” سایه در تاریکی ” نخستین اثر خانم نجیبه ایوبی، نویسنده و روزنامه‌نگار به تاز‌گی وارد بازار کتاب شده است.
این اثر از سوی نشر زریاب در کابل به چاپ رسیده، 14 داستان کوتاه نجیبه ایوبی را در بر دارد که حاصل کارهای دو سال اخیر وی را تشکیل می‌دهد.
نجیبه ایوبی نویسنده سایه در تاریکی در این اثر سعی ورزیده؛ تا به عنوان یک نویسنده‌ی زن، مشکلات و نگرانی زنان افغان را بازتاب دهد.
خودسوزی، ازدواج اجباری، تن فروشی، تکدی‌گری، تجاوز، فقر، خرافه‌گرایی، پدرسالاری، ننگ و خودکشی از عمده‌ترین موضوعات این اثر به حساب می‌آیند.
خانم ایوبی، در تمام داستان‌هایش کوشیده است؛ تا دغدغه‌ی اصلی خود را که ناشی از واقعیت‌های موجود جامعه می‌باشد در قالب داستان به نمایش بگذارد.
طبع قصه‌‌گویی خوب، کاربرد زبان گفتاری زیبا، پرداختن به موضوعات زنان از نکات بارز این اثر به حساب می‌آید.
در محفل رونمایی این کتاب که 26دلو در کابل برگزار شد، شماری از نویسندگان، با تحلیل و ارزیابی این اثر، داستان‌های این مجموعه را قابل تامل برشمردند.
داکتر حفیظ الله شریعتی سحر، استاد پوهنتون ابن سینا؛ از منظر بحث ساختاری در این اثر، داستان‌های سایه در تاریکی را از دو جهت قابل تامل و بررسی بیان کرد. “عدم قصه‌گریزی و زبان محاوره‌ایی ” دو نکته‌ی که به باور شریعتی می‌تواند متن نوشتاری و یا معنی گسترده کلمات کتاب ایوبی را بازنمایی کند.
” بیشتر داستان‌های سایه در تاریکی، با آغازی خوبی همراه است، شخصیت‌ها و مناسبت‌های بین اشخاص، دغدغه‌ها و همین‌طور موضوع اصلی داستان، با کل داستان یک رابطه ارگانیک ایجاد می‌کند که این رابطه از ابتدا تا انتهای داستان حفظ می‌شود. داستان‌ها انرژی خوبی دارند برای این که مارا به متن فرابخواند، طرح داستان از نظر نظام عٍلی و معلولی هم بد نیست و چنیش‌های رویدادها قابل پذیرش هست.”
شریعتی با اشاره به زبان کاربردی( مورد استفاده) در این اثر گفت:” زبان داستان بیشتر زبان محاوره‌ی است. در این مجموعه شما گاهی با یک زبان گفتاری طرف هستید، جای دیگر شما زبان معیاری فارسی را مشاهده می‌کنید، و گاهی نیز زبان روزنامه‌نگاری. و چنین است که ما کاستی‌های چندگانگی زبان محاوره و زبان گفتاری را در متن‌های داستان‌ها متوجه می‌شویم.”
از سویی هم استاد اسدالله غضنفر، نویسنده و خبرنگار، به کارگیری ادبیات تخیلی را در این اثر برجسته خواند.
به باور غضنفر؛ در این اثر به شخصیت‌های داستان به درستی پرداخته شده و فضاهای خلق شده می‌تواند مخاطب را به خوبی با خود هم‌سفر سازد.
” من فکر می‌کنم مخاطب به خوبی می‌تواند همگام به شخصیت‌های داستان در فضای خلق شده‌ی داستان‌ها به کاوش و جستجو بپردازد و از تجربه‌های آن‌ها استفاده کند و به باور من این از نقاط بارز این مجموعه است.”
داکتر حمیرا قادری، نویسنده‌ی از تبار زنان افغانستان، نثر کاربردی در این مجموعه را به تحلیل گرفت.
او گفت:” در این اثر تلاش صورت گرفته تا مسایل بیرونی به خوبی بازنمایی شود. اما نثر استفاده شده در این مجموعه یک دست نیست. از یک جا شروع می‌شود و به جایی هم ختم می‌شود. اوج و فرودی ندارد. و هم در تشبیهات چیزی خاصی استفاده نشده است.”
محمود جعفری، از شاعران این دیار نیز با روی‌کرد نظریه «مازلو» ” روانشناس انسان‌گرای آمریکایی” این اثر را به ارزیابی گرفت و کوشید تا پاسخ به این پرسش را که چه چیزی باعث آفرینش اثر شده و چه عواملی در اعمال شخصیت‌ها دخالت دارند؟ را واضح سازد.
” به باور «مازلو» انسان با پنج نیاز خلق شده و زندگی می‌کند. اگر هریک از این پنج نیاز مرتفع نگردد، آدمی دچار سردرگمی روانی شده ازمسیر اصلی تکامل دور می‌افتد. در این مجموعه داستان دیدیم که هریک از حوادث معلول فقدان یکی از این نیازها بوده است. بدین ترتیب باید گفت؛ آنچه باعث خلق این اثر شده، همین دردها و رنج‌های نویسنده است که خود در مقدمه نیز بدان تصریح کرده است.”
با این همه شرکت‌کنندگان این برنامه اذعان کردند که خانم ایوبی می‌تواند نقطه اتکایی باشد برای فضای خالی زنان در عرصه ادبیات که در سالیان دراز گذشته تعداد آن‌ها از ده تن بیشتر نشده است.
گفتنی است، نجیبه ایوبی در یاداشت مجموعه داستان “سایه در تاریکی ” از رمان جدیدش نیز سخن گفته که به زودی به بازار کتاب می‌آید.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید
