روز سه شنبه گذشته، حملات خونین انتحاری و انفجاری در سه ولایت بزرگ کشور، کابل، کندهار و هلمند، دهها نفر را به خاک و خون کشید و باعث ترس و وحشت در میان مردم شد. طبق آمارهای رسمی، در حملات انتحاری و انفجاری 21 جدی در این سه ولایت، 40 نفر کشته شده و دستکم 90 نفر دیگر زخمی شدهاند.
هرچند مردم با تمام ناباوریهایی که نسبت به آینده دارند، به امید بهتر شدن اوضاع در کشور به زندگی شان ادامه میدهند، اما زمانی که با چنین حملات مرگبار و وحشتناک مواجه میشوند، دیگر فضای وحشت و یأس بر زندگی شان چیره شده و صدها سوال در ذهن شان خلق میشود. این در حالی است که وزارت دفاع، وزارت داخله و ریاست عمومی امنیت ملی، با تشکیلات وسیع و مخارج فوقالعاده بالا برای تأمین امنیت در کشور ایجاد شده و هر روز از دستآوردهای تازه شان به مردم گزارش میدهند. افزون بر این، یک و نیم دهه است که قدرتمندترین کشورهای غربی در افغانستان حضور نظامی دارند و ادعا میکنند که حضور شان به خاطر تقویت نیروهای امنیتی افغان و مبارزه با تروریزم میباشد. اما با آن هم دیده میشود که جنگ و خشونتها در کشور با گذشت هر روز بیشتر شده و از میان مردم ملکی و بیگناه قربانی میگیرد.
امرالله صالح، رییس پیشین امنیت ملی، در واکنش به رویدادهای روز سه شنبه، در صفحه فیسبوکش با اشاره به تکتیکی که حملهکنندگان در کابل از آن کار گرفتهاند، نوشته است که نیروهای امنیتی بارها با چنین حادثاتی روبهرو شدهاند، اما چنانچه دیده میشود آنها هرگز در صدد رفع نکات ضعف خود نیستند، اگر نه جلوگیری از چنین رویدادها کار سختی نیست. او میگوید: “سه سال است که دشمن سرک دارالامان را به حیث زون کشتار انتخاب کرده است. باید این کار دلیلی داشته باشد. گمان بر این است که در دور و بر این سرک، خانه و یا خانههای محفوظ است که از آن جا به آسانی به ساحه هدف خود شان را میرسانند. لطفاً ساحه را به اصطلاح مسلکی جاروب اطلاعاتی نمایید. اگر کسی اعتراض میکرد باید تفهیم کنید که بین امنیت بیشتر، خلوتگرایی پر از کشتار و حریم تعریف ناشده خصوصی یکی را انتخاب کنند.”
صالح در مورد حادثه کندهار میگوید: “اگر این چنین حملات که سالها است انجام میشود تحقیقات ریشهیی شود، تکرار آنها برای دشمن مشکل است. اگر حادثه حمله به اسدالله خالد (رییس پیشین امنیت ملی)، رییس شورای عالی صلح (برهانالدین ربانی) و دیگران را عمیق بررسی میکردیم، حمله بر مهمانخانه والی کندهار شاید به این آسانی انجام نمیشد.”
شمس نجفی، یکی از فعالان مدنی در کابل، نیز در صفحه فیسبوکش نوشته است: “در این شهر پر از انتحار، بهترین دوستانم شهید شدهاند، هزاران خانواده بیسرپرست و بیچاره شدهاند، اطفال زیادی بیپدر و مادر شدهاند و صدها جوان تحصیلکرده، با جوانی شان در خاک شدهاند. هر روز که پای تلویزیون باشی، نوشته میشود: خبر فوری.” او در ادامه مینویسد: “این که ما هنوز زندهایم، بر حسب اتفاق است. بدن ما نیز آهنین و فولادین نیست. ممکن روز بعد خون ما فرش سرخ جادهها باشد. دولت سریع و به موقع عمل میکند. موترهای اطفائیه به اسرع وقت خود را به ساحه میرسانند و سرک را شستشو میدهند. امبولانسها سریعتر از موترهای اطفائیه، جسدها، توتههای گوشت و زخمیها را جمع میکنند و به سوی شفاخانهها هارنکنان میدوند. پولیس در ساحه سرازیر میشود (البته زمانی که مطمئن شوند، انتحاری دوم، سوم و چهارم نیز خود را انتحار داده باشند) و ساحه را بلاک میکنند و به کسی اجازه ورود نمیدهند.”
ناامنی و رویدادهای خونین وضعیتی را در کشور به میان آورده است که مردم ملکی نسبت به سرنوشت خــود هیــچ چیــزی نمــیدانند و حتـا نمــیتوانند تصمیمی بگیرند. زیرا در صورتی که مردم بخواهند در داخل کشور به زندگی شان ادامه دهند، ناامنی، فقر، بیکاری و بیسرنوشتی دامنگیر شان است و در صورتی که بخواهند کشور را ترک کرده و دست به مهاجرت بزنند، در دیگر کشورها نیز با بیسرنوشتی مواجه شده و حتا به گونه اجباری دوباره اخراج میشوند. از سوی دیگر، گروههای مسلح که خود را مخالف دولت قلمداد میکنند، در عمل نشان میدهند که مخالف مردم ملکی نیز هستند. زیرا این گروهها چه در میدان نبرد و چه در حملات انتحاری و انفجاری، همواره مردم ملکی را قربانی کردهاند. حوادث مرگبار کابل، کندهار و هلمند در هفته گذشته نشان داد که اکثریت قربانیان این سه حادثه، افراد ملکی و بیگناه بودند.
کابل 30 کشته و بیش از 70 زخمی
در 21 جدی، کابل هدف دو حمله پی در پی انتحاری از سوی طالبان قرار گرفت که در اثر این حملات 30 نفر کشته و بیش از 70 نفر دیگر زخمی شدند. احمدولی صبوری، آمر حوزه هفتم امنیتی شهر کابل، میگوید که هر دو حمله در سرک دارالامان کابل، انتحاری بود و به کمک دو موتر مملو از مواد انفجاری به وقوع پیوست. به گفته صبوری، حمله نخست در برابر دروازه ریاست پنجم امنیت ملی و حمله دوم در نزدیکی پوهنتون امریکایی افغانستان رخ داد.
در این حال، صدیق صدیقی، سخنگوی وزارت داخله، میگوید که بیشتر کشته و زخمی شدههای این رویداد افراد ملکی هستند. او میگوید: “این دو حمله، حمله تروریستی بود و در سرک دارالامان در نزدیک الحاقیه پارلمان، حمله اول توسط یک فرد انتحارکننده بالای یکی از وسایط شهری نوع کاستر صورت گرفت. متأسفانه این حمله باعث تلفات شد و انفجار دوم توسط یک موتر انجام شد.”
مقامهای امنیتی، آمار دقیق تلفات این رویداد را با رسانهها شریک نکردهاند، اما مقامهای وزارت صحت عامه از کشته شدن 30 نفر و زخمی شدن بیش از 70 نفر در این حملات خبر دادهاند. وحیدمجروح، یکــی از مقامهـای وزارت صحــت عـامــه، اواخر روز سه شنبه گذشته از کشته شدن ۳۰ نفر و زخمی شدن۷۰ نفر به اثر این دو حمله انتحاری خبر داد. او گفت که زخمیهای این رویداد به شفاخانههای استقلال و ایمرجنسی منتقل شدهاند. اما ساعاتی بعد، خواجه قمرالدین صدیقی، مشاور وزارت صحت عامه، گفت در این حملات، ۳۰ نفر کشته و ۷۸ نفر زخمی شدهاند که وضعیت هفت تن آنها وخیم است.
ذبیحالله مجاهد که خود را سخنگوی طالبان معرفی میکند، مسوولیت این حملات را به عهده گرفته و در پیامی گفته است که هدف حملات، موتر حامل کارمندان ریاست ۵ اداره امنیت ملی بوده است. وی ادعا میکند در این حملات دهها تن از نیروهای امنیتی کشته و زخمی شدهاند. در عین حال، روزنامه اندپندنت بریتانیا، نیز گزارش کرده است که نزدیک به 50 نفر در این دو حمله کشته شدهاند.
کندهار 11 کشته و 16 زخمی
شهر کندهار نیز روز سه شنبه گذشته شاهد دو انفجار خونین بود که در نتیجه آن 11 نفر کشته و 16 نفر دیگر زخمی شدند. صمیم خپلواک، سخنگوی والی کندهار، گفته است این انفجارها در مهمانخانه والی، هنگامی رخ داد که والی کندهار با سفیر امارات متحده عربی در افغانستان و هیأت همراه او، سرگرم صرف طعام شام بودند. همچنان منابع خبری امارات متحده عربی به نقل از دولت این کشور تأیید کردهاند که پنج دیپلومات این کشور در انفجارهای شامگاه ۲۱ جدی در ولایت کندهار، کشته شدهاند.
سخنگوی والی کندهار یک روز بعد از این رویداد به خبرنگاران گفت در این دو انفجار، شاه احمدسعید، رییس ارتباط خارجه ولایت کندهار، یما قریشی دیپلومات افغـان در امریکا، بازمحمــد جــوزجانــی، نماینده پارلمان و دو نفر دیگر که تاکنون هویت شان شناسایی نشدهاند، نیز کشته شدهاند. به گفته او، معاون والی کندهار که در این حادثه شدیداً زخمی شده بود، نیز بعداً در جمع کشته شدههای این دو انفجار افزوده شده است. خپلواک علاوه کرد در این انفجارها، همایون عزیزی، والی کندهار، جمعه الکعبی، سفیر امارات متحده عربی در افغانستان همراه با ۱۴ نفر دیگر زخمی شدهاند.
همایون عزیزی، والی کندهار، یکی از چهرههای مهم و در جمع والیان فعال حکومت وحدت ملی به شمار میرود. وقوع چنین حملات علیه وی نشان میدهد که توطئهها و دسیسههای خطرناکی در برابر چهرههای مطرح و افراد تأثیرگذار در بدنه دولت جریان دارد. براساس معلومات مقامهای محلی، در این دو انفجار، دشمن توانسته بود، در داخل مهمانخانه والی رخنه کرده و بمب را در زیر کوچها جاگزین کند.
هلمند 10 کشته و 10 زخمی
ولایت هلمند به عنوانی یکی از ولایتهای استراتیژیک کشور، همواره هدف حملات گروههای مسلح مخالف دولت قرار داشته است. این ولایت نیز روز سه شنبه گذشته، شاهد یک حمله خونین انتحاری بود که در اثر آن 10 نفر کشته و 10 نفر دیگر زخمی شدند. این حادثه در ساحه نمرو از مربوطات حوزه دوم شهر لشکرگاه، مرکز ولایت هلمند، به وقوع پیوسته است.
داکتران در شفاخانه ولایتی هلمند تأیید کردهاند که از محل رویداد، 10 جسد و 10 زخمی به این شفاخانه منتقل شده است. در عین حال، قومندانی امنیه هلمند، نیز این حمله را تأیید کرده و گفته است که یک مهاجم پیاده این حمله را انجام داده است.
مقامهای امنیتی همچنان از وجود یک موتر مملو از مواد انفجاری در ساحه خبردادهاند، که نیروهای امنیتی تلاش کردهاند مواد جابهجا شده در موتر را پیش از انفجار، خنثا کنند. براساس معلوماتی که مسوولان امنیتی هلمند ارایه دادهاند، این حمله بالای دفتر نیروهای همکار امنیت ملی صورت گرفته است. تاکنون فرد و یا گروهی مسوولیت این حمله را به دوش نگرفته است.
