مسوولان شماری از شرکتهای تولیدی داخلی از عدم حمایت دولت از تولیدات صنایع داخلی، نبود بازار برای فروش محصولات و ناامنی شکایت دارند. به گفته آنها، این عوامل باعث شده که شرایط کار برای فعالیت صنایع داخلی با گذشت زمان دشوارتر شود.
محمدرفیع رحیمی، مسوول یکی از شرکتهای تولیدی در ولایت هرات است. او حدود سه سال قبل شرکتی را زیر نام “ظروف یکبار مصرف افغان نگین ” در این ولایت تأسیس کرد. در این شرکت انواع ظروف یکبار مصرف، به شمول قاشق و پنجه، بشقاب، دیش غذا و انواع گیلاسهای یکبار مصرف تولید میشود. اما مسوول این شرکت در مصاحبه با کلید گفت که تولیدات شرکت زیر ادارهاش مدتی است که فروش چندانی ندارد. محمدرفیع رحیمی با ابراز نگرانی میگوید که عمدهترین دلیل کاهش فروش تولیدات شرکتش، ورود محصولات مشابه از پاکستان، ایران و چین است.
او در کنار این از عدم حمایت دولت از تولیدات داخلی نیز انتقاد میکند. به گفته وی، با آن که بارها بر حمایت از تولیدات داخلی و صنعتکاران از سوی مقامهای دولتی تأکید شده اما مسوولان در این زمینه هیچ کاری انجام ندادهاند. رحیمی با اشاره به چگونگی حمایت دولتهای دیگر از صنایع داخلی شان گفت: “کشورهایی که در عرصه اقتصاد پیشرفت کردهاند، سعی میکنند وارد عرصه رقابتی شوند و اجازه ندهند اموال خارجی بازار آنها را تحت شعاع قرار دهد. اما در افغانستان هنوز اراده حمایت از تولیدات داخلی شکل نگرفته است.” محمدرفیع رحیمی، رییس شرکت ظروف یکبار مصرف افغان نگین، در اوایل، ظروف یکبار مصرف را از کشورهای همسایه وارد میکرد. اما وی حدود سه سال قبل، به هدف تولید ظروف یکبار مصرف در داخل کشور و نیز ایجاد زمینه کار برای جوانان، شرکت خود را با شش نفر کارگر در هرات تأسیس کرد. رییس شرکت ظروف یکبار مصرف افغان نگین که در یک نمایشگاه تولیدات داخلی درشهر کابل شرکت کرده بود، میگوید که در حال حاضر، اکثریت شرکتهای تولیدکننده داخلی به منظور این که بتوانند در بازار آزاد با اجناس مشابه وارداتی رقابت کنند، قیمتها را ده درصد کاهش دادهاند. وی در ادامه افزود: “من به نمایندگی از تمام شرکتهای تولیدکننده داخلی از مسوولان خواستار توقف ورود اجناس مشابه کشورهای خارجی و همچنان افزایش نرخ تعرفه گمرکی در برابر این اجناس میباشم تا برای محصولات داخلی زمینه بیشتر فروش فراهم شود.” مسوول شرکت ظروف یکبار مصرف افغان نگین که در حال حاضر، 50 درصد مواد خام خود را از بیرون وارد میکند، به این باور است که برگزاری چنین نمایشگاهها سبب میشود تا برای تولیدات داخلی بازاریابی شود. از سویی هم، این صنعتکار کشور، یکی دیگر از مشکلات صنعتکاران افغان را نداشتن حق اشتراک در نمایشگاههای بینالمللی عنوان میکند. به گفته وی، با آن که اکثریت تولیدات داخلی از کیفیت خوبی برخوردار است، اما تاکنون برای تولیدات داخلی افغانستان اجازه شرکت در نمایشگاههای بینالمللی داده نشده است. محمدرفیع رحیمی در این باره گفت: “چون کیفیت 95 درصد تولیدات داخلی با کیفیت تولیدات اجناس خارجی برابر است، باید دولت زمینه حق اشتراک صنعتکاران افغان را در نمایشگاههای بینالمللی فراهم سازد.” به گفته وی، با نمایش محصولات داخلی در نمایشگاههای بینالمللی، از یکطرف ابتکار افغانها در عرصه تولید به نمایش گذاشته میشود و از جانب دیگر این کار موجب افزایش صادرات افغانستان به دیگر کشورها میشود.
نقش تولیدات داخلی، نه تنها در اقتصاد ملی که در اقتصاد خانوادهها نیز مهم عنوان شده است. با این حال، دیده میشود که حکومت برای رشد صنایع داخلی، برنامه مشخصی روی دست ندارد. محمدرفیع رحیمی هشدار میدهد در صورتی که حکومت از تولیدات داخلی حمایت نکند، صنعتکاران به فعالیت خود خاتمه بخشیده و آن تعداد از کسبهکارانی که در شرکتهای داخلی مصروف کار اند، به جمع افراد بیکار افزوده خواهند شد. به استدلال او، بیکار شدن افراد کسبهکار که امروزه مشغول کار در شرکتهای مختلف هستند، سبب کاهش در میزان عواید خانوادهها و ضعف اقتصاد ملی خواهد شد. این در حالی است که مسوولان وزارت تجارت و صنایع بارها از حمایت دولت از صنعتکاران داخلی سخن گفته است. مقامهای این وزارت اعلام داشتهاند که آنها با توزیع زمین برای صنعتکاران و همچنان بلند بردن تعرفه گمرکی در برابر اجناس وارداتی، سعی کردهاند تا زمینه توسعه فعالیت صنایع داخلی را فراهم کنند؛ اقداماتی که ظاهراً نتوانسته است قناعت تولیدکنندگان داخلی را فراهم سازد.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید