تلاشهای دولت افغانستان در راستای تامین صلح پایدار، کاملا نافرجام بوده و تا کنون هیچ نتیجهای را همراه نداشته است.
باور بر این است که روند صلح در افغانستان شفاف نیست و برای مردم ابهام آمیز بوده است. به نظر میرسد که علت اصلی نافرجام بودن تلاشهای صلح در افغانستان توجه نداشتن به مقوله عدالت، فراگیر نبودن و تک بعدی نگریستن به صلح و توجه عمیق به آوردن یک صلح سیاسی در کشور میباشد.
تردیدی نیست که صلح، پدیدهای چند بعدی و فراگیر بوده که داری ابعاد سیاسی، اجتماعی و اقتصادی میباشد و نگریستن به روند صلح، از دریچه صرفا سیاسی دیدگاه ناقصی است.
به اعتقاد عزیز رفیعی، رییس مجتمع جامعه مدنی افغانستان تا زمانیکه سرنوشت مردم افغانستان به دست خودشان رقم نخورد، کشور شاهد صلح و ثبات پایدار نخواهد بود و سیاستهای چند پهلو در تقسیم منابع و بحران بی اعتمادی از مشکلات عمده فرا راه تأمین صلح در کشور میباشد.
به باور وی برنامه و سیاستهای چند پهلوی قدرتهای بزرگ در افغانستان،عدم درایت و کفایت سیاستمداران کشور و همچنین بیاعتمادی مردم نسبت به حکومت، از مشکلات عمده پروسه صلح در کشور به شمار میرود.
وی همچنین با انتقاد از سیاستهای جهانی میگوید: هزینه جنگ در افغانستان، به مراتب بیشتر از هزینهای است که برای صلح اختصاص یافته است.
حوا علم نورستانی عضو شورای عالی صلح نیز اعتقاد دارد که صلح یک فرآیند ملی است، باید همه نهادهای جامعه مدنی و جامعه جهانی برای تأمین صلح دایمی در کشور، این روند را یاری رسانند.
به باور مردم در امر مذاکره، علاوه بر تکیه به بعد سیاسی صلح، باید در این روند به مسایلی چون حقوق زنان، اقلیتها، آزادیهای مدنی، سیاسی و اجتماعی نیز پرداخته شود.
جمیله عمر، رییس گروه تحقیق حقوق بشر معتقد است که صلح به عنوان یک قرارداد اجتماعی، تنها نداشتن تضاد نبوده، بلکه توافقات میان همه افراد، گروهها و دولتها میباشد که بتواند منافع تمامی گروههای اجتماعی را بازتاب دهد، در غیر این صورت شاهد صلح پایداری در کشور نخواهیم بود.
وی عنوان میدارد: تجربه کشورهای دیگر نشان میدهد که برای ایجاد یک صلح پایدار در کشورهای جنگ زده، عاملان جنایات علیه بشریت، ابتدا باید شناسایی شوند و مطابق قانون با آنها رفتار گردد و بدین صورت زمینه برای صلحی پایدار فراهم شود.
به گفته وی تأکید دولت تنها به صلح سیاسی بسیار شکننده بوده و دولت باید برای تامین صلح پایدار به دنبال توافقات اجتماعی باشد و منافع همه گروهها را در گفتوگوهای صلح در نظر بگیرد.
برخی دیگر از کارشناسان به صلح و آشتی به منزله یک فرهنگ انسانی نگاه میکنند. عفیفه عظیمی، رییس شبکه زنان افغانستان میگوید: تا زمانی که فرهنگ بی تفاوتی نسبت به صلح در میان مردم از بین نرود، نمیتوانیم به صلح واقعی دست یابیم.
کلثوم ستارزی، رییس دورهای شبکههای نهادهای جامعه مدنی افغانستان برای صلح، نیز در اینباره خاطرنشان میسازد که تداوم ناامنی در کشور تهدیدی برای امنیت کشورهای منطقه و جهان نیز خواهد بود. لذا تحقق صلح یک رسالت همگانی برای افغانستان، منطقه و جهان میباشد.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید