بنام خداوند مهربان و سلام به شما علاقمندان برنامه ، باز هم شمارا به يكي ديگراز برنامه هاي كمپاين تغيرزندگي خوش آمديد ميگويم بحث امروزي ما زمينه هاي آموزش حرفوي اشخاص داراي معلوليت در كشور بوده و مهمانان ما دراين بحث با هستند منيرالدين برهاني از موسسه ابرار و محمد صادق محبي يكي از مدافعان حقوق اشخاص داراي معلوليت .
سوال: آقاي برهاني آيا معلولين توانايي كار هاي فزيكي را دارندويا خير ؟
جواب: بنام خداوند مهربان و باسلام خدمت شماو علاقمندان برنامه ، البته بايد در باره سوال شما بگويم كه اشخاص داراي معلوليت داراي استعدادهاي ويژه و مهمي اند ، بطورمثال زماني كه شما به يك شخص معلول مشاهده كنيد مي بينيد كه همانند اشخاص سالم از عهده كارهاي كه برايشان سپرده ميشود به خوبي كامياب شوند .
معلول شخص ناتوان نيست آنها اشخاص بسيار نيرومند اند صرف اين ديد افراد جامعه بوده كه بعضي تفكيك هاي را ميان اشخاص سالم و معلول بميان مي آورند .
در صورتي كه سهولت ها براي اشخاص داراي معلوليت فراهم گردد ، به كثرت ديده شده كه از عهده كارها و مسووليت هاي خود بشكل درست فايق آيند .
اگر ما تمام ساحات را چون ساحات كاري ، تفريحي ، تعليمي وساير موارد را اماده سازيم معلولين به شكل بهتر آن ميتوانند كار ها را انجام دهند ، بطور مثال شما اگر به يك حافظ بينا و نابينا را مقايسه كنيد ديده ميشود تواناي و استعدادي كه در وجود اشخاص نابينا درخصوص اين موضوع وجود دارد در اشخاص بينا نيست ، معلولين نابيناي ما ميتوانند بسيار خوبتر نسبت به اشخاص سالم قرآن را حفظ كنند وخوبترين حافظان ما همين اشخاص نابينا هستند . بناً اين ما هستيم كه زمينه هاي كاري ، فرصت هاو بلاخره سهولت ها رابراي شان مهيا كنيم تا باشد كه آنها به حقوق شان برسند.
سوال: آقاي محبي به نظرشما اشخاص داراي معلوليت تاچي حد توانايي براي انجام كارهاي فزيكي دارند و همچنين كارهاي ديگر ؟
جواب: بسم الله الرحمان الرحيم با سپاس و درود برشما و علاقمندان برنامه ، البته بايد بگويم كه هيچ كاري نيست كه معلولين عاجز از انجام آن باشند ويا اينكه آن كار را انجام داده نتوانند ، اما ايد ديد و پندار جامعه بوده كه معلولين را ناتوان فكر مي كنند .
معلولين توانايي هاي بالقوه و آشكار خوده دارند اما نياز به ايجاد زمينه ها و كار دارد تا با آنها همكاري صورت گيرد . از سوي ديگر اشخاص داراي معلوليت در بخش هاي هنري ، ذهني ، فكر ، علمي و ديگر موارد نيز توانايي هاي دارند و ماشاهد اين موارد بوده و هستيم .
زماني كه ما در وراي تاريخ نظراندازيم به بسياري از كارهاي خارق العاده آنها متوجه شده كه حتا اشخاص سالم توانايي انجام آنرا ندارند .
سوال: آقاي برهاني آيا براي آموزش هاي حرفوي اشخاص داراي معلوليت كارهاي صورت گرفته ويا خير ؟
جواب: بلي در راستاي ايجاد زمينه ها و فرصت هاي حرفوي اشخاص داراي معلوليت كارهاي توسط نهادهاي جامعه معلوليت و دولت صورت گرفته است، اما نظربه كميت بيش از حد معلولين و اينكه همه روزه نظربه وضعيت بد امنيتي گسترش پيدا ميكند كارها و فرصت ها كافي نمي باشد .
البته نظربه آماري كه ما از معلولين داريم و نظربه آمار منتشره توسط موسسه بين المللي اندكف كه در سال 2005 انجام داده بود در حدود 2.7 درصد از نفوس كشور معلول بوده كه نظربه اين آمار كارچنداني صورت نگرفته است .
سوال: آقاي برهاني حرفه هاي كه براي معلولين كار ميتواند باشد آيا نظربه نوع معلوليت انتخا ب ميشود چگونه است ؟
جواب: بدون شك كه حرفه هاي كه معلولين انتخاب ميكنند نظربه معلوليت آنها و همچنين نظربه تقاضاي جامعه ميتواند باشد ، بطور مثال : يك معلول نابينا نمي تواند كه يك مستري خوب باشد اما ميتواند كه يك بافند خوب باشد در حالي كه اگر فرصت ها مساعد باشد معلول ما كه از ناحيه پا مشكل دارد ميتواند يك مستري خوب باشد به همين شكل موارد ديگر نيز صدق ميكند .
سوال: آقاي محبي موسساتي كه در بخش آموزش حرفه براي معلولين كار ميكنند چي سهولت هايرا توانسته ايجاد كنند ؟
جواب: چنانچه كه انتخاب حق هر شهروند در بخش هاي مختلف بوده مثلا شهروندان حق دارند كه خود شان شخص مورد نظرخود را در پروسه هاي سياسي داشته باشند به همين شكل در بخش انتخاب حرفه ها نيز اين حق را دارند . بناً در انتخاب حرفه نيز اشخاص داراي معلوليت نظربه توانايي و علاقمندي خود ميتوانند اين كار را نمايند و ما نمي توانيم كه بالاي آنها تحميل كنيم كه اين ويا آن رشته را انتخاب نمايند .
البته در باره اين كه موسسات چگونه در ايجاد آموزش حرفه فعاليت ميكنند بايد بگويم كه نظربه نياز جامعه و سهولت هاي موجود جامعه ، نهادهاي دولتي و غيردولتي دخيل دراين روند در به اين كار مبادرت ميورزند.
از سوي ديگر برميگردد به استعداد خود شخص معلول ، البته قبلا در باره اينكه بعضي معلولين نيم توانند در بخشهاي مشخصي كار كنند مثلا : نابينا نمي تواند مستري خوبي باشد در حالي كه چنين نيست ما مواردي را شاهد هستيم كه فعلا در شهر كابل دوستان معلول نابيناي ما مصروف كارهاي مستري گري هستند ويا اينكه نابينا پيانو و ديگر آلات موسقي بنوازند وامثال اين موارد بيشتر ديگر نيز وجود دارد .
سوال : آقاي برهاني در قوانين كشور به خاطر آموزش حرفه براي معلولين اشاراتي شده ؟
جواب : بلي ما در قانون حقوق و امتيازات معلولين در ماده 20 ميخوانيم كه وزارت كار و امور اجتماعي شهدا و معلولين با همكاري موسسات زيربط با در نظر داشت استعداد و توانايي معلولين زمينه اموزش را برايشان مهيا ميسازد و اين مسوليت است كه قانون به اين وزارت داده است كه بنابر همين قوانين معلولين محدويت هاي كه در جامعه دارند حل خواهد شد .
سوال : آقاي محبي به نظر شما وزارت كار و امور اجتماعي تا به حال به خاطر يادگيري حرفه براي معلولين تا چه حد زمينه سازي نموده است ؟
جواب : وزارت تلاش نموده اما كار هاي كه انجام داده كافي نبوده اما در برنامه انكشاف ملي كه يكي از برنامه هاي كليدي اين وزارت است 5 درصد افراد كه از ان مستفيد شده اند معلولين را دربر ميگيرد.
سوال : آقاي برهاني ايا در مورد اموزش حرفه در مركز و ولايات اين آموزشها يكسان بوده يا تفاوت هاي داشته است ؟
جواب : خوب بنابر واقعيت ها در مركز فعاليت ها نسبت به مناطق دور دست پررنگ تر بوده چون در ولايات نظر به مشكلات امنيتي و ساير مشكلات اين پروژه ها كمتر عملي ميشوند و قسمي هم گفته نميتوانيم كه در ولايات اموزش حرفه وجود ندارد بلكه نسبت به مركز كمتر است .
سوال : آقاي محبي كدام حرفه ها بيشتر به معلولين آموزش داده ميشود ؟
جواب : خوب نهاد ها وموسسات تلاش دارند حرفه هاي را آموزش بدهند كه بازار داشته باشد مثل خياطي مهره بافي در مجموع صنايع دستي ، بخش كمپيوتر و ترميم موبايل است كه امروزه بازار خوب دارد و چيزي كه در گزشته ها هم وجود داشته آشپزي بوده كه فعلا معلولين مصروف آموزش ان ميباشد تا در اينده از درامد خوب برخوردار باشند و حرفه هاي ديگر هم آموزش داده ميشود اما به اندازه اينها طرف دار ندارد .
سوال : خوب آقاي برهاني سود آموزش حرفه براي معلولين چي مزاياي را براي اشخاص داراي معلوليت و جامعه ميتواند داشته باشد ؟
جواب : ببينيم اگر نهادهاي جامعه معلوليت ويا دولت براي معلولين پول بپردازند بدون شك با مرور يك مدت زمان اين پول ها تمام شده و بازهم معلولين بي مصرف باقي خواهند ماند اما آنچه ميتواند معلولين را براي مدت ها كمك مالي نمايد داشتن حرفه هاي قابل دسترس و امكان پذير به معلولين مي باشد زماني كه يك معلول توانست حرفي بياموزد بدون شك كه وي از همان طريق ميتواند كسب معاش يا درامد كند و بتواند ما احتياجات زندگي خود را بدست آورد .
تاثيرات خوبي كه ياد گرفتن حرفه ميتواند داشته باشد ، معلولين را از اين كه در انزوا قرار گيرند نجات ميدهد ، معلولين ميتوانند به خود باور و اعتماد پيداكنند ، از مشكلات اجتماعي دوري پيدا كنند ، بتوانند براي خود و براي فاميل خود كسب روزي حلال نمايند كه بدون شك اين ها همه تاثيرات خوب فراگرفتن حرفه ميتواند باشد .
سوال: آقاي محبي ايا فرا گرفتن حرفه ميتواند براي معلولين كافي باشد ويا در پهلوي آن بايد زمينه هاي كار و استفاده از آن حرفه نيز مساعد شود ؟
جواب: البته دراين ميان هردو يعني فراگرفتن حرفه و همچنين ايجاد فرصت ها و زمينه هاي كاري براي آنها ميتواند موثر باشد ، زماني كه يك معلول حرفه يي را فرا ميگيرد همانند آن است كه با سلاح روز مجهز شده و صرف هدف قرار دادن ضرورت است .
اگر زمينه هاي استفاده از حرفه موجود نباشد مثل اين است كه ما تمام وقت خود را به يك چيز نا چيز تلف نموده ايم و كار بنيادي صورت نگرفته است بنا زماني كه ما آموزش ميدهيم بايد پيش از همه چيز زمينه هاي استفاده آنرا نيز زير كار بگيريم .
البته يك موضوع ديگر را كه من ميخواهم در ارتباط به خوبي هاي فرا گيري حرفه ياد آور شوم اين است كه با فرا گرفتن حرفه و كار در جامعه بدون شك افراد معلول ديگر كه تا حال نتوانسته اند كار كنند ويا خود را در انزوا قرار داده اند جرات و باور به خود دريابند و از انزوا ، بي اعتمادي برخود بيرون شوند كه با اين كار ميتوانند مصدر خدمت به خود و بلاخره به جامعه گردند .
سوال: آقاي محبي ايجاد فرصت هاي آموزشي كه توسط نهادهاي جامعه معلوليت ايجاد شد ، حال براي استفاده از اين مهارت هاي كسب شده چي كارها و توسط كي ها بايد صورت گيرد ؟
جواب: به نظرمن همه مسووليت دارند ، از شخص معلول گرفته تا با دولت . اولتر شخص معلول بايد تصميم به كار و فعاليت در جامعه گيرد ، زماني كه چنين تصميمي گرفته مي شود ديگر بخش ها كه از فاميل آغاز شده تابه دولت دراين روند مسووليت دارند تازمينه هارا براي معلولين مهيا سازند .
سوال: آقاي برهاني به عنوان آخرين سوال بايد بپرسم ، طوري كه ديده شده نظربه كميت معلوليت در جامعه فرصتهاي آموزشي كمتر بوده ، به اين مشكل چگونه بايد رسيده گي شود ؟
جواب: خوب در اين ميان بيشترين مسووليت را نظربه تقسيمات وظيفوي مربوط ميشود به وزارت كارو امور اجتماعي شهدا و معلولين كه بايد از طريق رياست هاي شهدا و معلولين در ولايت به گسترش آموزش هاي حرفوي و همچنين زمينه هاي استفاده از آن بپردازند. چنانچه يكي از برنامه اي دولت پروژه انكشاف ملي بوده كه ميشود از اين طريق نيز استفاده شود .
ازسوي ديگر نهادهاي جامعه معلوليت نيزوظيفه دارند در پهلوي اينكه در مركز ولايات كار ميكنند بايد اين فعاليتهاي خود را به ديگر ولايات نيز گسترش دهند تا همه معلولين از اين فرصت ها مستفيد گردند .
با تشكر زياد از همه شما كه تااين دم به بحث ما توجه نموديد تا بحث ديگر الله حافظ و نگهدارتان .
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید
