، به کلید گفت در طول 9 ماه سال جاری، نزدیک به 40 هزار ولادت در هرات ثبت شده است، در حالی که این رقـــم در 9 ماه سال گذشته، حدود 31 هزار ولادت بود. وی تصریح کرد در جریان امسال تنها 44 واقعۀ فوتی مادران در هنگام ولادت در این ریاست ثبت شده است، در حالی که این رقم در سال گذشته، شامل 54 واقعه بود.
به عقیدۀ رحمانی، عمدهترین عامل کاهش مرگ و میر مادران در هنگام ولادت در هرات، دسترسی زنان در هنگام ولادت به مراکز صحی است. او گفت که هم اکنون 117 مرکز صحی و 170 قابلۀ مسلکی در سراسر هرات فعالیت دارند.
اما در فراه، بیشتر ولادتها به شکل سنتی و در خانه صورت میگیرد. یکی از عمدهترین علت این مشکل، عدم دسترسی مادران در هنگام ولادت به مراکز صحی است. مسوولان ریاست صحت عامۀ فراه در صحبت با کلید، اعلام داشتند که 35 درصد مردم این ولایت به خدمات صحی دسترسی ندارند. به گفتۀ آنها، ناامنیها در ولــسوالــیهــای گلستان، بالابلوک، بکواه و خاک سفید این ولایت، سبب شده تا مردم، بهویژه مادران، نتوانند در اوقات ضرورت به مراکز صحی مراجعه کنند. با وصف این، امسال میزان مرگ و میر مادران در هنگام ولادت در فراه کاهش یافته است.
عبدالجبار شایق، رییس صحت عامۀ فراه، به کلید گفت در برخی موارد قابلههای مسلکی به خانههای مردم میروند و به مادران حامله خدمات صحی ارایه میکنند. وی افزود که اگرچه بخشی از مادران هنوز هم به خدمات صحی دسترسی ندارند، ولی با آن هم، امسال میزان مرگ و میر مادران در هنگام ولادت 10 درصد کاهش داشته است.
وقفه بین ولادتها و آگاهیدهی برای مادران قبل و بعد از ولادت، یکی از مواردی است که به باور آگاهان امور کمتر به آن توجه شده است. این آگاهان میگویند که حکومت باید تلاش کند تا میزان دسترسی مردم به خدمات صحی را در ولسوالــیهــای دوردست و ناامن، فــراهــم نــمایــد تا گراف مرگ و میر مادران و
نوزادان کاهش یابد.
از طرف دیگر، نجیبه، یک تن از شهروندان هرات، به کلید گفت:”مردم در ولسوالیهای گذره و انجیل از دولت میخواهند تا مراکز صحی جدید در نزدیکی خانههای شان تأسیس شود. ایجاد مراکز صحی باعث میشود تا مشکلات مردم در این بخش برطرف شود.”
طبق آخرین گزارش وزارت صحت عامه، در هر 100 هزار ولادت در کشور، بین 800 تا 1200 مادر در هنگام ولادت میمیرند.