مقامهای محلی بعضی از ولایتهای حوزه غرب میگویند که امسال میزان قاچاق انسان از این حوزه، نسبت به گذشته، افزایش یافته و آنان از این ناحیه نگران هستند. نمایندگی کمسیون مستقل حقوق بشر در حوزه غرب، میگوید 90 درصد کسانی که از این حوزه به بیرون قاچاق میشوند، نوجوانان و اطفال اند. با این حال، پولیس سرحدی میگوید در جریان امسال موفق به بازداشت حتا یک نفر به ظن قاچاق انسان در حوزه غرب نشدهاند.
محمــود جامــی، معــاون بخش نظارت از عملکرد پــولـیس در کمـسیــون مستـقل حقــوق بـشــر، در گفتگویی با کلید بیان داشت که بیشتر شهروندان ولایتهای هرات، فراه، غور و بادغیس از مرزهای ولایت نیمروز به ایران قاچاق میشوند. به گفته وی، تحقیقات کمسیون مستقل حقــوق بشــر در حــوزه غرب، نشان میدهد که مقامهای محلی نیمروز در قاچاق باشندگان این حوزه، با قاچاقچیان انسان همدست اند.
آمار مجموعی کسانی که طی امسال از حوزه غرب کشور به ایران قاچاق شدهاند، مشخص نیست. با این حال، محمود جامی میگوید که یافتههای کمسیون مستقل حقوق بشر در حوزه غرب، نشان میدهد در جریان شش ماه اول امسال، 539 کودک و نوجوان از این حوزه به بیرون از کشور قاچاق شده که از این میان 394 نفر آنان پسر و متباقی دختر هستند.
مسوول بخش نظارت از عملکرد کمسیون مستقل حقوق بشر در حوزه غرب، میگوید در جریان سال 1395 خورشیدی، حدود 100 نفر از شهروندان افغان که میخواستند به شکل غیرقانونی وارد ایران شوند، در مسیر راه کشته شدهاند. جامی افزود که تحقیقات نشان میدهد شماری از اطفال نیز در مسیر راه مورد تجاوز جنسی قرار گرفتهاند.
به همین شکل، مسوولان ریاست امور مهاجران و عودت کنندگان هرات نیز تأیید میکنند که امسال میزان قاچاق انسان از حوزه غرب به بیرون از کشور افزایش یافته است. آنان اما در این مورد آمار مشخصی به دست نمیدهند. تنها آماری که ریاست امور مهاجران و عودت کنندگان هرات در اختیار کلید قرار داد، مربوط به افرادی است که به شکل اجباری از ایران اخراج شدهاند. زرمینـهالکوزی، آمر حمایت حقوقی ریاست امور مهاجران و عودت کنندگان هرات، به کلید گفت در جـریــان امسال، حدود 81 هزار و 800 مهاجـر غیرقانونی افغان از ایران به شکل اجباری اخراج شدهاند.
با این حال، پرسش این است که چرا نیروهای امنیـتـی، بـهویـــژه پـولیــس سـرحــدی، از قاچاق انســان بــه بیــرون از کشـور جلوگیری نمیکنند؟ عبدالاحدولیزاده، سخنگوی قومندانی 606 انصار در زون غرب، در پاسخ به این پرسش گفت که نیروهای امنیتی و دفاعی کشور، با حفظ امنیت سرحدات ولایتهای حوزه غرب، در تلاش اند تا جلو قاچاق انسان از مرزهای این ولایتها را بگیرند. وی اما افزود در جریان امسال موفق به بازداشت فرد و یا گروهی به ظن دست داشتن در قاچاق انسان از حوزه غرب نشدهاند.
ناظران معتقد اند که فقر اقتصادی، بیکاری و ناامنی از زمینههای اصلی قرار گرفتن شماری از شهروندان کشور در دام قاچاقچیان انسان اند. سکینه حسینی، منشی شورای ولایتی هرات، تأکید دارد تا زمانی که وضعیت اقتصادی و امنیتی بهبود نیابد و مردم صاحب شغل نشوند، روند قاچاق انسان همچنان ادامه خواهد یافت.
سیداشرف سادات، یکی از فعالان مدنی در حوزه غرب کشور، نیز از افزایش میزان قاچاق انسان در این حوزه به شدت نگران است. به گفته او، شماری از شهروندان حوزه غرب در حالی در دام قاچاقچیان انسان میافتند که کمترین ضمانتی برای رسیدن مصوون آنان به کشور مقصد وجود ندارد. سادات افزود که بارها خبر تیرباران کسانی را از سوی پولیس سرحدی ایران شنیده که میخواستند به شکل غیرقانونی وارد خاک آن کشور شوند. او نیز تأکید داشت تا زمانی که عوامل مهاجرت و زمینههای اصلی قاچاق انسان در افغانستان از بین نرود، بسیار سخت است که از قاچاق شهروندان افغان به دیگر کشورها، جلوگیری کرد.
این در حالی است شماری از کسانی که به شکل قاچاقی وارد ایران شدهاند، از سوی پولیس میزبان به شدت لت و کوب و سپس بازگشت داده شدهاند. گفته میشود شماری از افغانهایی که به شکل غیرقانونی وارد ایران شدهاند، از ابتداییترین حقوق بشری شان به عنوان مهاجر در این کشور برخوردار نیستند.