ورشکستگی کارخانه‌های تولیدی

تولید کنندگان و سرمایه گزاران در بلخ از بی برقی و زیاد بودن مالیات گمرکی شکایت دارند.

مسئولان اتاق‌های تجارت و صنایع بلخ می گویند که اگر این روند ادامه پیدا کند، بسیاری از تولید کنندگان از تولید دست خواهند کشید.

در بلخ، بیش از 400 فابریکۀ تولیدی ثبت گردیده اند که شماری از آنان در بخش های مختلف مصروف کارهای تولیدی می باشند.

سید طاهر روشن زاده؛ رییس اتاق‌های تجارت و صنایع بلخ می‌گوید که نزدیک به 80 کارخانه در این ولایت فعالیت های تولیدی دارد: “در این مراکز تولیدی مواد خوراکی، مواد ساختمانی، نوشابه و … تولید می گردد.”

به باور وی،  یکی از مشکلات عمده برای این تولید کنندگان بلند بودن صرفیۀ برق و نبود برق دایمی با ولتاژ بلند است.

وی می گوید:” یک کیلو وات برق برای تولید کنندگان 9 تا 12 افغانی وضع می گردد درحالی که در کارخانه های شهر کابل قیمت تادیۀ برق 6 افغانی است. این تفاوت قیمت نا عادلانه بوده و سبب زیان های مالی سرمایه گزاران می گردد.

مسئولان کارخانه های تولیدی در کنار این از بلند بودن تکس وزارت مالیه شکایت دارند.

سید هادی؛ مسئول یکی از این کارخانه ها است. وی مواد خام را از کشورهای همسایه وارد می کند. وزارت مالیه هم از مواد خام مالیه می گیرد و هم زمانی که جنس را به بازار عرضه می کند:” ضمن اینکه مالیات سالانه را می پردازیم، وزارت مالیه بدون اینکه از میزان و مقدار فروش تولید کنندگان معلومات کافی بگیرد مبالغ هنگفتی را از ما می گیرد.” اما نامبرده مشخص نساخت که چه مقدار مالیه می پردازند.

سید حسن یکی دیگر از تولید کنند گان می‌گوید:” با اینکه من در پارک‌های صنعتی زمین دارم به خاطر مشکل برق به ساحۀ نساجی مزار شریف آمده ام اما اینجا هم برق یک ساعت هست وچند ساعت نیست.”

به گفته وی قطع و وصل برق روندکاری آنان را به کندی مواجه می سازد. وی علاوه می کند:” با اینکه تولیدات ما از کیفیت بالایی برخورداراست اما  به دلیل ورود بی رویۀ اجناس مشابه از کشورهای مختلف، بازار فروش مناسب ندارد. “

به باور وی در دیگر  کشورها امکانات و تجهیزات جدید وجود دارد، کارخانه های شان  برق دایمی دارند و می توانند اجناس را به هر مقدار و کیفیتی که خواسته باشند تولید کنند به همین خاطر رقابت تولید کنندگان داخلی با این امکانات ناچیز  با ابرقدرت های اقتصادی منطقه بسیار ناعادلانه و دشوار است.

وی از دولت می خواهد که باید از آنان حمایت شود تا هم صنایع داخلی رشد نماید وهم جلو افزایش تعداد بیکاران درکشور گرفته شود.

در همین حال، روشن زاده رییس اتاق های تجارت و صنایع بلخ با تایید بلند بودن مصارف عوارض گمرکی و بروز مشکلات از این ناحیه، برای تاجران و تولید کنندگان می گوید:”  علاوه ازآن در این اواخر مقامات وزارت مالیه خواستارتادیه بیلانس سه ماهه گردیده اند که برای تولید کنندگان مشکلات  تازه ای را خلق کرده است.”

وی ادامه می دهد:” تولید کنند گان داخلی  به آن مرحله از تجهیز و تولید نرسیده اند که بتوانند کارهای شان را پیش ببرند.” به عقیده  وی، کارمندان وزارت نیز اکثر مواقع از این حساب‌ها سر درنمی آورند و دچار مشکل می باشند.

روشن زاده می‌گوید:” چند بار به وزارت پیشنهاد داده شده تا این مصارف را یک جا در گمرک تصفیه نمایند تا تولید کنندگان با خاطر آسوده به کار شان بپردازند.” به باور وی ادامۀ این کار سبب بروز فساد اداری و کارشکنی در روند تولیدات داخلی گردیده است. وی ادامه می‌دهدکه تولید کنندگان چندین بار نزد او مراجعه کرده گفته اند که اگر این مشکل هم چنان دوام یابد، بسیاری از آنان  دست ازتولید خواهند کشید.”

به گفته روشن زاده، نبود وسایل و تجهیزات از مشکلات دیگری است که تولیدکنندگان را صدمه می زند. وی می گوید:” هر گاه این وسایل دچار نقص فنی شوند فابریکه برای مدت ها از کار می ماند تا اینکه دوباره ترمیم شود، زیرا برای ترمیم باید به خارج از کشور رفت که تاجران در رفت و آمد نیز با محدودیت ها و مشکلات فراوان مواجه اند. قنسولگری های کشورهای میزبان در قسمت اعطای ویزه و… محدودیت هایی خاصی دارند.

احمدولی سنگر؛ کارشناس مسایل اقتصادی مقام ولایت بلخ به این نظر است که نا امنی ها سبب گردیده تا سرمایه داران کمتر علاقه مند به سرمایه گزاری شوند. به نظر وی، بسیاری از این کارخانه  داران بدون اینکه برنامۀ تجارتی مشخص وجواب ده ( بیزنس پلان )داشته باشند، اقدام به ایجاد کارخانه می نمایند، ولی پس از مدتی در بازار یابی به مشکل مواجه می گردند. زمانی که از آقای سنگر سوال کردم که بیزنس پلان را چه کسی باید در اختیار تاجران قرار دهد می گوید:” مقامات مسئول دولت باید این کار را انجام دهند و یا دست کم هماهنگی ایجاد کنند.”

در ده سال اخیر نزدیک به چهارصد کارخانه تولیدی در ولایت بلخ ثبت شده بود، اما بی توجهی دولت بخش عمده این مراکز تولیدی را با سقوط مواجه ساخته و تنها 80 کار خانه به صورت نیمه فعال باقی مانده است.