ads

استخراج غیر قانونی سنگ های تعمیراتی در ولایات غربی کشور

کلیدگروپ دریافته است که روزانه هزاران مترمکعب ریگ و سنگ‌های تعمیراتی از ولایت های حوزه غرب به گونه خودسرانه و غیرقانونی استخراج و میلیون ها افغانی از عواید دولت  ضایع می شود. اسنادی را که کلیدگروپ بدست آورده است؛ استخراج سنگ های تعمیراتی و روند ریگ برداری های غیرقانونی در ولایت هرات را نشان میدهد. […]

نویسنده: Abdul Malik Atash
25 ثور 1398
استخراج غیر قانونی سنگ های تعمیراتی در ولایات غربی کشور

کلیدگروپ دریافته است که روزانه هزاران مترمکعب ریگ و سنگ‌های تعمیراتی از ولایت های حوزه غرب به گونه خودسرانه و غیرقانونی استخراج و میلیون ها افغانی از عواید دولت  ضایع می شود.

اسنادی را که کلیدگروپ بدست آورده است؛ استخراج سنگ های تعمیراتی و روند ریگ برداری های غیرقانونی در ولایت هرات را نشان میدهد.

به اساس اسناد دست داشته کلید گروپ  قراردادهای استخراج سنگ های تعمیراتی و ریگ‌برداری ها براساس هدایت مقام های مرکزی از ماه سنبله سال ۱۳۹۶ خورشیدی در غرب افغانستان به حالت تعلیق قرار داده شده است اما تا هنوز روند استخراج سنگ‌های تعمیرات و ریگ برداری ها بدون عقد قرارداد ادامه دارد.

در این اسناد ریاست معادن و پطرولیم هرات از نیروهای امنیتی نیز خواسته است که از استخراج غیرقانونی سنگ‌های تعمیراتی و روند خودسرانه ریگ‌برداری ها جلوگیری نمایند.

مسوولان اداره های معادن و پطرولیم و اداره حوزه دریای هریرود- مرغاب این مشکلات را می پذیرند.

آنان می گویند که نبود چهارچوب حقوقی جهت استخراج معادن سبب شده است که قراردادها از سوی وزارت معادن و پطرولیم لغو و روند استخراج سنگ های تعمیراتی و ریگ برداری ها به گونه غیرقانونی صورت بگیرد.

در کنار مشکلات فوق مسولان اداره های معادن و پطرولیم و اداره حوزه دریای هریرود- مرغاب ؛ تهدیدات امنیتی و نفوذ  گروه طالبان را در برخی از ساحات معادن عامل دیگر روند استخراج غیرقانونی سنگ های تعمیرات و روند ریگ برداری های خوسرانه بیان میدارند.

بربنیاد آمار ریاست های معادن وپطرولیم ولایات حوزه غرب در حال حاضر 37 ساحه جهت ریگ برداری و استخراج سنگ های تعمیراتی شناسایی شده است.

در همین حال مسوولان اداره تنظیم ابهای هریرود – مرغاب از جریان ریگ برداری های غیرقانونی از اطراف رودخانه ها اظهار نگرانی می کنند.

آنان می گویند که روند ریگ برداری های غیرقانونی از اطراف رودخانه ها صورت می گیرد که این موضوع آسیب جدی به منابع طبیعی وارد کرده است.

رودخانه های دوقارون و هریرود در هرات؛ فراه رود و باغ پل در فراه ؛ رودلامان در بادغیس و رود هریرود بالایی در غور از جمله ساحاتی اند که به گفته مسوولان اداره تنظیم آبهای هریرود – مرغاب  بدون وقفه ریگ و سنگ استخراج و برای ساخت تعمیرات استفاده می شود.

عبدالقدیر جوینی رییس اداره تنظیم آبهای هریرود- مرغاب از کم توجه ای مسوولان امنیتی انتقاد می کند.

او می گوید که بارها از مسوولان امنیتی خواسته شده است که مانع استخراج غیرقانونی سنگ های تعمیراتی و روند ریگ برداری ها شوند اما تا اکنون این مسوولان همکاری های لازم را در این زمینه نداشته اند.

به گفته وی روزانه هزاران متر مکعب از اطراف رودها خانه های حوزه غرب به گونه غیرقانونی ریگ برداری صورت می گیرد که این موضوع منجر به تخریب سرک ها و ساختار رودخانه شده است و همچنان شرایط سیل خیزی را در اطراف خانه های مسکونی مساعد کرده است.

رییس اداره تنظیم آبهای هریرود- مرغاب تصریح می کند؛ که ریگ برداری های غیرقانونی از اطراف رود دوقارون که شاهراه هرات- تورغندی در مسیر آن قرار دارد؛ منجر به تخریب سرک این شاهراه شده است.

همچنان ضیاء الحق پوپل رییس اداره معادن و پطرولیم هرات وجود این مشکلات را تائید می کند.

او می گوید که برعلاوه ساحه رود دوقارون از ساحات شیدایی، پل هاشمی، گازرگاه، کمر کلاغ و برخی از مناطق ولسوالی انجیل ریگ برداری و استخراج سنگ های تعمیراتی نظر به ضرورت بازار به شکل خودسرانه صورت می گیرد.

وی اظهار میدارد که استخراج غیرقانونی سنگ های تعمیراتی و روند ریگ برداری از سوی گروه یا شرکت خاصی انجام نمی شود؛ به شکل انفرادی برخی از اشخاص در این زمینه دخیل می باشند.

کلیدگروپ از طرزالعمل اعطاء جوازمعدن کاری به مقیاس کوچک اسناد را بدست آوده است که نشان میدهد؛ قرارداد کننده ها از فی متر مکعب ریگ 35 افغانی، از فی متر مکعب جغل 30 افغانی و از هر متر مکعب سنگ تعمیرات 25 افغانی باید به حساب دولت واریز کنند.

ضیاالحق پوپل رییس معادن ولایت هرات با اینکه مقداری ریگ برداری ها و استخراج سنگ های تعمیرات را مشخص نمی کند اما تاکید دارد که در صورت عقد قرارداد، سالانه سه میلیون افغانی از این درک به عواید ریاست معادن هرات افزوده خواهد شد.

آقای پوپل افزود که نظر به هدایت رییس جمهور از دو سال به اینسو روند عقد قراردادها به دلیل وضع چارچوب حقوقی و نقشه راه معادن معطل قرار داده شده است.

به گفته وی با آنهم ریاست معادن و پطرولیم طی سال گذشته خورشیدی 14 ساحه را در سطح ولسوالی ها و مرکز شهر هرات جهت ریگ برداری و استخراج سنگ های تعمیراتی سروی کرده است که در سال روان 7 ساحه از سوی شورای اقتصادی تصویب شده است که به داوطلبی گذاشته خواهد شد تا اینکه این روند به صورت قانونی انجام شود.

او می گوید: از پولیس و اداره های محلی نیز بارها خواسته شده است که  در قسمت  ریگ برداری ها و استخراج غیرقانونی سنگ های تعمیرات با این اداره همکاری نمایند اما ظاهرا استخراج کننده ها برای زورمندان و پولیس نیز باج می هند.

رییس اداره معادن و پطرولیم هرات می افزاید که ادامه این روند غیر قانونی ، حالت مورفولوژی(شکل و یاساختار) برخی از ساحات به خصوص منطقه کمرکلاغ را به حالت فجیع قرار داده است.

با این حال عبدالاحد ولیزاده سخنگوی پولیس هرات می پذیرد که از کم کاری های پولیس جهت جلوگیری از ریگ برداری ها و کندنکاری سنگ های تعمیراتی انتقادهای وجود دارد اما او می گوید که این کار وظیفه پولیس نیست و قوماندانی امنیه هم به دلیل کمبود نیروی امنیتی قادر به انجام این کار نمی باشد.

آقای ولیزاده بیان میدارد که این معضل باید از طریق شورای نظامی مطرح و تصمیم جدی در این زمینه اتخاذ شود.

با آنهم سخنگوی پولیس هرات خاطر نشان می سازد که نیروهای پولیس برای جلوگیری از ریگ برداری های غیرقانونی و استخراج سنگ های تعمیراتی در صورت حضور نماینده های اداره های مسوول می تواند اقدامات عملی را انجام دهد.

به گفته وی نیروهای امنیتی از روند ریگ برداریهای غیرقانونی از ساحه پشتون پل نیز جلوگیری کرده است.

از سوی هم مسوولان محلی هرات می‌گویند که بارها شکایت‌های مبنی بر ریگ‌برداری‌های خود‌سرانه از سطح رود خانه‌ها به این اداره رسیده است.

جیلانی فرهاد، سخنگوی والی هرات، شفافیت و مبهم بودن قراردادهای ریاست معادن و پترولیم هرات با شرکت‎های ریگ‎برداری را از دلایل اصلی ریگ‎برداری‎های بی‎رویه و غیرقانونی در این ولایت می‎داند. سخنگوی والی هرات در گفتگویی با کلید علاوه کرد که در این زمینه تلاش‎ها جریان دارد تا جلو ریگ‎برداری‎های غیرقانونی گرفته شود.

استخراج غیر قانونی سنگ های تعمیراتی در ولایت بادغیس

سنگ های تعمیراتی و منابع ریگی از جمله معادن کوچک و نیمه قیمتی عنوان می شود اما منابع آنها هم در ولایت های غور؛ و بادغیس زیر سایه حاکمیت گروه طالبان قرار دارد و بنا به گفته های مسوولان محلی این ولایت زورمندان و افراد وابسته به گروه طالبان از این جهت سود می برند.

عبدالناصر قادری رییس معادن ولایت بادغیس می گوید: در حال حاضر از سه منطقه سنگ های تعمیراتی و از هفت منطقه هم به شیوه خودسرانه و غیرقانونی ریگ برداری می شود که ساحات آن در ولسوالی های قادس؛ آبکمری؛ مقر و مرکز شهر قرار دارد.

آقای قادری می افزاید: از چند سال به اینسو قراردادی برای ریگ برداری و استخراج سنگ های تعمیراتی عقد نشده است.

وی ناامنی و حضور گروه طالبان را از موانع اساسی جهت جلوگیری این روند غیرقانونی بیان می کند.

او تصریح می کند که چندی قبل وزارت معادن به خاطر عقد قرارداد معادن کوچگ هدایت داده که تمامی  ساحات معادن را سروی کنند اما به دلیل تهدیدات امنیتی و ناامنی تا هنوز این سروی در بادغیس صورت نگرفته است.

به گفته وی به اساس قراردادهای که سه سال قبل صورت گرفته بود؛ روند ریگ برداری و استخراج سنگ های تعمیرات که به گونه قانونی صورت بگیرد سالانه دو تا دو و نیم میلیون افغانی عواید اداره معادن بادغیس افزایش خواهد داشت.

جمشید شهابی سخنگوی والی بادغیس هم می گوید: در ساحات منابع ریگ و سنگ های تعمیراتی تهدیدات امنیتی وجود دارد؛ امکانات و نیروهای امنیتی کافی هم برای جلوگیری از ریگ برداری های خودسرانه و استخراج غیرقانونی معادن در اختیار اداره محلی قرار ندارد.

آقای شهابی اضافه می کند؛ نیروهای امنیتی با وجود تشکیلات کم در تلاش همکاری در این زمینه می باشند.

در غور نیز به سنگ های تعمیرات به گونه غیر قانونی استخراج می شود

در ولایت غور هم مسوولان محلی در راستای روند ریگ برداری ها و استخراج سنگ های تعمیراتی مشکلات مشابه بادغیس را عنوان می کنند.

عبدالجبار احمدی رییس اداره معادن و پطرولیم غور به کلید می گوید: قراردادهای استخراج سنگ های تعمیراتی و ریگ  برداری دو سال قبل مسدود شده است.

او علاوه می کند که به خاطر ساخت تعمیرات و یا ساختمان ها از هفت ساحه ریگ برداری و استخراج سنگ های ساختمانی به گونه غیرقانونی صورت می گیرد که بیشتر از یک و نیم میلیون افغانی از این درک استخراج کننده ها عواید بدست می آورند.

محمدناصر خاضع والی غور می گوید که در بسیاری از نقاط ولایت غور نا امنی وجود دارد و به همین دلیل استخراج غیرقانونی سنگ های تعمیراتی و ریگ برداری آسان انجام می شود.

آقای خاضع قبل از همه‌ی مشکلات بر حل مشکلات حقوق معادن نیز تاکید می ورزد؛ وی اطمینان میدهد که بعد از این همکاری لازم جهت استخراج قانونی معادن و سنگ های تعمیراتی با اداره معادن صورت خواهد گرفت.

ولایت فراه نیز از این امر مستثنی نیست

فراه از ولایت ها ناامن در غرب افغانستان است ، اما مسوولان اداره معادن این ولایت به خاطر جلوگیری از استخراج سنگ های تعمیراتی و ریگ برداری های غیرقانونی کار سروی را آغاز کرده اند که این روند را به قراردداد بسپارند.

جمعه جان رییس معادن و پطرولیم ولایت فراه می گوید که 18 ساحه مشخص شده است که روند ریگ برداری و استخراج سنگ های تعمیراتی به شکل غیر قانونی و بی رویه از سوی دو شرکت ساختمانی صورت می گیرد.

او تاکید دارد که برای قانونمند شدن این روند 50 تا 60 فیصد کار سروی این منابع تکمیل و به زودی به قرارداد سپرده می شود.

به گفته وی در صورت عقد قرارداد از این طریق سالانه 2 ونیم تا سه ملیون افغانی به عواید این اداره افزوده خواهد شد.

پاسخ وزارت معادن و پطرولیم چیست؟

با این همه عبدالقدیر مطفی سخنگوی وزارت معادن و پطرولیم به کلید گروپ گفت: به خاطر نبود نقشه راه معادن و مشکلات در مواد قانون معادن  نه تنها سنگ های تعمیراتی حتی برخی معادن قیمتی به شمول منرال ها در بسیاری از نقاط ولایات مختلف کشور غیرقانونی استخراج می گردد.

وی بیان کرد که هم اکنون قانون معادن تعدیل و نقشه راه معادن نیز طرح و ترتیب شده است که بعد از این تمام معادن به گونه قانونی استخراج خواهند شد.

آقای مطفی افزود؛ 147 ساحه که مواد ساختمانی جای داده شده است، در 19 ولایت تثبیت گردیده و منابع 13 ولایت به داوطلبی گذاشته شده است.

به گفته سخنگوی وزارت معادن و پطرولیم در صورتیکه تمامی ساحات تثبیت شده معادن مواد ساختمانی به قرارداد سپرده شود عواید این وزارت از دو میلیون افغانی به چهارصد میلیون افغانی افزایش خواهد یافت.

در حالیکه وی مشکلات امنیتی را ازچالش های اصلی فرا روی استخراج معادن عنوان می کند؛ با آنهم او تاکید دارد که این وزارت کمیسیون تشکیل دادده است که مسوولان ارشد امنیتی عضویت ان را دارند و از این طریق در موارد مختلف از روند استخراج غیرقانونی معادن جلوگیری شده است.

در کنار عدم همآهنگی و همکاری ادارات ذیربط و تهدایت امنیتی موجودیت فساد اداری نیز از عوامل استخراج غیر قانونی معادن عنوان می شود .

فاطمه جعفری عضو شورای ولایتی هرات می گوید علاوه بر  تهدیدات امنیتی، فساد اداری هم سبب ادامه استخراج غیرقانونی سنگ های تعمیراتی روند ریگ برداری ها خودسرانه شده است.

وی می گوید که مقام های حکومت به ویژه وزارت معادن در راستای مبارزه با فساد اداری اقدامات جدی را عملی نکرده است .

به باور وی فساد اداری، فرهنگ معافیت از مجازات دست زورمندان را برای ادامه روند استخراج غیرقانونی معادن قیمیتی و نیمه قیمتی باز نگهداشته است.

فاطمه جعفری از اداره‌های محلی ولایات غرب تقاضا دارد که بدون تأخیر و تعلل، راهکار قابل قبول و مؤثری جهت جلوگیری از ریگ‎برداری‎های غیرقانونی را روی دست گیرند.

با این حال برخی از استخراج کننده های سنگ های تعمیراتی و ریگ بردارها می خواهند که بدون عقد قرارداد کارشان را ادامه دهند.

آنان می گویند؛ بیشتر قراردادها به زورمندان سپرده می شود که پابند به قانون نیستند.

این استخراج کنندها بیان می کنند که روزانه از ساحه کمرکلاغ و شیدایی 30 موتر ریگ و 20 موتر سنگ را وارد بازار می نمایند که هر موتر ریگ را مبلغ 1200 تا 1300 افغانی و هر موتر سنگ را  1500 افغانی به فروش میرسانند.

بیشتر از دو سال می شود اداره های مسوول از ادامه ریگ ‎برداری‎های غیرقانونی جلوگیری نکرده‎اند، گفته می‎شود در صورتی که جلو ریگ‎برداری‎های غیرقانونی گرفته نشود، عوارضی بر تاسیسات عامه چون تخریب سرک‌ها، پل‌ ها و تغییرات ناخواسته بر ساختار رودخانه ها  نیز به بار خواهد آورد.

کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید
طراحی و توسعه توسط تکشارک - Copyright © 2024

Copyright 2022 © TKG: A public media project of DHSA