در شهر کهنه کابل در ساحه‌ی خرابات، صف طویلی از عاشقان و علاقمندان موسیقی به مشاهده می رسند که خواهان شرف یابی به حضور عیسی قادری 63 ساله، هنرمند محبوب افغان هستند.
عیسی قادری که یکی از بزرگترین سازندگان آلات موسیقی سنتی نیز است، می گوید:”من به پیروی از پدرم، از دوران طفلی دست به ساختن آلات موسیقی قدیمی و سنتی کشور می زدم. پدرم نیز این حرفه را از بابه‌کلانم آموخته بود، بابه‌کلانم از پدرش و همین قسم رفته رفته کسب و کار نیاکان ما چنین بوده است.”
عیسی قادری در ساختن “رباب” که مشابهت زیاد به گیتار دارد، تبحر بیشتر داشته و در ساختن تمبور و دمبوره هم استاد است. موصوف از چرم بز و چوب توت استفاده می کند که بیشتر در ولایات شمالی کشور وجود دارد. چوب درختان نخست تراش می شوند، سپس به صورت منحنی (کاسه مانند) درآمده، بعد از پالش و تارکشی که (البته تار مورد نظر از پاکستان وارد می‌شود)، آلات موسیقی آماده نواختن می گردند.
قادری که حالا یک استاد کار فهم شده است، از وضعیت موسیقی و هنرمندان در زمان طالبان چنین قصه می کند:”وقتی طالبان کابل را تسخیر کردند، من افغانستان را ترک و به پاکستان مهاجر شدم. دوران مهاجرت من مدت 12 سال را دربر گرفت و همین‌که کار و بار هنر و موسیقی بار دیگر در افغانستان رونق گرفت، دوباره برگشتم. همانطور که گفتم، در سال‌های اخیر هنر و موسیقی در میان مردم، خصوصا نسل جوان کشور طرفداران و علاقمندان زیادی داشته و مشتریان ما هم بیشتر از همین نسل است.”
دقایقی پای صحبت رستم غفوری 25 ساله، یکی از مشتریان عیسی قادری می نشینم که می خواهد یک عدد گیتار خریداری کند.
او که هنرمند موسیقی محلی یا سنتی افغانستان است، می گوید: آرزو دارم روزی یکی از هنرمندان مشهور و مطرح کشور شوم. بعد از اینکه رژیم طالبان در سال 2001 میلادی سقوط کرد، نسل جدید و جوانان به موسیقی و آلات موسیقی سنتی علاقه زیاد نشان داده اند.
همین‌طور، ایشان از علاقمندی خویش به آوای موسیقی سنتی سخن گفته، اظهار کرد که به موسیقی و فرهنگ اصیل افغانی افتخار می کند.
طالبان بعد از سال 2008 بار دیگر، بر بخش های از کشور، خصوصا در ولایات غربی و جنوبی، کنترول مجدد یافته به ساکنین مناطق مذکور اجازه نواختن آلات موسیقی و یا گوش دادن به آنرا نمی دهند، اما برخلاف در کابل، با گذشت هر روز بر شمار علاقمندان موسیقی افزوده می شود.
شیرین توحیدی 18 ساله یکی از همین علاقمندان موسیقی است که منطقه اصلی بودوباش شان در ولایت غزنی تحت کنترول طالبان قرار دارد و خودش از چهار سال بدینسو، در کابل مصروف آموختن “سیتار” می باشد.
شیرین توحیدی می گوید: “از اینکه در ولایت غزنی وضعیت امنیتی خوب نبود، مجبور شدم برای آموختن موسیقی راه کابل را که (نسبت به ولایات دیگر از لحاظ امنیتی بهتر و برای دختران فرصت های بیشتر کاری و آموزشی بیشتر دارد)، در پیش گیرم.”
موزیسین های محبوب و پرطرفدار فعلی افغان بیشتر به سرایش آهنگ های قدیمی می پردازند، زیرا افغان ها سنت های فرهنگی والایی دارند.
غیور وزیری – صدای آسیا – کابل، افغانستان
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید
