این مناظره که به صورت مستقیم از رادیو کلید به نشر می رسید؛ مدت یک و نیم ساعت ادامه یافت.
در این بحث؛ کارشناسان و مسئولان موسساتی که در راستای حقوق اطفال کار می کنند؛ در رابطه به عوامل کارهای شاقه اطفال و راه های حل آن و همچنان حقوق اطفال صحبت کردند.
اما برجسته گی عمده در این مناظره؛ حضور حدود 100 طفل که مشغول کارهای شاقه در شهر هستند و والدین آنها بود که مسئولان حاضر در جلسه و شنوندگان رادیو کلید، سوالات و درد دل های آنان را به صورت زنده می شنیدند.
اطفال که در حال حاضر از جمله آسیب پذیرترین اقشار جامعه است؛ با مشکلات و دشواری های زیاد مواجه هستند.
کارهای شاقه و طاقت فرسا؛ خشونت های فزیکی و روانی، تجاوز و سو استفاده جنسی و عدم دسترسی به تعلیم و تربیه از عمده ترین مشکلات آنان به شمار می رود.
نهادهای مدافع حقوق بشر، وضعیت کودکان در افغانستان را نگران کننده خوانده اند.
بر اساس آمارها، هم اکنون حدود 30 درصد اطفال به کارهای شاقه و طاقت فرسا مشغول اند.
عدم حضور مسئولان وزارت کار و امور اجتماعی، شهدا و معلولان با وجود وعده قبلی در این مناظره؛ انتقاد سخت اشتراک کنندگان را درپی داشت.
در این مناظره، افزون بر اینکه افرادی حاضر سوالات را از مسئولان مطرح می کردند، شنوندگان رادیو کلید نیز به صورت گسترده از طریق تیلفون سوالات و نظرات شان را در مورد حقوق اطفال و کارهای شاقه آنان بیان کردند.
انجنیر محمد یوسف رئیس موسسه آشیانه گفت هرکاری که مانع رشد، تفریح و تعلیم و تربیه اطفال گردد، کار شاقه محسوب می گردد.
وی، عمده ترین دلایل دست زدن اطفال به کارهای شاقه را فقر، جنگ و معلولیت عنوان کرد و افزود که باید دولت برنامه های را برای حل مشکلات اقتصادی خانواده های این اطفال روی دست بگیرد.
صدا…
این درحالیست که دولت افغانستان کنوانسیون بین المللی حقوق اطفال را در سال 1373 به امضا رسانده است.
کنوانسیون بین المللی حقوق اطفال، انجام هرنوع کاری که مداخله در تعلیم و تربیه اطفال محسوب شود؛ و همچنان فعالیت های مضر به صحت و رشد جسمانی و روانی کودکان، را منع کرده و دولت ها را مکلف به جلوگیری از این گونه کارهای اطفال و استخدام کودکان به نیروهای نظامی و اشتراک در منازعات مسلحانه کرده است.
در فقره چهارم ماده سیزدهم قانون کار نیز تاکید شده است: توظیف نوجوانان دارای سن کمتر از 18 سال در کارهای مضر صحت که خطر عدم رشد فزیکی یا معلولیت در آن متصور باشد، ممنوع است.
اما وحیدالله توخی مدیر برنامه های حقوق طفل موسسه تی دی ایچ، می گوید با وجود امضای کنوانسیون بین المللی حقوق اطفال از سوی افغانستان؛ دولت هیچ اقدامی برای جلوگیری از کارهای شاقه اطفال انجام نداده است.
وی نیز گفت هرکاری که مانع رشد فزیکی، روانی و تعلیم و تربیه اطفال شود، کار شاقه گفته می شود.
صدا….
دراین حال حسین نصرت هماهنگ کننده برنامه های حمایت و انکشاف حقوق طفل در کمیسیون حقوق بشر یکی از عوامل کارهای شاقه اطفال را عدم آگاهی جامعه از حقوق آنان عنوان کرده و نقش آگاهی دهی را در راستای کاهش مشکلات اطفال برازنده دانست.
آقای نصرت می افزاید با وجودی که در ده سال گذشته پیشرفت های صورت گرفته مانند تعداد شاگردان در مکاتب افزایش یافته اما به باور وی؛ با درنظر داشت عدم دسترسی میلیون ها طفل دیگر به مکتب و صحت، تلفات کودکان در درگیری های نظامی و کارهای شاقه؛ دولت در راستای حمایت از حقوق اطفال ناکام بوده است.
صدا…
به گفته هماهنگ کننده برنامه های حمایت و انکشاف حقوق طفل در کمیسیون حقوق بشر؛ یافته های این کمیسیون نشان می دهد که ضعف اقتصادی عمده ترین دلیل وادار شدن اطفال به کارهای شاقه است.
درهمین حال شماری از اطفالی که در شهر مشغول کارهای شاقه هستند و همچنان والدین آنها در این مناظره رادیویی؛ مشکلات اقتصادی و جنگ و مهاجرت را دلیل رو آوردن به کارهای شاقه عنوان می کنند.
این اطفال می گویند که نبود سرپرست در خانواده و یا هم معلول بودن پدر شان، آنان را مجبور ساخته تا دست به کارهای شاقه بزنند.
صدا…
با این حال مختار کاکر مسئول پروژه شبانه موسسه تی دی ایچ می گوید؛ حتی تعدادی اطفال تا نیمه های شب نیز در سرک ها مشغول کارهای شاقه هستند که در میان آنان اطفال زیر سن 9 سال نیز وجود دارد.
به گفته آقای کاکر، بیشتر اطفالی که مشغول کارهای شاقه هستند، به تعلیم و تربیه دسترسی نداشته و شماری از این اطفال که روزانه به مکتب می روند، مجبور هستند تا دیروقت شب کار کنند.
وی، هشدار می دهد که این اطفال با خطرات جدی سو استفاده جنسی و قاچاق از سوی گروهای استفاده جو قرار دارند.
آقای کاکر می افزاید که کارهای شاقه اطفال در درازمدت نه تنها باعث کاهش فقر در خانواده ها نمی گردد، بلکه گستردگی فقر در این خانواده ها را به دنبال خواهد داشت، زیرا به باور وی این اطفال فرصت های آموزشی را از دست داده و همچنان مجبور به کارهای شاقه خواهند بود.
صدا…
با این حال سخنرانان؛ اطفال را آینده سازان کشور یاد کرده و خواستارتوجه جدی دولت و خانواده ها برای کاهش مشکلات آنان شدند.
در این حال؛ مسئولان موسساتی که در راستای حقوق اطفال کار می کنند، برگزاری چنین مناظره های را برای آگاه ساختن مردم از حقوق اطفال و دیگر گروهای آسیب پذیر جامعه خیلی ارزنده عنوان می کنند.
به گفته آنان، راه اندازی چنین برنامه های باعث می گردد تا گروه های آسیب پذیر فرصت یابند تا سوالات و نظرات شان را به صورت مستقیم از مسئولان مطرح کنند.
در این قسمت صحبت های انجنیر محمد یوسف رئیس موسسه آشیانه، وحیدالله توخی و حسین نصرت هماهنگ کننده برنامه های حمایت و انکشاف حقوق اطفال در کمیسیون حقوق بشر را در مورد اهمیت راه اندازی چنین مناظره های به ترتیب می شنویم.
صدا…
این برنامه تحت کمپاین تغییر زندگی که از چندی به این سو از سوی رادیو کلید به همکاری اتحادیه اروپا راه اندازی شده؛ برگزار شده بود.
کمپاین تغییر زندگی آسیب پذیرترین گروه های اجتماعی یعنی اطفال، زنان و معلولان را تحت پوشش دارد که برای دو سال ادامه خواهد یافت.
قرار است مناظره های از این دست؛ هر دو ماه یک بار با حضور مسئولان و گروه های آسیب پذیر جامعه از سوی رادیو کلید برگزار شود.
هدف از راه اندازی این برنامه ها؛ آگاه ساختن مردم از حقوق آسیب پذیرترین اقشار جامعه یعنی اطفال، زنان و معلولان و برخورد سالم مردم با آنهاست.
سجاد محمدی
